Лукашэнка не давярае сілавікам

За апошнія чатыры гады кіраўнікамі Камітэта дзяржаўнай бяспекі Беларусі прызначаліся Леанід Ерын, Сцяпан Сухарэнка, Юрый Жадобін, Вадзім Зайцаў. Сакратары Савета Бяспекі і кіраўнікі Адміністрацыі прэзідэнта РБ змяняліся таксама досыць хутка. 15 ліпеня Аляксандр Лукашэнка зноў змяніў кіраўніцтва КДБ і Савета Бяспекі, а таксама прызначыў новага кіраўніка уласнай Адміністрацыі.

Юрый Жадобін, які ўзначальваў КДБ Беларусі, прызначаны сакратаром Савета Бяспекі. Новым кіраўніком адміністрацыі стаў памочнік кіраўніка дзяржавы Ўладзімір Макей.

Старшынём Камітэта дзяржаўнай бяспекі Беларусі прызначаны генерал-маёр Вадзім Зайцаў. Да цяперашняга часу ён займаў пасаду першага намесніка старшыні Дзяржаўнага памежнага камітэта - начальніка галоўнага аператыўнага ўпраўлення.

Былы падпалкоўнік КДБ Валерый Костка ў інтэрв'ю прэс-цэнтру Хартыі’97 назваў прызначэнні новых кіраўнікоў Савбяса, КДБ і Адміністрацыі прэзідэнта Беларусі «вынікам актывізацыі разборак паміж уладнымі групоўкамі».

«Новага старшыню КДБ Вадзіма Зайцава я асабіста не ведаю, але бачу, што шмат у чым ягоная біяграфія звязаная з Расеяй. Нарадзіўся ва Ўкраіне, а ўсе вучэбныя ўстановы скончыў у Расеі. Гэта насцярожвае, паколькі спецслужбу нацыянальнай бяспекі павінен узначальваць чалавек, звязаны з Беларуссю. Я думаў, што ў біяграфіі Зайцава ёсць хоць радок аб тым, што ён працаваў, напрыклад, оперупаўнаважаным у КДБ. Але я не бачу, што яго кар'ерны рост праходзіў праз спецслужбы. Не ўпэўнены, што гэта правільны выбар кіраўніка КДБ з пункту гледжання прафесіяналізму. Ягоныя адукацыя і досвед працы выклікаюць здзіўленне. Затое з біяграфіі Зайцава праглядаецца, што ягоны кар'ерны рост цесна звязаны з кар'ерным ростам старшыні Дзяржаўнага памежнага камітэта Ігара Рачкоўскага. Яны відавочна ішлі ў адной звязцы. Усім вядома, што Рачкоўскі набліжаны да малодшага Лукашэнкі», -- заявіў Валерый Костка ў інтэрв'ю прэс-цэнтру Хартыі’97.

«Што датычна Ўладзіміра Макея, то ізноў жа, судзячы па ўсім, старая кагорта сыходзіць і прыходзіць маладая. Відавочна, адбываецца супрацьстаянне ўладных кланаў і ў масавым парадку пачаліся кадравыя перастановы. Шэйман (экс-сакратар Савбяса – заўв. Хартыі’97), Нявыглас (экс-раздзел Адміністрацыі прэзідэнта заўв. Хартыі’97), Паўлоўскі (экс-старшыня Дзяржаўнага камітэта памежных войскаў заўв. Хартыі’97), Сухаренко (экс-старшыня КДБ заўв. Хартыі’97) адхіленыя ад асноўных пасадаў. Са старой каманды засталіся толькі Навумаў (міністр унутраных спраў -- заўв. Хартыі’97) і Мальцаў (міністр абароны -- заўв. Хартыі’97). Але Мальцаў больш у цені, ён амаль не ўмешваецца ў палітыку, а Навумаў вельмі блізкі да Лукашэнкі»,-- кажа Валерый Костка.

У адносінах прызначэння Юрыя Жадобіна на пост сакратара Савета Бяспекі, эксперт заявіў:

«Будучы старшынём КДБ Жадобін нічым сябе не выявіў. Наадварот, у афіцыйны Дзень Незалежнасці ў Менску прагрымеў выбух, і ўся адказнасць за гэта павінная была легчы на кіраўніка КДБ. Ніякіх «выбітных» заслугаў, акрамя скандалу з пошукам амерыканскіх «шпіёнаў», за ім не лічыцца. Раней Жадобін быў кіраўніком службы бяспекі прэзідэнта, так што Лукашэнка яго ніколі ад сябе не адпускаў», -- адзначыў Костка.

Па меркаванні эксперта, новыя прызначэнні мінулі «не па лініі прафесіяналізму, а па лініі асабістых узаемаадносінаў». «Не думаю, што нешта зменіцца ў працы сілавых структур. Спецслужбы працуюць у рамках, у якіх дзейнічае палітычнае кіраўніцтва. Я заўсёды выступаў за тое, каб спецслужбы не ўмешваліся ў палітычнае жыццё краіны. Занятак палітычным вышукам шкодзіць іх прафесіяналізму. Сёння спецслужбы, безумоўна, на боку ўлады, але бо можа быць і так, што яны будуць супраць улады», -- адзначыў Валерый Костка.