Юрый Фельштынскі: У Беларусі ёсць будучыня з такімі людзьмі
2- 22.09.2025, 22:27
- 11,384
Вядомы пісьменнік прадставіў кнігу «Беларусь Наталлі Радзіны: журналістка супраць дыктатара».
У Празе адбылася сустрэча з вядомым амерыканскім гісторыкам і пісьменнікам Юрыем Фельштынскім і галоўнай рэдактаркай сайта Charter97.org Наталляй Радзінай. 17 верасня ў культурнай прасторы «Новае месца» была прадстаўленая кніга «Беларусь Наталлі Радзіны: журналістка супраць дыктатара».
Пра тое, як прайшла сустрэча і пра новую кнігу, сайт Charter97.org пагаварыў з яе аўтарам, Юрыем Фельштынскім:
— Пачнём з таго, што на кірмашы ўжо была прадстаўленая кніга «Беларусь Наталлі Радзіны». Да моманту яго адкрыцця сігнальны наклад быў надрукаваны, і мы змаглі паказаць кнігу чытачам.
Я прысутнічаў на кірмашы ўсе тры дні — 12, 13 і 14 верасня. А прэзентацыя кнігі адбылася ў іншым фармаце, у вядомым у Празе месцы «Новае месца». Там рэгулярна праходзяць сустрэчы з пісьменнікамі, журналістамі і палітыкамі. Менавіта там мы разам з Наталляй Радзінай прадставілі кнігу пра Беларусь.
Сустрэча прайшла ў вельмі цёплай атмасферы. Нам задавалі слушныя пытанні. Усіх, вядома, цікавіла, чаму нарадзілася ідэя гэтай кнігі і чаму яе гераіняй стала менавіта Наталля Радзіна, а не, напрыклад, Святлана Ціханоўская.
— Чаму вы абралі Беларусь як тэму для новай кнігі?
— На сустрэчы я сказаў, што лічу Беларусь найважнейшай геапалітычнай краінай, якая можа гарантаваць бяспеку Еўропы ад расійскай агрэсіі. На жаль, гэтая агрэсія не абяцае спыніцца ў бліжэйшы час і пагражае абярнуцца доўгатэрміновым ускладненнем не толькі для Еўропы, але і для ўсяго свету.
— Ці быў інтарэс да кнігі «Беларусь Наталлі Радзіны: журналістка супраць дыктатара»?
— Жыццё любой кнігі пачынаецца ў момант публікацыі. Гэта кніга толькі што апублікаваная. Мы правялі прэзентацыю ў Празе, таму што кніжны кірмаш праходзіў менавіта там, і ўпершыню яна з’явілася на прылаўках менавіта ў Празе. Таму было лагічна правесці прэзентацыю адразу пасля кірмашу.
Зараз кніга пачне выходзіць і на іншых мовах. Першае выданне аказалася расійскім, але неўзабаве выйдуць украінскае і беларускае выданні. Мы таксама чакаем польскае, літоўскае, англійскае — а далей паглядзім.
Гэта сур'ёзны том: 500 старонак, з іх 250 — асноўны тэкст, яшчэ столькі ж — дадатак. Кніга толькі пачынае сваё жыццё, і чытачы павінны знайсці час, каб з ёй пазнаёміцца. Гэта не аднадзённае чытво. Але я ўпэўнены, што, як і многія мае кнігі, яна не састарэе. Ёсць кнігі, якія пішуцца пра канкрэтныя падзеі і хутка страчваюць актуальнасць, але, думаю, гэта кніга будзе мець доўгае жыццё. Як і сама Наталля Радзіна. Гэта і ёсць адказ на пытанне, чаму я абраў яе гераіняй. Я ўбачыў у ёй перспектыву. Перспектыву і для яе, і для Беларусі — краіны, дзе будуць жыць і працаваць такія людзі, як Наталля Радзіна.
Калі ёсць такія людзі, як Наталля Радзіна, у краіны ёсць будучыня. І менавіта гэта мяне зацікавіла.
— Чым унікальная сама кніга? Чаму людзі, якія цікавяцца Беларуссю, яе найноўшай гісторыяй, павінны зацікавіцца ёю?
— Гэта кніга ўнікальная тым, што ў ёй зробленая спроба паказаць гісторыю краіны праз лёс аднаго чалавека. Маладога чалавека, які толькі пачынаў сваё прафесійнае жыццё ў Беларусі і вырашыў стаць журналістам. Рашэнне нібыта банальнае. Але ў несвабоднай, недэмакратычнай краіне яно прывяло да сур'ёзных праблем.
Наталля Радзіна сутыкнулася з усімі цяжкасцямі толькі таму, што хацела быць сумленнай журналісткай. І ўся дзяржаўная карная сістэма, якую Лукашэнка паступова ператварыў у інструмент дыктатуры, была кінутая на тое, каб зламаць яе. Але зламаць яе не ўдалося.
Гэтае супрацьстаянне чалавека і дзяржавы, тым больш дыктатуры Лукашэнкі, заслугоўвае апісання. У кнізе паказана менавіта гэта. Яна чытаецца лёгка і дынамічна. У ёй ёсць не толькі Наталля Радзіна, але і іншыя людзі, якія ўдзельнічалі ў яе гісторыі. Я спадзяюся, яны выклікаюць у чытачоў сімпатыю.
Бо ўсім відавочна, што рэжым Лукашэнкі — злачынны, і гэтыя людзі змагаліся з ім не таму, што нарадзіліся героямі, а таму, што хацелі сумленна жыць у сваёй краіне.
Мяне падкупляе ў Наталлі Радзінай тое, што яна абсалютна бескарысліва адданая сваёй краіне. Яе не цікавіць нічога, акрамя свабоды радзімы і народа. За гады працы я бачыў шмат палітыкаў у розных краінах, але, шчыра кажучы, не сустракаў людзей, якія па ўзроўні шчырасці, адданасці і бескарыснасці былі б бліжэй да Наталлі Радзінай.
Набыць кнігу «Беларусь Наталлі Радзіны: журналістка супраць дыктатара» на рускай мове можна на наступных пляцоўках: