Вялікабрытанія стварае «Атлантычны бастыён» супраць Расіі
- 8.12.2025, 16:48
- 1,064
Як будуць абараняць Атлантыку?
Адказ на гэтае пытанне — у артыкуле журналіста BBC Пола Адамса. Падаем яе тэкст цалкам:
У цёмных водах ля заходняга ўзбярэжжа Шатландыі вузкі падводны глайдэр, быццам тарпеда з крыламі, апускаецца ў акіянічную глыбіню і хутка знікае з вачэй.
Гэта SG-1 Fathom, і ён шукае чужынцаў.
«Глайдэр патрулюе глыбіні акіяна і слухае, ці няма паблізу праціўнікаў», — тлумачыць кіраўніца праграмы Fathom Кэці Рэйн.
Яна мае на ўвазе такіх праціўнікаў, як расійскія падводныя лодкі, што ўтайком дзейнічаюць у брытанскіх водах або побач з імі і, як падазраюць, узаемадзейнічаюць са шпіёнскімі суднамі, якія складаюць карты жыццёва важных для Аб’яднанага Каралеўства падводных кабеляў і трубаправодаў.
Fathom вырабляецца нямецкай кампаніяй Helsing, а Каралеўскія ВМС Вялікабрытаніі цяпер яго выпрабоўваюць. Апарат рухаецца бясшумна, а яго датчыкі пастаянна збіраюць інфармацыю.
Яго распрацавалі для патрулявання на працягу многіх месяцаў, каб ён дзейнічаў аўтаномна разам з дзесяткамі іншых глайдэраў, выкарыстоўваючы праграмнае забеспячэнне, навучанае на падставе акустычных даных, сабраных цягам дзесяцігоддзяў.
«Глайдэр апрацоўвае і ідэнтыфікуе пагрозы хутчэй, чым мы маглі гэта рабіць раней», — кажа Рэйн.
Калі Fathom акажацца эфектыўным, ён, хутчэй за ўсё, стане часткай «Атлантычнага бастыёна» — сеткі дронаў, ваенных караблёў і разведвальных самалётаў, прызначанай для абароны жыццёва важнай падводнай інфраструктуры.
У панядзелак Міністэрства абароны Вялікабрытаніі прадставіць элементы «Атлантычнага бастыёна». У сваёй заяве яно адзначыла, што гэтая праграма з’яўляецца «непасрэдным адказам на аднаўленне росту актыўнасці расійскіх падводных лодак і іншых глыбакаводных апаратаў».
Паводле даных брытанскага ўрада, за апошнія два гады колькасць расійскіх суднаў, што пагражаюць водам Аб’яднанага Каралеўства, узрасла на 30%. Расія са свайго боку заяўляе, што паводзіць сябе правакацыйна не яна, а брытанскі ўрад.
У верасні парламенцкі камітэт па стратэгіі нацыянальнай бяспекі заявіў, што ў яго «няма ўпэўненасці» ў тым, што Брытанія забяспечаная дастатковымі сродкамі для абароны падводных кабеляў, і папярэдзіў, што напад на іх можа прывесці да «катастрафічных збояў» у працы жыццёва важных фінансавых і камунікацыйных сістэм.
А ў лістападзе расійскае акеанаграфічнае судна «Янтар», якое падазраюць у складанні карт брытанскіх падводных кабеляў і трубаправодаў, свяціла лазерамі ў пілотаў Каралеўскіх ВПС, якія назіралі за яго рухамі каля брытанскіх марскіх межаў.
Міністр абароны Джон Хілі назваў гэтыя дзеянні «вельмі небяспечнымі» і адзначыў, што «Янтар» неаднаразова заходзіў у выключную эканамічную зону Вялікабрытаніі.
Разам з нарвежскім калегам Турэ Сандвікам Хілі падпісаў абарончае пагадненне «Лунна Хаус», каб сумесна паляваць на расійскія падводныя лодкі і абараняць падводную інфраструктуру. Хілі заявіў, што час не чакае: «Гэта пагроза, якая хутка змяняецца, і таму яна патрабуе хуткай рэакцыі з боку Аб’яднанага Каралеўства».
З брытанскага боку за гэтую складаную задачу адказвае першы лорд Адміралцейства, генерал сэр Гуін Джэнкінс.
Ці паспявае Брытанія за праціўнікам, які не абвясціў вайну, але ўкладвае ў гэта шмат сродкаў і паводзіць сябе ўсё больш агрэсіўна, выкарыстоўваючы ўсё больш складаныя сродкі?
«Нягледзячы на выдаткі на вайну ва Украіне для [Расіі], яны працягваюць укладваць сотні мільярдаў долараў у свой падводны флот», — сказаў генерал.
«У Атлантыцы мы ўсё яшчэ наперадзе, але наша перавага не такая вялікая, як мне хацелася б. Нас даганяюць, і мы змагаемся за тое, каб працягваць апярэджваць расіян», — дадаў ён.
Не ўсе падзяляюць гэты аптымізм. Прафесар Пітэр Робертс, эксперт па сучасных канфліктах у Каралеўскім Аб’яднаным інстытуце абаронных даследаванняў (RUSI), кажа, што новая стратэгія брытанскага флоту гладка выглядае на паперы, але ў параўнанні з рэальнасцю яна — як «памада на свінні».
Вялікабрытанія, кажа ён, «занядбала» сваю адказнасць вартаўніка заходняй Атлантыкі пасля Другой сусветнай вайны, і цяпер Каралеўскія ВМС «спрабуюць знайсці спосаб выглядаць пераканаўча» перад тварам пагрозы, якая «паслядоўна нарастала апошнія 20 гадоў, але… урад і флот усё адно яе ігнаравалі».
«У Каралеўскіх ВМС няма караблёў, каб выконваць гэтую задачу бесперапынна або пераканаўча, і флот спрабуе кампенсаваць іх недахоп дронамі, якія таннейшыя і могуць ахапіць геаграфічныя зоны, за якія адказвае флот, замест новых караблёў», — дадае прафесар Робертс.
«На значнай частцы воднай прасторы Вялікабрытаніі Расію пакуль ніхто не стрымлівае, а гэта стратэгія толькі спрабуе наверстаць даўно ўпушчанае», — адзначае ён.
Расійскі пасол у Нарвегіі Мікалай Корчуноў заявіў, што пагадненне «Лунна Хаус» стварае пагрозы бяспекі для Расіі і «павышае верагоднасць небяспечных інцыдэнтаў, як непраднамернага, так і правакацыйнага характару».
Аднак брытанскія вайскоўцы кажуць, што яны добра ўсведамляюць небяспекі і працуюць з абароннай індустрыяй, каб ім супрацьстаяць.