Навукоўцы: Мозг чалавека працягвае расці нават у пажылым узросце
3- 5.07.2025, 16:06
- 2,354

Новыя нейроны фармуюцца цягам ўсяго жыцця.
Доўгі час меркавалі, што мозг чалавека перастае ствараць новыя нейроны з сталеннем. Аднак новае даследаванне шведскіх навукоўцаў з Каралінскага інстытута абвергла гэта, піша Interesting Engineering (пераклад – сайт Charter97.org).
Каманда пад кіраўніцтвам прафесара Ёнаса Фрысена ўпершыню даказала, што нейранальныя папярэднікі - клеткі, з якіх фармуюцца сталыя нейроны, - працягваюць дзяліцца ў гіпакампа дарослага чалавека. Менавіта гэтая частка мозгу адказвае за памяць, навучанне і эмацыйную рэгуляцыю.
Раней, у 2013 годзе, Фрысэн ужо прадэманстраваў, што новыя нейроны могуць з'яўляцца ў дарослым узросце. Тады выкарыстоўваўся метад радыёвуглероднага датавання ДНК. Аднак да гэтага часу не ўдавалася пацвердзіць, адкуль менавіта бяруцца гэтыя клеткі.
Новае даследаванне аналізавала ўзоры мозгу людзей ва ўзросце ад немаўлят да 78 гадоў. З дапамогай перадавых тэхналогій – такіх як аднаядравае РНК-секвенаванне, праточная цытаметрыя, машыннае навучанне і прасторавая транскрыптоміка (RNAscope і Xenium) – навукоўцы змаглі сапраўды адсачыць этапы фармавання нейронаў у зубчастай звіліне гіпакампа.
Цікава, што колькасць нейранальных папярэднікаў у людзей розная: у адных іх было шмат, у іншых - вельмі мала. Узнікаюць новыя пытанні наконт фактараў, якія ўплываюць на нейрогенез.
"Нашы вынікі даюць ключ да разумення таго, як мозг мяняецца з узростам, і могуць стаць асновай для стварэння рэгенератыўных метадаў лячэння нейрадэгенератыўных і псіхічных захворванняў", – адзначыў Фрысэн.