У Расіі зноў рыхтуюцца павышаць падаткі насуперак запэўненням Пуціна
1- 18.09.2025, 12:12
- 2,976
Іншых варыянтаў няма.
Урад РФ шукае спосабы зводзіць канцы з канцамі на фоне працягнення ваенных дзеянняў ва Украіне, робячы выбар паміж «дрэнным» і «вельмі дрэнным», і, паводле слоў крыніц Reuters (пераклад — moscowtimes.ru).
Выданне The Bell са спасылкай на трох чыноўнікаў паведаміла на мінулым тыдні, што ўрад абмяркоўвае павышэнне падатку на дабаўленую вартасць (ПДВ) да 22% з цяперашніх 20%.
Чатыры крыніцы, блізкія да ўрада, пацвердзілі Reuters, што павышэнне стаўкі ПДВ разглядаецца дзеля скарачэння дэфіцыту казны і захавання бюджэтнага правіла. Міністр фінансаў Антон Сілуанаў абяцаў, што бюджэт 2026 года будзе складзены з нулявым першасным дэфіцытам, то-бок за мінусам выдаткаў на абслугоўванне дзярждоўгу.
«Як можна знізіць дэфіцыт і выканаць правіла? Толькі праз павышэнне падаткаў, бо скарачаць ужо асабліва няма чаго — альбо ваенныя выдаткі, альбо сацыяльныя», — сказаў адзін з крыніц.
«Ну, можна не пабудаваць яшчэ адну школу або бальніцу, або дарогі не адрамантаваць, але гэта не дасць патрэбнага эфекту ў частцы скарачэння выдаткаў. Гэта як са стрыжкай парасяці — віску шмат, толку мала. Калі б былі такія выдаткі, якія можна было б скараціць на 1–2 трыльёны рублёў, але такія сумы не скараціш — іх няма. Усё адно трэба нейкі падатак павышаць».
Па яго словах, найвялікшы аб’ём паступленняў у казну дае менавіта павышэнне ПДВ, тым больш што астатнія падаткі ўлады ўжо падымалі.
ПДВ — ключавы падатак для расійскай казны. Апошні раз расійскія ўлады павышалі стаўку падатку ў 2019 годзе — з 18% да 20%. У 2024 годзе ПДВ забяспечыў амаль 37% усіх паступленняў у федэральны бюджэт, або 13,5 трыльёна рублёў.
У чэрвені міністр фінансаў Антон Сілуанаў казаў, што ўлады не выношваюць планаў чарговай карэкціроўкі падаткаў, нягледзячы на складаную сітуацыю з выкананнем бюджэту.
Летась прэзідэнт РФ Уладзімір Пуцін даручаў зафіксаваць асноўныя падатковыя параметры да 2030 года, а на пачатку верасня казаў, што ўраду трэба павялічваць даходы бюджэту, але без росту падаткавага цяжару.
Напрыканцы жніўня крыніца Reuters называла новае павышэнне падаткаў у перспектыве некалькіх гадоў непазбежным: «Інакш у нас проста не сыходзяцца канцы з канцамі нават пры зніжэнні абаронных выдаткаў».
Расія, якая ўжо чацвёрты год працягвае «спецаперацыю» ва Украіне, з гэтага года запусціла маштабную падатковую рэформу, якая закранула асноўныя віды прамых падаткаў — падатак на даходы фізічных асоб і падатак на прыбытак, але Мінфіну вясной усё роўна давялося патроіць прагноз дэфіцыту федэральнага бюджэту да 3,8 трыльёна рублёў, 1,7% ВУП, на тле праблем з даходамі.
Аднак і гэтая лічба не канчатковая. Крыніца, знаёмая з ходам падрыхтоўкі бюджэтных пралікаў, паведамляла расійскім агенцтвам у пачатку месяца, што дзірка перавысіць гэты паказнік.
Аналітыкі прагназуюць дэфіцыт па выніках года ад 5 да 8 трыльёнаў рублёў. На гэтым фоне запланаваны на наступны год дэфіцыт у 2,2 трыльёна рублёў, 0,9% ВУП, выглядае цяжкадасягальным.
З ДЗВЮХ ЗОЛ
Расійскі бюджэт знаходзіцца пад усё большым ціскам з-за ваенных дзеянняў ва Украіне, санкцый, неабходнасці падтрымліваць бягучыя абавязанні і выконваць трыльённыя перадвыбарчыя абяцанні Пуціна, з аднаго боку, і падзення даходаў у выніку нізкіх коштаў на нафту, моцнага рубля і запаволення эканомікі — з другога.
Павелічэнне падаткаў дазволіць Маскве справіцца з растучымі абавязаннямі без шкоды для фіскальнай устойлівасці, аднак можа паскорыць інфляцыю, затармазіць зніжэнне ключавой стаўкі ЦБ РФ і нанесці дадатковы ўдар па і без таго хутчэй, чым чакалася, астуджальнай эканоміцы.
Паводле даных Банка Расіі, павышэнне ПДВ у 2019 годзе прывяло да паскарэння інфляцыі на 0,6 працэнтнага пункта. Мінэканамразвіцця ацэньвала ўклад у гадавую інфляцыю ў 0,8–0,9 працэнтнага пункта.
Галоўны эканаміст БКС Ілья Фёдараў указвае на тое, што ПДВ — праінфляцыйны падатак.
«Калі мы пойдзем больш простым шляхам, напрыклад Мінфіну прасцей за ўсё павысіць ПДВ — гэта істотная лічба, можна лёгка адміністраваць і сабраць дастаткова шмат, то тут Банку Расіі давядзецца скараціць тэмпы зніжэння ключавой стаўкі — адносна базавага сцэнарыя ўзровень стаўкі можа быць вышэйшы на 1,0–1,5 п. п. у наступным годзе», — сказаў Фёдараў.
Кіраўніца ЦБ Эльвіра Набіулліна напрыканцы мінулага тыдня дала зразумець, што, выбіраючы паміж павелічэннем дэфіцыту бюджэту і павышэннем ПДВ, для рэгулятара другое было б больш пажаданым:
«Нам важна пры прыняцці рашэння, наколькі збалансаваны бюджэт… То-бок, калі ёсць дадатковыя выдаткі, лепш, каб яны пакрываліся даходамі, а не нарошчваннем дэфіцыту бюджэту, бо калі дэфіцыт бюджэту будзе расці для пакрыцця неабходных выдаткаў, то наша стаўка будзе вышэйшая».