«Сітуацыя з палівам аслабляе і Лукашэнку»

Украіна наносіць магутныя ўдары па ворагах.

Пасля серыі жнівеньскіх удараў УСУ па НПЗ Расея пазбавілася значнай часткі перапрацоўкі, а перабоі на АЗС - ад Уладзівастока да Курыл - сталі рэальнасцю.

На піку летняга попыту Крэмль экстранна вывозіць бензін з Беларусі і, паводле ацэнак аналітыкаў, гатовы працягваць экспартную забарону.

Якія рэальныя маштабы паліўнага крызісу ў Расеі пасля серыі ўдараў украінскіх дронаў па нафтаперапрацоўчых заводах? Ці можна казаць аб кароткатэрміновых перабоях або аб пачатку сістэмнага крызісу ў паліўным сектары?

Пра гэта сайт Charter97.org пагаварыў з украінскім дыпламатам і палітолагам, дырэктарам Цэнтра абаронных стратэгій Аляксандрам Харам:

- Мне складана ацаніць маштабы. Мы, натуральна, бачым са сродкаў масавай інфармацыі і сацыяльных сетак, што там адбываецца. І, вядома, гэта не можа нас не цешыць.

Бо, як вельмі правільна ахарактарызаваў РФ сенатар ЗША Джон МакКейн, гэта «бензакалонка, якая маскуецца пад дзяржаву». Нафтапрадукты неабходныя Расеі для таго, каб прадаваць іх за мяжу, атрымліваць валюту і канвертаваць яе ў зброю забойства або фінансаваць салдат, якія нас забіваюць. Ну а таксама вельмі пазітыўны эфект таго, што расейцы пачынаюць разумець: вайна не на тэлевізіі, яна ўплывае на іх непасрэднае жыццё.

Камусьці прылятае робат, хтосьці баіцца сірэн, хтосьці не можа паляцець з маскоўскага аэрапорта, а хтосьці стаіць у чарзе па паліва. Гэта важны псіхалагічны фактар, ну і плюс - эканамічны эфект. Калі казаць не пра звычайных грамадзян, то відавочна, што прадукты нафты неабходныя для функцыянавання ўсёй народнай гаспадаркі.

Паводле звестак, якія гучаць у СМІ, Расея страціла 13-17% перапрацоўкі. Гэта, безумоўна, паўплывае на яе здольнасць весці вайну і на падтрымку грамадствам гэтай генацыднай агрэсіі. Што будзе адбывацца далей? Думаю, калі не будзе спынення агню, мы будзем наносіць удары і не дадзім аднавіць тыя НПЗ, якія ўжо атакавалі.

І пашырым геаграфію ўдараў практычна да Уральскіх гор. Ёсць абнадзейлівая навіна аб тым, што Украіна распрацавала ракету, якая здольная даставіць тону выбухоўкі на адлегласць да 3000 км. Не ведаю, наколькі гэтыя лічбы дакладныя, але нават калі падзяліць іх напалову - гэтага дастаткова, каб прычыняць непапраўную шкоду інфраструктуры і памяншаць рэсурсную базу агрэсіі.

- Ці можа цяперашні дэфіцыт паліва стаць фактарам дэстабілізацыі ў расейскіх рэгіёнах і адначасова паўплываць на функцыянаванне ваеннай лагістыкі?

- На лагістыку наўрад ці паўплывае, бо Расея - гэта сістэма, заменчаная на вайну. Як у анекдоце: бацька гаворыць сыну, што падаражэў алкаголь, і сын адказвае, што той будзе менш піць. Але бацька пярэчыць: «Не, ты будзеш менш есці». Так і тут: на вайну будуць у першую чаргу аддавацца ўсе рэсурсы - фінансавыя і палітычныя.

Украіне трэба ўзмацніць працу, каб эфект ад удараў па НПЗ адбіўся на полі бою. Мы таксама наносім удары па транспартнай інфраструктуры, якая дазваляе дастаўляць ГЗМ на фронт. Гэта таксама вельмi важна.

Што тычыцца дэстабілізацыі - яна сапраўды будзе. Першыя прыкметы ўжо ёсць. Адзінае - я не веру, што расейцы пачнуць масава арганізоўвацца і выступаць супраць вайны на плошчах і патрабаваць ад Пуціна яе спынення. Пуцін выхаваў рабскае пакаленне, якое цярпліва прымае самыя шкодныя пастановы. Больш за тое, большасць расейцаў падтрымлівае гэтую агрэсіўную вайну. Хутчэй за ўсё, яны накіруюць свой гнеў не на таго, хто яе пачаў, а на Украіну.

У кожным выпадку палітычная, эканамічная і сацыяльная дэстабілізацыя ў Расеі - гэта тое, што гуляе нам на руку.

- Наколькі Беларусь здольная кампенсаваць недахоп паліва ў Расеі? Ці існуюць рэальныя аб'ёмы паставак, якія Менск можа даць Маскве, улічваючы абмежаваныя магутнасці НПЗ?

- Я не энэргетык, таму складана меркаваць аб лічбах. Але адназначна можна сказаць: увесь «эканамічны цуд» Лукашэнкі трымаўся на бязмытным атрыманні расейскіх энэргарэсурсаў і іх наступным продажы на Захад.

Цяпер гэтая лавачка прыкрытая. Беларусь не з'яўляецца магутнай энэргетычнай дзяржавай, якая магла б замясціць страты Расеі. Патрэбнасці Масквы на парадак вышэйшыя, чым Менск здольны забяспечыць.

З іншага боку, калі паліва будзе бракаваць у самой Беларусі, гэта таксама аслабіць рэжым Лукашэнкі. У адрозненне ад расейцаў, беларусы паказалі, што яны гатовыя выходзіць на пратэсты, яны не падтрымліваюць гэтую вайну. Таму цалкам можа адбыцца сітуацыя, якая пахісне рэжым.

Будзем спадзявацца на гэта, бо Лукашэнка з'яўляецца такім самым злачынцам, як і Пуцін. Ён дазволіў выкарыстоўваць тэрыторыю Беларусі для нападу на Украіну ў 2022 годзе. Праз яе паветраную прастору ляцяць на нашу краіну іранскія «Шахеды». Беларусь пад кіраўніцтвам дыктатара Лукашэнкі - гэта вораг Украіны, як і сам Пуцін.

— Удар па станцыі нафтаправода «Дружба» ва Унечы: ці можна разглядаць гэта як сігнал не толькі Крамлю, але і асабіста Лукашэнку, улічваючы ролю Беларусі ў забеспячэнні Расеі палівам?

- Думаю, гэтым ударам Украіна паспрабавала забіць трох зайцоў, а не двух. Лукашэнка тут стаў спадарожнай стратай. Галоўны ўдар, вядома, быў па Расеі, якая атрымлівае нафтадаляры ад экспарту. Другі - па Вугоршчыне, хаўрусніку Масквы. Мы бачылі ў сацсетках заявы прэм'ер-міністра Віктара Орбана, міністра замежных спраў Петэра Сіярта і іншых прадстаўнікоў вугорскага рэжыму: яны называлі гэта ўдарам па суверэнітэце Вугоршчыны, фактычным актам вайны. Хаця ад вугорскай мяжы да месца ўдару больш за 900 кіламетраў.

Так што гэта было вельмі разумная пастанова. Пагатоў, што сёння Еўропа на нашым баку. У 2022 годзе ЕЗ прыняў пастанову аб зніжэнні энэргетычнай залежнасці. Вугоршчына ж пайшла іншым шляхам - павялічыла залежнасць ад расейскага газу, атамнай энэргетыкі і нафты. Цяпер яны плацяць дарагую цану за хаўрус з Крамлём і за агрэсіўную палітыку рэжыму Орбана супраць Украіны.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]