Ці павінны чат-боты выконваць функцыі ўрада?

Эксперты ламаюць галаву над гэтым пытаннем.

У Албаніі стартаваў унікальны эксперымент — краіна прызначыла штучны інтэлект «міністрам дзяржаўных закупак». Новы чат-бот пад назвай Diella будзе кіраваць усімі тэндарамі — ад дарожных прац да кантрактаў у сферы аховы здароўя. Прэм’ер-міністр Эдзі Рама сцвярджае, што гэта дазволіць зрабіць закупкі «100% вольнымі ад карупцыі», піша CEPA (пераклад — сайт Charter97.org).

Албанія не адзіная. У Эстоніі тэстуюць выкарыстанне ШІ-суддзяў у грамадзянскіх справах, а ў Вялікабрытаніі больш за 10 млн чалавек ужо выкарыстоўваюць чат-ботаў для дыягностыкі і падтрымкі псіхічнага здароўя. Людзі марудныя, схільныя да памылак і карупцыі, тады як алгарытмы здаюцца бесстароннімі і хуткімі.

Аднак эксперты папярэджваюць пра сур’ёзныя рызыкі. Галоўнае пытанне — адказнасць. Калі лекар або юрыст дапускае памылку, дзейнічаюць законы аб прафесійнай адказнасці. Міністр або суддзя рызыкуе страціць пасаду пад ціскам грамадства. Але ШІ нельга прыцягнуць да адказнасці за яго рашэнні.

Прыкладам служыць нядаўні судовы працэс у Канадзе, дзе пасажыр падаў пазоў супраць Air Canada за тое, што чат-бот падаў няправільную інфармацыю. Кампанія спрабавала сцвярджаць, што алгарытм — «асобная юрыдычная асоба», але суд абавязаў выплаціць кампенсацыю.

Асаблівую трывогу выклікае тое, што ШІ застаецца «чорнай скрыняй», ён не здольны патлумачыць логіку сваіх рашэнняў. Калі албанскі лічбавы міністр памыліцца пры размеркаванні мільярдных кантрактаў, ён не зможа патлумачыць матывы такога выбару.

Павелічэнне нагрузкі на суды, карупцыя і недахоп спецыялістаў падштурхоўваюць урады да лічбавізацыі. Але пакуль застаецца адкрытым пытанне, як спалучыць эфектыўнасць ШІ з празрыстасцю і адказнасцю, якіх грамадзяне чакаюць ад улады.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]