Сын памерлага ў СІЗА падпалкоўніка ПДВ: Мой бацька хацеў, каб Беларусь была свабоднай

Сёння Аляксандр Кулінічу магло споўніцца 52 гады.

Сёння, 11 красавіка, абвінавачаны ў абразе Лукашэнкі падпалкоўнік Аляксандр Кулініч павінен быў святкаваць дзень нараджэння - яму споўнілася б 52. Ён не дажыў да яго ўсяго некалькі дзён: 9 красавіка мужчына памёр у СІЗА № 7 Берасця. І сёння замест святочнага стала ў яго родным Маладзечне быў стол памінальны. Якім быў вайсковец у адстаўцы, як перажываў тое, што адбывалася, у Беларусі і суседняй Украіне? Пра гэта «Зеркало» паразмаўляла з сынам і сябрам нябожчыка.

«Калі б не СІЗА, усё было б у парадку»

Сын Аляксандра Кулініча, 28-гадовы Мікіта ўжо некалькі гадоў жыве за мяжой. З Беларусі ён з'ехаў яшчэ да падзей 2020 года. Але заставаўся ў шчыльным кантакце з бацькам і іншымі сямейнікамі. Ад іх маладзён і даведаўся пра смерць таты.

— Ён памёр уначы з 8 да 9 красавіка, — адрывіста расказвае маладзён (размова з журналістам даецца яму цяжка). - Як гэта адбылося - ніхто не разумее. Наколькі я ведаю, ён проста не прачнуўся раніцай. Відаць, гэта здарылася ў камеры.

Сябар Аляксандра Сяргей (імя змененае) кажа, што ў затрыманага былі праблемы з сэрцам. Пра іх мужчына даведаўся два гады таму.

- У яго ўвесь час быў высокі ціск, - тлумачыць Сяргей. — Я пра гэту праблему ведаў, хоць Аляксандр нават не ўсім блізкім пра яе расказваў. Трэба было рабіць аперацыю, але ён крыху пабойваўся. Я пераконваў, што баяцца не варта, але ён падаваў прыклад аднаго з нашых знаёмых, які памёр праз некалькі месяцаў пасля такой аперацыі. Таму Аляксандр шмат часу праводзіў у вёсцы на свежым паветры. Упэўнены, што знаходжанне ў СІЗА абвастрыла яго праблемы - гэта ж моцныя перажыванні, вялікі стрэс. Калі б не гэта, дык усё было б у парадку.

Мікіта кажа, што сям'і ўдавалася рабіць медыцынскія перадачы, якія былі патрэбныя бацьку для падтрымання здароўя.

- Яму перадавалі лекі, рабілі кардыяграму сэрца, за ім сачылі. У СІЗА бацьку глядзелі, яго даглядалі, і ўсё было добра, - мяркуе ён.

"Яго затрымалі таму, што ў Беларусі павялічваецца ўзровень рэпрэсій"

Аб затрыманні падпалкоўніка ў адстаўцы суразмоўцам "Зеркала" стала вядома ад ягоных блізкіх у Беларусі. Здарылася гэта 29 лютага ў вёсцы Дарогава Карэліцкага раёна Гарадзенскай вобласці.

Ужо першага сакавіка "пакаяннае" відэа з'явілася ў адным з тэлеграм-каналаў, набліжаных да сілавікоў. Праўда, у ім былі кадры затрымання са шматкватэрнага дома.

- Відэа са штурмам кватэры - гэта нешта не тое, - тлумачыць Мікіта. - Тату затрымалі ў вёсцы, дзе ён жыў апошнім часам. Там нарадзіліся ягоны бацька і дзядуля.

Сяргей таксама кажа, што ягонага сябра затрымлівалі ў Дарогаве, а відэа штурму, якое апублікавалі сілавікі, відавочна не адтуль і на ім — не Аляксандр.

Далей на відэа сам Аляксандр кажа, што яго затрымалі "за каментары ў інтэрнэце". “На адной са старонак я напісаў пад выступам прэзідэнта „скаціна“, — патлумачыў мужчына. Мікіта кажа, што каментары ў інтэрнэце бацька пакідаў даўно.

- Наколькі я ведаю, гэта былі каментары ў Telegram, нібыта ў іх была абраза Лукашэнкі. Гэтыя каментары бацька напісаў у 2020—2021 гадах, калі ў Беларусі былі актыўныя пратэсты, — гаворыць маладзён.

Чаму Аляксандра затрымалі менавіта зараз, праз тры гады пасля падзей 2020-га, яго сын не ведае. Мяркуе, што нейкай канкрэтнай нагоды не было.

- Думаю, у сувязі з набліжэннем прэзідэнцкіх выбараў ў Беларусі павялічваецца ўзровень рэпрэсій, - разважае мужчына. - Бацька агулам ніколі не быў медыйнай або публічнай асобай, але заўсёды меў цвёрдую грамадзянскую пазіцыю, якая праяўлялася ў любові да сваёй краіны і Радзімы і поўнай нянавісці да дзейнага рэжыму як у Беларусі, так і ў Расейскай Федэрацыі.

“Падышоў да камандзіра байцоў, і тыя прапусцілі пратэстоўцаў”

Аляксандр - кадравы вайсковец. Вучыўся ў Ваеннай акадэміі Беларусі, а затым - у расейскай Ваеннай акадэміі імя Фрунзэ. Пасля гэтага вярнуўся ў Берасце і пайшоў у 38-ю асобную гвардзейскую дэсантна-штурмавую Берасцейскую брыгаду ПДВ. Там служыў да 2009 года, пасля сышоў у рангу падпалкоўніка.

- Апошнім часам ён займаўся сваім невялікім бізнэсам - быў зарэгістраваны індывідуальным прадпрымальнікам. Падрабязнасцяў яго справы я не ведаю, мы не моцна абмяркоўвалі гэта, але бацька расказваў, што прадаваў харчовыя дадаткі для выпечкі хлеба і печыва, якія былі патрэбныя для дадатковай карысці гэтай прадукцыі, — расказвае Мікіта.

Сяргей кажа, што Аляксандр ужо даўно прытрымліваўся прадэмакратычных перакананняў. У 2020 годзе ён удзельнічаў у пратэстах у Берасці.

- Асабліва актыўна гэта было ў першыя дні пасля выбараў, - успамінае сябар нябожчыка. - Была сітуацыя, калі АМАП загнаў людзей у ачапленне, у якім стаялі байцы 38-й брыгады, дзе доўгі час служыў Аляксандр. Ён падышоў да камандзіра, пагаварыў, і ў выніку тыя прапусцілі пратэстоўцаў. Я ведаю гэта з яго слоў, не думаю, што ён бы хлусіў пра гэта.

Перасякаўся на пратэстах Аляксандр і са сваім былым таварышам са службы — Валерыем Сахашчыкам. Нагадаем, той таксама служыў у 38-й брыгадзе ў Берасці. Сяргей кажа, што блізкімі сябрамі Кулініч і Сахашчык не былі, але ён адгукаўся пра свайго калегу вельмі станоўча: уважаў яго за выдатнага афіцэра, сапраўднага дэсантніка і чалавекам з вялікай літары.

- Апошні раз яны бачыліся ў 2020 годзе падчас пратэстаў. Сустрэліся выпадкова, Аляксандр першым падышоў да Сахашчыка, спытаў, ці пазнаў той яго. Пазнаў, адразу ж назваў яго імя, прозвішча і ранг, - успамінае сябар Аляксандра. — Саша расказваў, што тады нейкім чынам удалося дамовіцца з сілавікамі, і яны адпусцілі затрыманых пратэстоўцаў у Берасці.

“Хацеў, каб Беларусь была свабоднай”

Мікіта адзначае, што ягоны бацька, як сапраўдны патрыёт Беларусі, моцна перажываў з-за нападу Расеі на Украіну. За падзеямі ў гэтай краіне ён сачыў з 2014 года, калі адбылася анэксія Крыма і пачаліся баявыя дзеянні на Данбасе.

— Тое, што адбылося 24 лютага 2022 года, бацька ўспрыняў адпаведна сваёй пазіцыі аб падзеях у Беларусі, — тлумачыць малады чалавек. - Для яго гэта было шокам. Ён вельмі любіў Украіну, часта ездзіў туды на адпачынак.

Пра гэта ж гаворыць і Сяргей. Са слоў мужчыны, Аляксандр шмат часу праводзіў у Закарпацці, там у яго былі добрыя сябры.

- Праз вайну ў яго была нянавісць да Расейскай Федэрацыі, абсалютна жывая і непрытворная, - прызнаецца мужчына. - Мы абмяркоўвалі з ім тое, што Расея робіць ва Украіне. Не буду пераказваць - у яго словах было вельмі шмат лаянкі з гэтай нагоды.

Перажываў Аляксандр і за тое, што адбываецца ў ягонай роднай краіне ў апошнія гады. Ягоны сын кажа, што бацька марыў пра свабодную Беларусь:

- Ён быў выдатным чалавекам і жадаў нашай краіне і нашым людзям быць свабоднымі, жыць свабодна. Гэта, мабыць, самае кароткае і ёмістае, што я магу сказаць пра майго тату. Ён хацеў, каб Беларусь была свабоднай. І за гэтую свабоду ён загінуў.