Андрэй Саннікаў: Дзейнасць Якубовіча, Давыдзькі і Казіяткі падпадае пад артыкулы Крымінальнага кодэкса

«Галоўны рэдактар» часоў Гітлера Штрэйхер быў асуджаны Нюрнбергскім трыбуналам.

Звальненне галоўных прапагандыстаў Паўла Якубовіча, Генадзя Давыдзькі і Юрыя Казіяткі ў інтэрв'ю Charter97.org пракаментаваў лідар грамадзянскай кампаніі «Еўрапейская Беларусь» Андрэй Саннікаў.

- Ужо прагучала нямала версій, чаму Лукашэнка звольніў усіх сваіх галоўных прапагандыстаў. З чым вы звязваеце гэтыя адстаўкі?

- Каментаваць адстаўкі ўнутры лукашэнкаўскага рэжыму - непатрэбны занятак. Як ні тасуй гэтую калоду, усё адно ўсе карты ў ёй мечаныя. Ну ідзе нейкая ўнутраная барацьба груп і груповак - сутнасць рэжыму ад такіх перастановак не мяняецца. Звольненая тройца добра знасілася, надакучыла, вось іх і замянілі. Дыктатар так забаўляецца, стварае нагоду для чутак і плётак. Таксама своеасаблівы інструмент утрымання ўлады. У гэтым выпадку ўсё гранічна зразумела: адных адыёзных прапагандыстаў замянілі на іншых, не менш адыёзных, але больш кантраляваных.

- Ці звязаныя гэтыя звальненні з блакаваннем у Беларусі «Хартыі-97»?

- Безумоўна, звязаныя. Калі ў медыйнай прасторы Беларусі адначасова адбываюцца прыкметныя падзеі, гэта не можа быць выпадковасцю. Можна смела сцвярджаць, што трое прапагандыстаў пазбавіліся сваіх крэслаў у выніку блакавання «Хартыі». Можа, ад іх чакалі большага імпэту ў нападках на гэты сайт, можа, яны паспрыялі пастанове аб блакаванні, якое толькі дадало рэжыму праблем. У кожным выпадку, яны саступілі і саступаюць у канкурэнцыі са свабоднымі СМІ, у гэтым выпадку з «Хартыяй», а гэта не тое, што трэба Лукашэнку. Грошай жа на прапаганду выдаткоўваецца незлічона, а вынікаў няма.

- Ці можаце даць сваю ацэнку дзейнасці Якубовіча, Давыдзькі і Казіяткі на чале буйных дзяржаўных СМІ?

- Названыя дзеячы атрымалі поспех, як даносчыкі на апазіцыю, незалежныя СМІ, праваабаронцаў і г.д. Казіятка яшчэ і адзначыўся падвышанай актыўнасцю ў ганенні Васіля Быкава незадоўга да смерці вялікага пісьменніка. Гэтым і запомніцца.

Якубовіч і Давыдзька працавалі як аддзелы спецслужбаў, асабліва падчас вострых палітычных кампаній. Менавіта яны распаўсюджвалі паклёп у дачыненні да арыштаваных удзельнікаў пратэстаў, да судоў публікавалі сфабрыкаваныя КДБ абвінаваўчыя матэрыялы. Іх дзейнасць, безумоўна, падпадае пад артыкулы Крымінальнага кодэкса.

Гэта такія юліусы штрэйхеры часоў Лукашэнкі. Быў пры Гітлеры такі галоўны рэдактар, адзіны асуджаны Нюрнбергскім трыбуналам і пакараны смерцю ваенны злачынец, якога прызналі вінаватым выключна за друкаваную прапаганду, а не за рэальны ўдзел у прыняцці пастаноў аб вайне і генацыдзе.

Пры дыктатуры такіх рэдактараў абараняе толькі рэжым, ніяк не закон. Крымінальны кодэкс і, тым больш, міжнароднае права ніхто не скасоўваў.

Дарэчы, я заўважыў, што Якубовіч ужо актыўна дае паказанні, выкарыстоўваючы незалежную прэсу.

- Чаго нам варта чакаць у будучыні?

- А вось гэта сур'ёзнае пытанне. Тут паказальныя дзве гэтыя падзеі - блакаванне «Хартыі» і адстаўка прапагандыстаў - і рэакцыя на іх незалежных СМІ. Трэба прызнаць, што ў нашай медыясферы ўжо на ўсю моц дзейнічаюць «цемнікі». Гэты тэрмін, які з'явіўся ва Украіне пры прэзідэнце Кучме, пазначае закрытыя інструкцыі для СМІ з указаннямі, як і пра што пісаць. Інакш цяжка растлумачыць млявую журналісцкую рэакцыю на блакаванне незалежнага сайта і відавочныя сімпатыі ў адрас адстаўленых і прызначаных прапагандыстаў. Мабыць, паступілі адпаведныя «цемнікі».

Не хочацца нікога ні вінаваціць, ні крытыкаваць, проста хочацца сказаць, што сёння, мабыць, наступіў самы адказны момант для незалежнай прэсы. На коне і наша свабода, і наша незалежнасць. А паводле гэтых базавых каштоўнасцяў не можа быць кампрамісаў. Не варта шукаць у рэжыме Лукашэнкі пробліскаў разумення гэтых каштоўнасцяў. Лепш называць рэчы сваімі імёнамі, што і з'яўляецца задачай незалежнай прэсы. Тады мы захаваем незалежнасць і даможамся волі.