Насельнік міннага поля

Пачынае праклёўвацца крамольная думка.

Патэлефанаваў следчы. Агаломшыў разгубленую жанчыну дзіўнай інфармацыяй. У полі ля сяла Вадзянога знойдзены шкілет у акулярах. Ніякіх сумневаў - ёй проста пашанцавала. Пры забітым захаваўся салдацкі медальён. Імя, прозвішча, нумар вайсковай часткі. З гэтага часу абставіны гібелі ясныя, усё супадае. Гэта той, каго яна так доўга і настойліва шукала. Сваяк з горада Валуек Белгарадскай вобласці, які падпісаў калісьці кантракт. Ён больш не ўважаецца за зніклага без вестак. А гэта значыць…

Жанчына перапыніла інфарматара. Як магло здарыцца, што салдата забілі пры штурме вёскі, а ніхто з камандзіраў так і не паспрабаваў высветліць, куды той знік? І ён, забыты ўсімі, праляжаў там больш за год. Ёй распавядаў нават калега загінулага, што бачыў, як у дзень правальнага штурму гэты няўдачнік у акулярах ляжаў дзесьці там, раскінуўшы рукі. Адкрытыя вочы забітага глядзелі ў неба. І як наогул можна было пасылаць яго на той штурм, калі нават у гэтых акулярах ён нічога фактычна не бачыў?

Афіцыйным асобам не прынята задаваць такія пытанні. Ёсць краіны, у якіх залішняя цікаўнасць не заахвочваецца. За гэта і выклапатаць незнарок можна. Пагатоў, што падставы для высвятлення абставін няма і быць не можа. Шкілет у акулярах знойдзены. Асоба забітага ўстаноўленая. Званок следчага паставіў кропку. Засталося выканаць фармальнасці і атрымаць кампенсацыю. Такі парадак. Адзін для ўсіх. Якія яшчэ тут могуць быць пытанні?

А калі яны ўсё ж застаюцца і даймаюць нясцерпна, ці не прасцей зазірнуць у Інтэрнэт. Крыху. І паслухаць сведчанні тых, хто ў такую сітуацыю трапляў, але застацца ў чужых палях шкілетам не пажадаў. Ніякіх асаблівых адкрыццяў. Хіба толькі адна недарэчная і нетрывіяльная дэталь. У той момант штурму, калі заставалася хіба што развітацца са сваім пустапарожнім жыццём, такі ж небарака раптам адважыўся на недарэчны трук. А ў астатнім увесь гэты ролік-відэазапіс звычайнага допыту расейскага кантрактніка, які здаўся ў палон.

Даўно не паголены мужычок з ліхтаром пад вокам. Несамавіты. Несамавіты. Але кажа складна, па сутнасці. Былы дзетдомавец. З Іркуцкай вобласці. Жыццё да яго было нязменна строгім. Сям'ёй не абзавёўся. Працаваў, дзе трэба. Неяк усё не ладзілася. Пазыкі раслі. І тут добрыя людзі параілі падацца ў кантрактнікі. У вайсковым камісарыяце пераконвалі, што страляць і на штурмы хадзіць не давядзецца. Куды яму такому! Будзе дзе-небудзь у тыле, на падхваце. А тут як толькі на месца даставілі, адразу ў штурмавую групу далучылі. Нават без аўтамата. Людзей, кажуць, мала. Вось і даводзіцца бачнасць ствараць. А таму кожны падыходзіць. Страты страшныя. Забітых з поля не выносяць. Хіба што афіцэраў. І няма чаго здзіўляцца, што так шмат без вестак зніклых. Ніхто нікуды не знікаў. Проста загінулыя нікому не патрэбныя. Камандзірам не да таго.

Перад штурмам папярэдзілі, што зваротнай дарогі няма. Не выбрацца – расстраляюць. Так што наперад і ўсё. Заняць першую лінію траншэй. А тут міны. Агонь прыцэльны. Бронемашыну падбілі. Тых, з кім ішоў на гэты штурм, - у двухсотыя. Усё, канец. І тут яго раптам ахінула. Скінуў з сябе ўсё, да майткоў. Каб відаць было - у яго ні зброі, ні выбухоўкі. Да ўкраінскіх траншэй дабег.

Жыццё на мінным полі, як бы ні прыкідваліся яго насельнікі, бязмежна цяжкае і небяспечнае. Вайна працягваецца. Канца ёй не відаць. І ўжо пачынае праклёўвацца крамольная думка, што бессэнсоўна чакаць перамен. Трэба неяк самому выбірацца з гэтага кашмару. І неяк уладкоўвацца там, дзе жыццё немагчымае.

Нават у Белгарадскай вобласці, якая бачыла ўсякае, звычайны абывацель падумаў, што ў такія ненадзейныя часы лепш прытрымлівацца вечных каштоўнасцяў. Свой дом. Свая гаспадарка. Свая зямля. Не занадта раскошна, каб усюдыісная ўлада не зайздросціла. Але жыць можна. Пагатоў, што бульба ўрадзіла цудоўна. Што яшчэ чалавеку трэба? Сядзі ля адчыненага акна. Любуйся дагледжаным агародам. Радуйся, што ўзрост не прызыўны.

Але тут ляцелі на баявое заданне ўсім вядомыя пуцінскія сокалы. І трэба ж такому здарыцца, у аднаго з іх кіраваная бомба адарвалася. Так званае «некантраляванае падзенне». Падае дакладна ў агарод. Пяцьсот кілаграм выбухоўкі сыходзяць у зямлю. Аднак бомба не выбухнула. Улады адрэагавалі імгненна. Даслалі экскаватар і сапёраў – выняць і абясшкодзіць. Экскаватаршчык растлумачыў перапалоханаму мужыку, што гэта ўжо 125-ы «некантраляваны». І наогул, яму пашанцавала. Далёка не кожны такі выпадак канчаецца толькі стратай бульбы.

І дакладна. У той акаянны дзень над дачным надзелам агранома Канстанціна Лапаткіна з той жа Белгарадскай вобласці ніякія сокалы не праляталі. Ён сабраўся ў горад. Часу яшчэ ў запасе было шмат. А старэнькая «Ніва» ў дарозе яго не падводзіла. І аграном надумаў запісаць дочкам свае відэапарады, як даглядаць за гэтым надзелам, каб усё вакол квітнела і пахла.

У той гарачы дзень экіпаж машыны баявой мучыла страшная смага. А дзесьці там, наперадзе крама з усім неабходным для яе задаволення. І траса туды вядзе прамая, як страла. Такое супадзенне не здараецца не часта. Як тут было не развіць максімальную хуткасць? А танк - машына канкрэтная. Ад «Нівы» старога дачніка засталіся хіба што чатыры колы ў кювеце. Ды яшчэ той відэазапіс на лецішчы -парады агранома.

Як уладкаваць ідэальна шэсць сотак міннага поля.

Уладзімір Халіп, спецыяльна для сайта Charter97.org

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]