Навошта Лукашэнка пайшоў па далёкай дузе

А ў Амане наогул знік з поля зроку.

З канца мінулага тыдня Аляксандр Лукашэнка здзяйсняе вялікае турнэ па краінах, як гэта прынята казаць, глабальнага Поўдня. З усіх візытаў па «далёкай дузе» гэты — адзін з самых дзіўных. Лукашэнка наведаў М’янму, якая славіцца вытворчасцю апійнага маку. У Алжыры прапанаваў на траіх збудаваць завод па вытворчасці ўгнаенняў. А ў Амане наогул знік з поля зроку.

Пра тое, навошта Лукашэнка пайшоў па «далёкай дузе», у новым выпуску праграмы «Аптымум» на YouTube-канале «Беларусы і рынак».

З таго часу, як (у М’янме ў 2021 годзе адбыўся пераварот https://charter97.org/ru/news/2025/11/27/664584/) і да ўлады прыйшла ваенная хунта, гэтая краіна з’яўляецца самай беднай у рэгіёне. Затое падчас візыту ў гэтую краіну Лукашэнка мог нарэшце адчуць сябе вялікім сусветным лідарам. Бо прымалі яго з такой пампай, што Лукашэнка нават сам крыху збянтэжыўся ад усяе гэтай увагі.

«Шчыра кажучы, мы пакуль яшчэ не заслугоўваем такой увагі», — сказаў ён.

Сапраўды, калі глядзець на лічбы ўзаемнага гандлю, увага абсалютна незаслужаная. Вясной віцэ-прэм’ер Юрый Шулейка пахваліўся, што дзве краіны ўстанавілі рэкорд па ўзаемным гандлі. Гучыць салідна, калі не ведаць, з чым ён параўноўваў. Да гэтага рэкордны тавараабарот быў у 2019 годзе, калі ён склаў менш за 30 мільёнаў долараў. Па выніках візыту Лукашэнкі і сумеснага бізнес-форуму з гэтай сяброўскай краінай былі падпісаныя кантракты на 9 мільёнаў долараў.

Але збянтэжыўся Лукашэнка, вядома, дарэмна. З пампай яго прымалі не толькі каб зрабіць госцю прыемнае, але і з чыста эгаістычных меркаванняў. Бо ў краіне цяпер будуць праходзіць выбары, а замежныя госці высокага ўзроўню не балуюць М’янму сваімі візытамі. А тут, як ні круці, усё ж такі еўрапейскі лідар. То-бок можна народу паказаць шматвектарнасць сваёй знешняй палітыкі.

«Сёлета мы з вамі сустракаліся шэсць разоў. Гэта гаворыць пра тое, што ніякай ізаляцыі няма і быць не можа для нашых краін», — сказаў Лукашэнка.

Увогуле, гэта, вядома, не сведчыць пра адсутнасць міжнароднай ізаляцыі. Гэта хутчэй гаворыць пра тое, што сустракацца больш няма з кім. Але, з другога боку, калі людзі так часта сустракаюцца, гэта значыць, што ў іх ёсць вялікая ўзаемная цікавасць. Нават калі пра яе не кажуць па тэлевізары. Урэшце, у М’янмы ёсць свой маленькі сакрэт. Гэта краіна з’яўляецца другім пасля Афганістана вытворцам апійнага маку.

«У нас у Беларусі ёсць усё тое, што трэба м’янманскаму народу. У вас ёсць усё тое, што трэба нам», — сказаў Лукашэнка.

Ну, а яшчэ гэтай краіне вельмі патрэбныя грошы. На сустрэчы з Лукашэнкам часовы прэзідэнт Мін Аун Хлайн пахваліўся геаграфічным становішчам сваёй краіны і запрасіў беларускія кампаніі ўкладваць інвестыцыі і адкрываць у М’янме новыя прадпрыемствы.

«Я заклікаю беларускі бізнес з усіх сектараў прыязджаць і інвеставаць у М’янму, дзе ёсць выдатныя магчымасці для інвестыцый», — сказаў ён.

Але акрамя магчымасцяў ёсць і нюансы. Нядзіўна, што М’янма пры яе такім выгадным геаграфічным становішчы і прыродных багаццях адчувае востры дэфіцыт замежных інвестыцый. Бо з моманту перавароту, то-бок з 2021 года, там ідзе грамадзянская вайна. Цяперашні ўрад кантралюе ў лепшым выпадку палову тэрыторыі краіны. Таму з м’янманскімі партнёрамі можа здарыцца тое, што здарылася з нядаўна скінутым прэзідэнтам Гвінеі-Бісау. І тады захаванасць беларускіх інвестыцый ніхто, вядома, не гарантуе.

А адразу пасля М’янмы Лукашэнка паляцеў да іншага перспектыўнага партнёра — у Аман. І гэта быў самы дзіўны з усіх візытаў. Лукашэнка прыляцеў у Аман 28 лістапада, пры гэтым мясцовыя медыя пра візіт беларускага госця нічога не паведамлялі, і да 1 снежня Лукашэнка наогул не з’яўляўся на публіцы. То-бок ён прыляцеў у чужую краіну і два дні ў гэтай краіне займаўся нейкімі асабістымі справамі. Дык адразу відаць, што Аман нам не чужая краіна.

Затое на сустрэчу з султанам Амана Лукашэнка прыйшоў адразу з двума сынамі. Старэйшым Віктарам і малодшым Мікалаем. Нікога болей з боку Беларусі, акрамя перакладчыка, на сустрэчы не было. Нават беларускае тэлебачанне прызнала, што візіт меў сямейны характар.

А калі ты прыехаў абмяркоўваць цалкам сямейны бізнес, то навошта пра яго расказваць староннім. Беларусам пра гэты бізнес ведаць не абавязкова. Бо калі казаць пра гандлёвыя адносіны Беларусі і Амана, дык казаць там няма пра што. За мінулы год аб’ём тавараабароту склаў 5 мільёнаў долараў.

Праўда, ёсць яшчэ праект па будаўніцтве Аманам у Беларусі цэлюлознага камбіната амаль на паўтара мільярда долараў. Але паколькі там таксама ідзе гаворка пра сямейны бізнес па асваенні з аманскімі шэйхамі прыродных багаццяў Бярэзінскага запаведніка, беларусам, зноў жа, лепш не ведаць лішніх падрабязнасцяў.

А 2 снежня, пасля Амана, Лукашэнка адправіўся ў Алжыр. І вось якраз у Алжыры ён знайшоў вельмі перспектыўную тэму для супрацоўніцтва.

«З’явілася вельмі цікавая тэма. Прэзідэнт (Амана) сказаў, што ў бліжэйшы час у яго фосфатаў будзе столькі, што няма куды дзяваць. Алжыр, напрыклад, гэта краіна, якая займае лідыруючыя пазіцыі па здабычы і экспарце прыроднага газу. Мы можам у тым жа Амане пабудаваць на траіх, як я сказаў прэзідэнту, прадпрыемства», — сказаў Лукашэнка.

І нібыта ўсё сапраўды лагічна. У Алжыра ёсць газ, у Амана ёсць фосфаты, значыць, удваіх можна зрабіць з іх угнаенні, каб потым прадаваць галодным краінам Афрыкі і багацець. Незразумела адно: навошта, уласна, у гэтай схеме Лукашэнка? Бо з усіх пералічаных прыродных багаццяў у Лукашэнкі ёсць толькі завод «Гродна Азот».

А пасля Алжыра, акрылены новымі перспектывамі, Лукашэнка 3 снежня вярнуўся зноў у Аман, дзе ён зноў знік. Прынамсі, па стане на раніцу 5 снежня на людзях ён так і не з’явіўся. Пры гэтым, відавочна, Аляксандра Лукашэнку і Аман звязваюць нейкія загадкавыя і глыбока асабістыя адносіны.

Прычым, зноў жа, заўважце: калі з М’янмай падпісалі кантрактаў хаця б на 9 мільёнаў долараў, то з Аманам — наогул нічога. Затое ёсць вялікія вынікі ад паездкі ў Алжыр. Лукашэнка паабяцаў павялічыць аб’ём гандлю з Алжырам да 500 мільёнаў долараў. Праўда, давядзецца вельмі моцна пастарацца. Бо за мінулы год аб’ём гандлю паміж Беларуссю і Алжырам склаў 50 мільёнаў.

То-бок тры выключна сяброўскія краіны, па якіх Лукашэнка здзяйсняў сваё дыпламатычнае турнэ, натаргавалі з Беларуссю ў 2024 годзе менш чым на 100 мільёнаў долараў. А толькі беларускі экспарт у недружалюбную Літву за мінулы год склаў 418 мільёнаў. У такую ж недружалюбную Польшчу — 436.

Ну а потым беларускія ўлады вырашылі заняцца прымушэннем суседзяў да канструктыўнага дыялогу. Канструктыўны дыялог не атрымаўся, затое атрымаліся санкцыі, з-за якіх цяпер даводзіцца хадзіць па далёкай дузе ў пошуках шчасця.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]