Што фігуркі Венеры могуць расказаць пра старажытных людзей
6- 27.10.2025, 18:13
- 2,874
Так у чалавека з’явілася абстрактнае мысленне.
Каля 40 тысяч гадоў таму ў Еўразіі пачалі з’яўляцца загадкавыя жаночыя фігуркі з перабольшанымі формамі — так званыя «Венеры». Найстаражытнейшая з іх, Венера з Холе-Фельса, была вырэзаная з бівеня маманта каля 41 тысячы гадоў таму і, верагодна, служыла амулетам, піша Psychology Today (пераклад — сайт Charter97.org).
Навукоўцы дагэтуль спрачаюцца, навошта старажытныя людзі стваралі гэтыя статуэткі. Археолагі і даследчыкі мяркуюць, што «Венеры» адлюстроўваюць развіццё не толькі тэхнікі, але і эстэтычнага мыслення. Выбар матэрыялу, увага да дэталяў і прапорцый цела могуць указваць на з’яўленне ў чалавека пачуцця формы і прыгажосці.
Антраполаг Джон Халверсон лічыў, што фігуркі маглі быць проста «мастацтвам дзеля мастацтва» — спосабам атрымліваць задавальненне ад самога працэсу творчасці. Аднак з цягам часу «венеры» станавіліся больш складанымі і, магчыма, выконвалі новыя функцыі: служылі талісманамі, сімваламі плоднасці або нават своеасаблівымі аўтапартрэтамі жанчын.
Некаторыя фігуркі адлюстроўваюць цяжарнасць і роды — верагодна, яны дапамагалі старажытным людзям асэнсоўваць жаночыя біялагічныя працэсы. Ёсць версія, што такія выявы мелі рытуальнае значэнне, а культ «вялікай маці» быў звязаны з верай у жаночую сілу нараджаць жыццё.
Якімі б ні былі іх функцыі — рэлігійнымі, сімвалічнымі або проста эстэтычнымі, — «венеры» сведчаць пра нараджэнне ў старажытнага чалавека здольнасці да абстрактнага мыслення і самасвядомасці. Гэтыя крошачныя фігуркі сталі не проста ўпрыгожваннямі, а адлюстраваннем унутранага свету першых мастакоў чалавецтва.