Навукоўцы знайшлі спосаб пераадолець страх перад візітамі да стаматолага
4- 3.12.2025, 20:52
- 2,970
Даследчыкі вывучылі віск стаматалагічнай бормашыны.
Страх перад стаматолагам адчуваюць мільёны людзей па ўсім свеце, і адна з галоўных прычын — характэрны віск бормашыны. Даследчыкі з Універсітэта Осакі ўпершыню вывучылі гэтую праблему з навуковага пункту гледжання і паказалі: справа не толькі ў гучнасці гуку, але і ў яго якасці. Пра гэта паведамляе Акустычнае таварыства Амерыкі (ASA).
Праектам кіравала стаматолаг Томомі Ямада, якая штодня назірае, як пацыенты ўздрыгаюцца ад высокачастотнага свісту інструмента. Паводле яе слоў, нягледзячы на распаўсюджанасць праблемы, амаль ніхто — нават самі стаматолагі — раней не спрабаваў сістэмна вывучыць прыроду гэтага гуку.
Каб разабрацца ў механізме ўзнікнення шуму, каманда навукоўцаў правяла маштабныя аэраакустычныя мадэляванні на адным з самых магутных японскіх суперкамп'ютараў. Бормашына працуе на сціснутым паветры і вярціцца са хуткасцю каля 320 тысяч абаротаў у хвіліну, ствараючы складаныя турбулентныя патокі.
Мадэляванні дазволілі візуалізаваць рух паветра ўнутры і вакол інструмента — менавіта гэтыя віхуры фармуюць знаёмы віск.
Але, як паказала даследаванне, проста паменшыць гучнасць недастаткова.
«Галоўнае — не зрабіць гук цішэй, а палепшыць яго якасць. Менавіта ад гэтага залежыць, наколькі непрыемным ён будзе ўспрымацца», — патлумачыла Ямада.
Навукоўцы таксама вывучылі, як розныя групы пацыентаў успрымаюць гук бормашыны. Высокачастотны шум, які дасягае амаль 20 кГц, па-рознаму ўздзейнічае на дарослых і дзяцей. Тэсты выявілі: дзеці чуюць гэтыя гукі інакш — гучней і рэзчэй, чым дарослыя.
«Гэта азначае, што страх дзяцей перад стаматалагічнымі працэдурамі звязаны не толькі з псіхалогіяй. Іх слых сапраўды ўспрымае гэтыя гукі як больш непрыемныя», — падкрэсліла Ямада.
Каб вырашыць праблему, даследчыкі плануюць аптымізаваць форму рэжучых лязоў і выпускных адтулін бормашыны, імкнучыся знізіць непрыемны спектр шуму, не зніжаючы пры гэтым эфектыўнасць інструмента.
Наступны крок — супрацоўніцтва з вытворцамі. Навукоўцы плануюць давесці тэхналогію да камерцыйнага выкарыстання пасля неабходных выпрабаванняў на бяспеку і даўгавечнасць. Калі распрацоўка будзе ўкаранёна, стаматалагічныя кабінеты будучыні стануць значна менш страшнымі — асабліва для дзяцей.