Андрэй Саннікаў: Візіт Болтана - гэта відавочны крок у падтрымку незалежнасці Беларусі

Наша краіна стратэгічна важная для бяспекі ў рэгіёне і свеце.

Амерыканскае выданне Foreign Policy паведаміла пра тое, што дарадца прэзідэнта ЗША ў нацыянальнай бяспецы Джон Болтан наведае Беларусь найбліжэйшым часам — магчыма, нават на гэтым тыдні.

Анонс візіту «Вашынгтонскага ястраба» ў Менск стаў нечаканасцю і спарадзіў мноства версій у СМІ.

Сітуацыю для Charter97.org пракаментаваў лідар грамадзянскай кампаніі «Еўрапейская Беларусь», кандыдат у прэзідэнты Беларусі на выбарах 2010 года Андрэй Саннікаў.

- Чым выкліканы візіт дарадцы прэзідэнта ЗША? Якія мэты можа мець Белы дом пры накіраванні Болтана ў нашу краіну?

- Сапраўды, Беларусь даўно не наведваў амерыканскі прадстаўнік такога ўзроўню, але я хацеў бы перш за ўсё адзначыць, што гэта не асобны візіт у Беларусь - гэта візіт ва Украіну, Малдову і нашу краіну.

Гэта значыць, прынамсі, тры краіны запланавалі наведаць падчас гэтага візіту.

І гэта ўжо задае сам фармат размоў: таму што Беларусь відавочна выпадае з кантэксту развіцця трох названых краін. Я б перш за ўсё адзначыў, што ва Украіне і Малдове ёсць выбары. У выніку выбараў сітуацыя там развіваецца, у выніку выбараў там адбываюцца станоўчыя змены, нягледзячы на мноства праблем, якія існуюць у гэтых краінах.

А ў Беларусі — апошняй дыктатуры Еўропы - час застыў. Гэта важна, каб разумець кантэкст візіту Джона Болтана.

У той жа час Беларусь важная для інтарэсаў ЗША. Я думаю, што ў кожным выпадку візіт Джона Болтана ў Менск варта вітаць.

Я б звязаў гэты візіт з нядаўнім дакладам амерыканскай карпарацыі RAND, уплывовага ў ЗША аналітычнага і стратэгічнага цэнтра, аб захадах у стрымліванні Расеі. Калі ўзгадаць, там упершыню, напэўна, Беларусь назвалі найважнейшым геапалітычным фактарам у рэгіёне.

Акрамя таго, там было пазначана, што найбольш станоўча паўплывае на рэгіён лібералізацыя і дэмакратызацыя Беларусі. У дакладзе гаварылася аб выдатках гэтага працэсу, але гаварылася менавіта аб важнасці гэтага і аб тым, што можа зрабіць не «падтрымка стабільнасці», на чым намагае Лукашэнка, маючы на ўвазе свой рэжым, а менавіта дэмакратызацыя.

З гэтага пункту гледжання, я думаю, і варта разглядаць візіт Джона Болтана ў Менск.

- Візіт Болтана - гэта перш за ўсё сігнал каму: Крамлю, беларускай апазіцыі ці Лукашэнку? Які кантэкст найбольш важны?

- Давайце прадоўжым логіку таго, аб чым гаварылася вышэй. Калі візіт Болтана ва Украіну і Малдову выкліканы развіццём сітуацыі ў станоўчы бок, то візіт у Беларусь выкліканы небяспекай, якую прадстаўляе сёння наша краіна за Лукашэнкам для рэгіёну і свету.

Паглядзіце, што адбылося апошнім часам. Па-першае, з'явіліся звесткі аб тым, што Беларусь значна павялічыла сваю вайсковую моц. І гэтую вайсковую моц Беларусь падвысіла за кошт паставак з Расеі ракетных комплексаў С-400, сучасных знішчальнікаў Су-30СМ.

Другое: Расея будуе на тэрыторыі Беларусі атамную электрастанцыю. Пры гэтым адбываюцца частыя ядзерныя аварыі на тэрыторыі самой Расеі. Так, Северадзвінск стаў найбуйнейшай сусветнай ядзернай катастрофай праз нядбайнае стаўленне Расеі да пытанняў бяспекі. Калі казаць пра бяспеку рэгіёну, то тут павінны ўлічвацца не толькі вайсковы, але і тэхналагічны складнік.

І гатоўнасць Лукашэнкі цалкам супрацоўнічаць з Расеяй і ў вайсковай галіне таксама не можа не турбаваць ЗША. Пасля таго, як дамова аб ліквідацыі ракет сярэдняй і меншай далёкасці спыніла сваё існаванне, сталі пагаворваць аб планах Крамля размясціць ядзерную зброю ў Беларусі.

Я думаю, што візіт Болтана выкліканы як раз небяспекай развіцця сітуацыі ў рэгіёне і падрывам Расеяй нашай незалежнасці, у тым ліку і з дапамогай Лукашэнкі.

А каго гэты візіт «будзе палохаць» ці «не будзе палохаць» - гэта справа другарадная. Я думаю, што візіт Болтана варта разглядаць як відавочны крок у падтрымку незалежнасці Беларусі, спробу разабрацца ў тых пагрозах, якія зыходзяць з тэрыторыі Беларусі праз вайсковае і тэхналагічнае супрацоўніцтва з Расеяй і праз ціск РФ на нашу краіну, які апошнім часам узмацніўся.

Я думаю, што судзіць трэба будзе па выніках візіту, але пакуль я бачу, што тут працуе фактар таго, што Беларусь становіцца важным стратэгічным пунктам. Гэты фактар важны для нас і ён станоўчы.

- Якія наступствы можа мець візіт Болтана ў Менск для нашай краіны і рэгіёну?

- Па-першае, хачу сказаць аб практычных наступствах: я думаю, што неўзабаве пасля візіту будзе адноўленая цалкам дзейнасць амерыканскай амбасады. Гэта значыць, пытанне з прыездам амбасадара будзе развязанае. Прыезд амбасадара ЗША ў Беларусь будзе азначаць, што ўвага да нашай краіны не будзе слабець.

Ведаючы стыль Болтана, не ўпэўнены, што можна чакаць публічных выказванняў у дачыненні да правоў чалавека і дэмакратыі ў Беларусі, але думаю, што гэтыя пытанні будуць у парадку дня ягоных сустрэч у Менску.

Джон Болтан вядомы сваёй жорсткай лініяй як дарадца прэзідэнта ЗША ў нацыянальнай бяспецы ў дачыненні да дыктатараў. Можна ўзгадаць, што ён найбольш паслядоўны ў абароне дэмакратычных пераўтварэнняў у Венесуэле і ў сваёй крытыцы сябра Лукашэнкі, дыктатара Нікаласа Мадуры.

Я думаю, што ў кожным выпадку дыялог пасля візіту пойдзе крыху па-іншаму. Пытанні бяспекі для амерыканцаў праясняцца і будзе з'яўляцца разуменне таго, як будзе развівацца сітуацыя ў Беларусі.

Вельмі важна, што Джон Болтан прыязджае напярэдадні выбарчага цыклу, дзе ўся машына Лукашэнкі рыхтуецца да чарговых фальсіфікацый. Яму, вядома ж, нагаворыць з тры корабы аб «самых дэмакратычных выбарах», але магчымасць праверыць у ЗША з'явіцца вельмі хутка.

Я спадзяюся, што гэта разуменне ЗША сітуацыі ў нашай краіне будзе ісці ў бок падтрымкі дэмакратыі, забеспячэння правоў чалавека і ў канчатковым выніку - правядзення ў Беларусі сумленных і дэмакратычных выбараў.

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]