Беларусы могуць не плаціць па крэдытах, аформленых махлярамі
- 8.12.2025, 5:20
Галоўнае — даказаць, што крэдытны дагавор быў заключаны без волі чалавека.
Крымінальныя расследаванні спраў аб махлярстве ў лічбавай сферы, у прыватнасці звязаных з афармленнем анлайн-крэдытаў на пацярпелага і наступным крадзяжом гэтых грошай, часта зацягваюцца. Таму першы намеснік пракурора Мінска Казімір Кежун раіць пацярпелым наўпрост звяртацца ў суд з пазовам аб аспрэчванні крэдытных дагавораў у парадку грамадзянскага судаводства.
Падставай для пазову — адсутнасць волі крэдытаатрымальніка на заключэнне дагавора і махлярскія дзеянні трэціх асоб, якія завалодалі персанальнымі данымі беларусаў (паролямі, пашпартнымі дадзенымі, рэквізітамі картак, СМС-кодамі), — піша «МП».
Для разгляду справы аб аспрэчванні крэдытнага дагавора суды запытваюць матэрыялы крымінальных спраў і, у залежнасці ад абставінаў, ацэньваюць, ці меў беларус намер браць крэдыт.
Ёсць некалькі рэальных выпадкаў, калі дагавор, заключаны махлярамі, прызналі несапраўдным. 62‑гадовы інвалід, які не карыстаўся інтэрнэт-банкінгам, паведаміў махлярам праверачны код з СМС. Суд высветліў, што за гадзіну ашуканцы стварылі ад імя ахвяры ўліковы запіс і аформілі крэдыт. Дагавор прызналі незаключаным, бо воля мужчыны на здзелку адсутнічала.
Вось яшчэ адзін выпадак. Пажылой жанчыне аформілі анлайн-крэдыты на суму больш як 9500 рублёў пасля таго, як лжэсупрацоўнік праваахоўных органаў атрымаў дыстанцыйны доступ да яе смартфона. У сілу індывідуальных асаблівасцей яна не магла самастойна ў поўнай меры абараніць свае правы, у сувязі з чым пракурор у яе інтарэсах накіраваў у адзін з раённых судоў сталіцы пазоўную заяву аб прызнанні крэдытных дагавораў незаключанымі. Суд задаволіў патрабаванні пракурора, бо было даказана, што дагаворы ад імя ахвяры і без яе ўдзелу заключаў старонні чалавек з-за мяжы.
«Дагавор, які суд прызнаў незаключаным, не цягне юрыдычных наступстваў. Адпаведна, банк не мае права патрабаваць ад грамадзяніна, на чыё імя аформлены крэдыт, вяртання грашовых сродкаў», — тлумачыць Казімір Кежун.
Суд адмовіць, калі ўстановіць, што вы былі даўнім карыстальнікам сістэмы анлайн-банкінгу, самі прымалі актыўны ўдзел у заключэнні крэдытнага дагавора, але па неасцярожнасці перадалі персанальную інфармацыю махлярам. У такім выпадку дагавор будзе лічыцца заключаным.