Дзве траціны вугальных кампаній Расеі сталі стратнымі
1- 28.08.2025, 14:29
- 1,618
Адна з найбуйнейшых сыравінных галін эканомікі ўсё глыбей апускацца ў крызіс.
Расейская вугальная прамысловасць - адная з найбуйнейшых сыравінных галін эканомікі з сотняй тысяч занятых і дзясяткамі монагарадоў — прадаўжае ўсё глыбей апускацца ў крызіс, піша The Moscow Times.
За першае паўгоддзе 2025 года вугальныя кампаніі атрымалі 185,2 млрд рублёў сальдаванай страты, вынікае са статыстыкі Расстата. У сярэднім вугальнікі страчвалі грошы з хуткасцю больш за 1 млрд рублёў на дзень, а дзель кампаній, якія працуюць у мінус, дасягнула 66%.
Вугальныя кампаніі, адрэзаныя санкцыямі ад заходніх рынкаў, і якія сутыкнуліся з падзеннем попыту ў Азіі, за 6 месяцаў страцілі больш, чым за ўвесь мінулы год (112,5 млрд рублёў). У гадавым вылічэнні сальдаваная страта галіны ў студзені-чэрвені павялічылася на 2500%, гэта значыць у 26 разоў.
«Негатыўнымі чыннікамі для дынамікі расейскай вугальнай галіны сталі падзенне сярэдніх сусветных коштаў энэргетычнага вугалю да $64-83 за тону і ўмацаванне рубля, якое знізіла рэнтабельнасць здабычы», — пішуць экспэрты Інстытута Гайдара.
У Кузбасе, на які прыпадае амаль 60% здабычы ўсяго каменнага вугалю ў краіне і амаль 80% — коксам, спынілі працу 17 вугальных прадпрыемстваў, некаторыя з іх — назаўжды, паведаміў у пачатку тыдня губернатар Ілля Серадзюк. Паводле ацэнак Мінэнэрга, 27 кампаній галіны, на якія прыпадае дзясятая частка здабычы вугалю ў краіне, знаходзяцца ў предбанкротном стане.
Частка прадпрыемстваў вугальнай прамысловасці «асуджаныя на выміранне», папярэджвае экспэрт фінансавага ўніверсітэта і Фонду нацыянальнай энэргетычнай бяспекі Станіслаў Мітраховіч. Хоць спажыванне вугалю ў свеце расце, нягледзячы на планы пераходу на больш чыстую энэргетыку, яна здабываецца там, дзе гэта эканамічна выгадна, а ў Расеі яго дорага і здабываць, і перавозіць, тлумачыць ён.
Каб выратаваць вугальнікаў ад краху і не дапусціць сацыяльнага выбуху сярод шахцёраў, урад дазволіў кампаніям да канца лістапада не плаціць падатак на здабычу карысных выкапняў і сацыяльныя ўнёскі ў Пенсійны фонд і Фонд АМС. Але гэта «лячэнне сімптомаў, а не прычын хваробы», сказаў Forbes партнёр у кансалтынгу NEFT Research Аляксандр Котаў: «Без змены фундаментальных чыннікаў, а гэта перш за ўсё цана на сусветным рынку, праблемы расейскіх вугальнікаў не знікнуць».
За дваццаць гадоў Кузбас страціў амаль 300 вуглездабыўных прадпрыемстваў, а летась работнікі аднаго з іх — шахты «Інская» — абвяшчалі галадоўку праз невыплату заробкаў. Санкцыі пагоршылі крызіс: ключавым рынкам збыту для вугальнікаў стаў Кітай, а ён знізіў імпарт вугалю з Расеі на 25% у першай палове гэтага года. Пры гэтым у красавіку–чэрвені падзенне паставак паскорыўся да 34%, падлічылі аналітыкі Цэнтра эканамічнага прагназавання (ЦЭП) Газпрамбанка.
Не маючы магчымасць прадаць вугаль, кампаніі зніжаюць здабычу - на 7% за студзень–ліпень, згодна з Расстатам. Адзін з найбуйнейшых здабытчыкаў вугалю ў краіне — «Мечэл» — зафіксаваў падзенне здабычы на 24% за студзень–травень. Разлічваць на рост попыту ў Кітаі не даводзіцца, скардзіўся ў чэрвені гендырэктар кампаніі Алег Каржоў. Аб'ёмы выплаўлення сталі і чыгуну зніжаюцца, а ўнутраная здабыча вугалю расце. Пры гэтым ад расейскага вугалю Пекін абараняецца мытамі (6%), якія не дзейнічаюць, напрыклад, для Аўстраліі.