Навукоўцы выявілі надзвычай добра захаванае паселішча майя

Яно было схавана пад водамі лагуны Пунта-Ікакос больш за тысячу гадоў.

На поўдні Беліза археолагі выявілі надзвычай добра захаванае паселішча майя, якія займаліся вытворчасцю солі. Схаванае пад водамі лагуны Пунта-Ікакос больш за тысячу гадоў, гэта месца дае рэдкае ўяўленне пра тое, як сем’і майя выраблялі і гандлявалі соллю.

Даследнікі, на чале з дактарамі Хізер Маккіллоп і Э. Коры Сілсам, выявілі цэлае прыбярэжнае паселішча, прысвечанае вытворчасці солі. Знаходкі навукоўцаў ставяць пад сумнеў старадаўнія ўяўленні пра «нябачныя месцы» майя і складанасць марскога гандлю ў гэтым рэгіёне, паведамляе Arkeonews (пераклад — «Фокус»).

Падчас раскопак у месцы, названым Чо-ок Айін, археолагі знайшлі поўны комплекс жылых пабудоў, што захаваўся пад тоўстымі пластамі мангравага тарфу. Навукоўцы раскопалі 56 слупоў з цвёрдай драўніны і тры слупы з пальмы пальмета, якія акрэслівалі чатыры драўляныя пабудовы.

Паводле слоў дактара Маккіллоп, такая захаванасць драўляных пабудоў у лагуне Пунта-Ікакос «не была выяўленая ў іншых месцах узбярэжжа Беліза і Юкатана», што дазволіла археолагам вывучыць матэрыялы, якія рэдка захоўваюцца на працягу стагоддзяў.

У традыцыйнай археалогіі паселішчы майя часта выяўляюць з дапамогай даследаванняў курганоў і сканавання лідаром, якія дазваляюць ідэнтыфікаваць каменныя рэшткі.

Аднак драўляныя жытлы са слупамі і саламянымі стрэхамі, тыповыя для прыбярэжных і сельскіх супольнасцяў, звычайна цалкам раскладаюцца, не пакідаючы слядоў, якія можна выявіць сучаснымі метадамі даследавання.

Гэтыя так званыя «нябачныя месцы» доўгі час адсутнічалі ў мадэлях насельніцтва, што давала няпоўнае ўяўленне пра жыццё ў старажытнасці. У Чо-ок Айін картаграфаванне выявіла чатыры будынкі: жыллё, дзве кухні для вытворчасці солі і чацвёрты, які выкарыстоўваўся для выварвання солі.

Працэс заключаўся ў фільтраванні вады з лагуны праз насычаныя соллю адклады, а потым у кіпячэнні яе ў гліняных пасудзінах да ўтварэння крышталяў — тэхніка, параўнальная з сучаснай вытворчасцю солі ў Сакапуласе, Гватэмала.

Соль адыгрывала важную ролю ў свеце майя, служачы не толькі для кансервавання ежы, але і як тавар для гандлю і, магчыма, як форма валюты.

Солеварні Пэйнс-Крык, да якіх належыць Чо-ок Айін, былі часткай разгалінаванай сеткі, што пастаўляла соль гарадам ва ўнутраных раёнах.

Даследнікі выявілі фрагменты керамікі, гліняныя варонкі і інструменты, звязаныя з кіпячэннем расолу. «Тут майя выраблялі салевыя брыкеты для гандлю», — патлумачыла дактар Маккіллоп, адзначыўшы, што яны, верагодна, абменьвалі іх з унутранымі супольнасцямі на кукурузу, абсідыян і кераміку.

Артефакты з гэтага месца сведчаць, што яго жыхары былі часткай далёкасяжных гандлёвых сетак. Кераміка з даліны ракі Беліз, абсідыян з нагор’яў Гватэмалы, крамянёвыя інструменты з поўначы Беліза і фрагмент нефрытавай сякеры з даліны ракі Мотагуа сведчаць пра сувязі па ўсёй Мезаамерыцы.

Іншыя прадметы, такія як акарыны, што выкарыстоўваліся ў рытуалах, і вёслы для каноэ, сведчаць, што паўсядзённае жыццё спалучала вытворчасць, гандаль і духоўныя практыкі. Радыёвугляроднае датаванне паказвае на будаўніцтва комплексу паміж 650 і 700 гадамі н. э., а доказы сведчаць, што там жыла і працавала невялікая сям’я.

Выдатная захаванасць Чо-ок Айін дае не толькі ўяўленне пра вытворчасць солі майя — яна пераасэнсоўвае, як археолагі ацэньваюць колькасць насельніцтва і разумеюць жыццё на ўзбярэжжы.

Без падводнай кансервацыі такія аб’екты засталіся б незаўважанымі, што ўзмацняла б памылковыя ўяўленні пра тое, дзе і як жылі майя.

Адкрыццё Чо-ок Айін пашырае археалагічныя дадзеныя, дэманструючы, што драўляныя дамы і сціплыя паселішчы былі ключавымі кампанентамі эканомікі майя.

Як адзначыла дактар Маккіллоп, «нябачныя помнікі, такія як Чо-ок Айін, нагадваюць нам, што нават самыя простыя збудаванні могуць утрымліваць надзвычайныя гісторыі пра ўстойлівасць, інавацыі і сувязі».

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]