Віталь Портнікаў: Гэта сур’ёзны рычаг ціску

Як спыніць Пуціна?

Расія актывізавала гібрыдныя атакі на Еўропу — фіксуюцца палёты беспілотнікаў і самалётаў РФ над краінамі ЕС. Якую мэту пераследуе Пуцін? Разведка баем? Прашчупванне межаў НАТА? Такое пытанне сайт Charter97.org задаў вядомаму ўкраінскаму палітолагу і публіцысту Віталю Портнікаву:

— Думаю, што і тое, і другое. Але, вядома, галоўнае — гэта спроба зразумець, дзе праходзяць тыя чырвоныя лініі, пасля якіх Захад ужо гатовы да нейкага вырашальнага адказу.

Кожная вялікая вайна патрабуе эскалацыі ў выпадку, калі агрэсару не ўдаецца дасягнуць уласных мэтаў. Гэта цалкам лагічны падыход любой агрэсіўнай стараны да сітуацыі. Расійская армія не можа акупіраваць тую тэрыторыю, якую Пуцін ужо цяпер хацеў бы бачыць пад сваім кантролем. Украіна не згаджаецца на капітуляцыю. У гэтым сэнсе не відаць ніякіх прычын, якія маглі б дапамагчы вывесці вайну з тупіку. І Пуцін бачыць у якасці адной з гэтых прычын, адной з магчымасцяў, — далейшую эскалацыю і маштабаванне вайны.

— Як варта адказваць Еўропе на гэтыя правакацыі? Як можна пакласці ім канец, ведаючы псіхалогію Пуціна?

— Думаю, Еўропе трэба пазбаўляцца ад страху. Ёсць канкрэтныя дзеянні, якія можна прадпрымаць: агульная беспалётная зона паміж краінамі НАТА і Украінай, каб збіваць расійскія ракеты і беспілотнікі ў паветранай прасторы Украіны сумеснымі намаганнямі; больш інтэнсіўная ваенная дапамога Украіне; большая колькасць санкцый. Вядома, неабходна збіваць расійскія беспілотнікі ў паветранай прасторы краін НАТА.

— Украіна працягвае наносіць удары па расійскіх НПЗ і тэрміналах, што ўжо прыводзіць да праблем з палівам у РФ. Ці дзейсны гэта інструмент ціску? Мы ж разумеем, што для Пуціна гэтая вайна экзістэнцыйная. Яму ўсё роўна, ці будзе бензін на запраўках у расіян. Ці ёсць тая мяжа, калі падобныя атакі ЗСУ могуць прымусіць Пуціна спыніцца?

— Гэта залежыць ад таго, якой будзе рэальная шкода і наколькі хутка можна аднавіць нафтаперапрацоўчыя заводы пасля удараў. Ацаніць гэта не так проста, вядома, мы самі не можам. Мы не энергетыкі, не эканамісты. Мы бачым, што ўдары ёсць, што страты ёсць. Як гэта ўсё аднаўляецца — гэта наступнае пытанне.

Безумоўна, гэта сур’ёзны рычаг ціску. Безумоўна, у сітуацыі, якую мы назіраем, пэўны ўзровень эканамічнай шкоды можа прывесці да спынення ваенных дзеянняў. Але гэты ўзровень эканамічнай шкоды не так проста ўсталяваць. Не кажучы ўжо пра тое, што я зусім не лічу, што спыненне вайны з’яўляецца нейкай сур’ёзнай пагрозай для пуцінскага рэжыму, таму што гэта ўжо будзе залежаць ад эфектыўнасці сілавога апарату ў самой Расіі.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]