Пятро Алешчук: Лукашэнку могуць абвясціць неляяльным змоўшчыкам
5- 11.11.2025, 17:03
- 19,104
Дыктатар баіцца, што ў Пуціна пачнецца параноя.
Працягваецца крызіс на мяжы Беларусі і Літвы. Штодзень на літоўскую тэрыторыю залятаюць метэазонды, мяжа закрытая, а Лукашэнка ўзяў у закладнікі сотні фур, якія не паспелі выехаць з краіны. Літва спрабуе націснуць на Лукашэнку праз ЗША.
Што стаіць за гэтай сітуацыяй: гібрыдная вайна Пуціна і Лукашэнкі супраць Літвы? Ці, магчыма, Мінск спрабуе павысіць стаўкі ў перамовах з ЗША?
Пра гэта сайт Charter97.org пагутарыў з украінскім палітолагам, прафесарам Кіеўскага нацыянальнага ўніверсітэта імя Тараса Шаўчэнкі Пятром Алешчуком:
— У мяне ёсць такія падазрэнні, што Лукашэнка вядзе складаную гульню. Ён спрабуе ўседзець адначасова на некалькіх крэслах. З аднаго боку, ён вельмі моцна зацікаўлены ў перазапуску адносін з Злучанымі Штатамі, у перспектыве, што гэта неяк палепшыць адносіны з Еўропай. Яму выгадна, каб санкцыі хаця б часткова былі знятыя.
Бо Беларусь — не Расія, такога запасу магутнасці ў выглядзе нафтавай падушкі няма. Таму Лукашэнка вельмі моцна зацікаўлены. Але пры гэтым ён баіцца Пуціна. Баіцца, што гаспадар Крэмля палічыць яго неляяльным, змоўшчыкам. І ўвогуле, улічваючы ўзровень параноі Пуціна, яе не так складана разварушыць.
Думаю, што Лукашэнка адначасова спрабуе і заіграць з Злучанымі Штатамі, і адначасова паказваць Пуціну, што ён лаяльны, што ўсё стабільна, што ён з Расіяй да канца. Ніякіх, маўляў, сепаратных перамоў весці не будзе. А калі і вядзе, дык выключна па нейкіх лакальных пытаннях, якія глабальна нічога не вырашаюць. Таму тэрор у дачыненні да Літвы з боку Лукашэнкі з’яўляецца дэманстрацыяй лаяльнасці.
Магчыма, гэта нейкі ўзгоднены з Расіяй план. Яна апошнім часам інтэнсіўна перайшла да разнастайных правакацый супраць краін Еўрапейскага саюза і НАТА. Думаю, што гэта ўкладаецца і ў агульную стратэгію эскалацыі, якую пачаў Пуцін.
Гэта і заявы пра выпрабаванні ядзернай зброі, якія яны нібыта плануюць правесці, і шматлікія правакацыі супраць краін Еўропы, і тыя самыя «шахеды», якія залятаюць у Польшчу. То бок гэта агульная частка стратэгіі тэрору Расіі ў дачыненні да Еўрапейскага саюза, краін НАТА з мэтай запалохвання, з мэтай, каб яны адмовіліся ад падтрымкі Украіны.
Відавочна, што ў Лукашэнкі ў гэтай схеме важная роля, бо Беларусь мяжуе з шэрагам еўрапейскіх дзяржаў. Беларусь даволі зручная для таго, каб прадпрымаць правакацыйныя дзеянні супраць гэтых краін. Лукашэнка, відаць, разумее, што яго выкарыстоўваюць, каб самім прыкрыцца ў разе якой-небудзь рызыкі.
Тут схема даволі простая: Расія здзяйсняе нейкія дзеянні супраць Еўрапейскага саюза і НАТА, але яны здзяйсняюцца з тэрыторыі Беларусі і ад яе імя. Відавочна, што надзвычай баязлівы Пуцін усё роўна баіцца, што будзе рэальны адказ.
І калі гэты адказ будзе, дык няхай ён прыйдзецца па Лукашэнку. І Лукашэнка, напэўна, гэта таксама разумее, таму актывізуе адносіны з Злучанымі Штатамі, каб пераканаць іх, што нічога не задумвае.
Лукашэнка спрабуе неяк утрымацца ў гэтай сітуацыі, адначасова баючыся і Пуціна, і Захад, спрабуючы неяк перазапусціць адносіны, зняць санкцыі, але пры гэтым захаваць адносіны з Расіяй. Не ведаю, як доўга ў яго атрымаецца выкручвацца ў гэтай сітуацыі, таму што Пуцін усё роўна паставіць пытанне рубам: ты са мной ці не? Калі са мной, дык давай пачынай вайну, напрыклад, супраць Літвы і гэтак далей.
Такі варыянт цалкам не выключаны. Пуцін можа патрабаваць, калі не наўпрост пачаць вайну, дык пачаць серыю маштабных правакацый супраць Літвы. Магчыма, Лукашэнка такім чынам адцягвае момант, калі трэба будзе пачынаць нешта больш маштабнае.
У любым выпадку, я не сумняваюся, што ў Пуціна вельмі сур’ёзныя планы адносна Лукашэнкі, і ён будзе вымушаны прадпрымаць нейкія маштабныя правакацыі супраць Еўропы, таму што Пуцін, як мне здаецца, абраў у якасці базавага — сцэнар так званага Карыбскага крызісу.
То бок павышэнне ставак да максімуму, каб потым прапанаваць урэгуляванне, але шляхам нейкіх узаемных саступак. Натуральна, што гэтыя саступкі, з пункту гледжання Пуціна, прадугледжваюць, што мусіць саступіць Украіна.
— Практычна штодня невядомыя дроны з’яўляюцца над еўрапейскімі гарадамі. Ці чакаць абвастрэння? Што яшчэ можа прыдумаць Крэмль?
— Пакуль яны даволі эфектыўна гэта ўсё выкарыстоўваюць. Расія адшукала чарговы інструмент палітыкі. То бок абмяркоўваецца ў Бельгіі пытанне аб канфіскацыі расійскіх актываў — там з’яўляюцца невядомыя дроны. Абмяркоўваюцца ў Германіі нейкія пытанні, звязаныя з падтрымкай Украіны — там з’яўляюцца дроны. БПЛА з’яўляюцца на тэрыторыі краін, якія, напрыклад, падтрымліваюць Украіну больш сур’ёзна. Ці будзе пашырэнне? Будзе, я ў гэтым не сумняваюся, мы з вамі пра гэта пастаянна гаворым.
Яшчэ задоўга да таго, як першыя дроны з’явіліся ў Польшчы, я казаў, што яны там з’явяцца. Абсалютна не сумняваюся, што Пуцін будзе развіваць гэтую тэму. Там сёння з’явілася вельмі цікавая навіна, якую трэба правільна трактаваць.
ФСБ Расіі заявіла пра тое, што нібыта Украіна хацела правесці аперацыю, падкупіць расійскіх лётчыкаў за 3 мільёны долараў, каб яны, маўляў, накіравалі расійскі самалёт МіГ-31, носьбіт «Кінжалаў», у паветраную прастору Румыніі, каб яго збілі, і каб гэта была нейкая ваенная правакацыя. Я асабіста не сумняваюся, што нічога падобнага ва Украіне ніхто не задумваў.
Калі б Украіна насамрэч нешта спрабавала правесці з гэтымі самымі пілотамі МіГа, то яўна не спрабавала б так дурна выдаткоўваць гэты рэсурс. Яна б гэты МіГ забрала сабе і потым, магчыма, гандлявалася, як ужо было з верталётам.
Думаю, усе памятаюць гэтую гісторыю, калі расійскі пілот перагнаў верталёт ва Украіну. Для Украіны гэты МіГ быў бы вельмі каштоўным трафеем. Яго можна было б, напрыклад, вывучаць, прадаць Злучаным Штатам у абмен на нешта каштоўнае для Украіны.
Увогуле, гэта вельмі каштоўны рэсурс. Ніхто б яго такім чынам выдаткоўваць не стаў. Але як правільна трактаваць гэтае паведамленне ФСБ? Яго трэба трактаваць наступным чынам.
Расія рыхтуе правакацыі з трапленнем расійскіх самалётаў у паветраную прастору НАТА, магчыма, з абстрэлам чаго-небудзь на тэрыторыі Альянсу. Яны ўжо легендуюць гэтую сітуацыю на будучыню, што калі, напрыклад, яны правядуць падобную правакацыю, і гэты самалёт там зіб’юць, яны змогуць сказаць, што гэта ўсё завербаваныя Украінай пілоты з мэтай здзяйснення правакацыі. Падкрэслю: яны, відавочна, плануюць абстрэл чаго-небудзь на тэрыторыі НАТА з выкарыстаннем расійскіх самалётаў.