16 незвычайных сусветных традыцый на Каляды, пра якія многія не ведаюць

У розныя куткі планеты зімовыя святы прыходзяць са сваімі смакамі, водарамі і рытуаламі.

Там, дзе адны лічаць галоўным сімвалам Калядаў запечаную індычку або брытанскае жаркое, іншыя пачынаюць вечар з прыпраўленых рагу, ферментаваных ляпёшак або салодкіх хлебаў са складанай начынкай.

Святочны стол у снежні — гэта культурная карта, дзе кожная страва распавядае гісторыю народа, традыцыі рэгіёна і асаблівасці клімату, піша National Geographic.

Ніжэй — пашыраны агляд таго, як выглядае каляднае застолле ў розных краінах: якія стравы падаюць, як іх гатуюць і чаму менавіта яны сталі сімваламі зімовых святаў.

1. Данія: юлесільд — святочны селядзец са спецыямі

У Даніі да селядца ставяцца амаль як да нацыянальнага здабытку: яго ядуць цягам усяго года — марынуюць, капцяць, смажаць, падаюць з рознымі соусамі. Але ў снежні з'яўляецца асаблівая версія рыбы — юлесільд, калядны марынаваны селядзец з карыцай, гваздзікай і сандалавым дрэвам.

Яго падаюць падчас юлефрокост — шматлікіх снежаньскіх застолляў, куды збіраюцца сябры, сваякі і калегі. Святочны стол звычайна дапаўняюць ругброд (шчыльны жытні хлеб), хатні рэмулад, гравлакс і вяленае мяса.

2. Польшча: чырвоны баршч з «вушкамі»

Польскае каляднае меню строга прывязана да традыцыі: вячэра пачынаецца толькі пасля з'яўлення першай зоркі. На стале — 12 страў, што сімвалізуюць 12 месяцаў года і 12 апосталаў.

Галоўная першая страва — баршч, празрысты чырвоны булён з буракоў з воцатам і часнаком. Яго працэджваюць, каб суп стаў чыстым і насычанага колеру, і падаюць з невялікімі грыбнымі пяльменямі «вушкі». Гэта адна з самых чаканых святочных страў, якая адкрывае ўсю трапезу.

3. Філіпіны: бібінка — святочны рысавы пірог

Пасля начной каляднай імшы філіпінцы снедаюць бібінкай — духмяным коржам з рысавай мукі, какосавага малака, масла і яек.

Яго традыцыйна запякаюць на вуголлі ў глінавой форме, выкладзенай бананавымі лістамі, дзякуючы чаму з'яўляецца тонкая хрумсткая скарыначка і лёгкі дымны водар. У асабліва святочных версіях зверху кладуць расплаўлены сыр, цёрты какос і салёнае качынае яйка.

4. Гоа (Індыя): сорпотэл — ажылая партугальская традыцыя

Чатыры стагоддзі партугальскага ўплыву ў Гоа сфармавалі ўнікальную калядную кухню. Адной з цэнтральных страў стаў сорпотэл — вострае рагу са свініны з печанкай і сэрцам, якое томяць з сумессю спецый: карыцай, кменам, кашмірскім чылі.

Падаюць яго разам з сана — рысавымі паравымі ляпёшкамі, прыгатаванымі з какосавым лікёрам. Гэта адна з самых насычаных і святочных страў заходняй Індыі.

5. Сіцылія: бучэлата — пірог з інжыром і арэхамі

Італьянцы найчасцей завяршаюць калядную вячэру панетоне, але на Сіцыліі ёсць уласны святочны сімвал — бучэлата.

Гэта круглы пірог з начынкай з сушанага інжыру, міндалю і кедравых арэхаў. У цеста дадаюць Марсалу — мацаванае віно з аднайменнага сіцылійскага горада. Дзякуючы яму бучэлата набывае глыбокі водар і злёгку карамельны адценак.

6. Фінляндыя: ланттулатікко — запяканка з бручкі

Фіны ладзяць святочную вячэру напярэдадні Калядаў. Цэнтральныя стравы — смажаны акорок, капчаная рыба і салаты. Але не менш важнае месца займаюць гароднінныя запяканкі.

Найбольш вядомая — ланттулатікко, пяшчотная запяканка з варанай бручкі, змяшанай са сліўкамі, паніровачнымі сухарамі, патокай і мушкатовым арэхам. Перад запіканням паверхню пасыпаюць маслянымі сухарамі, каб атрымаць характэрную залатую скарыначку.

7. Мексіка: пончэ навідэньё — духмяны калядны пунш

Падчас снежаньскага свята Лас-Пасадас мексіканцы гатуюць гарачы фруктовы напой пончэ навідэньё.

Ён складаецца з гуавы, яблыкаў, карыцы, гібіскуса і трысняговага цукру. Атрымаецца густы духмяны напой, які замяняе глінтвейн тым, хто аддае перавагу безалкагольным варыянтам. Жадаючыя могуць зрабіць ponche con piquete — дадаўшы брэндзі або тэкілу.

8. Каталонія (Іспанія): sopa de galets

Каталонскі святочны абед пачынаецца з супу sopa de galets, дзе галоўная роля ў велізарных макаронных ракавін.

Булён вараць некалькі гадзін з курыцы, свініны, ялавічных костак і гародніны. Потым у яго дадаюць мясныя кулякі і галетс — вялікія паста-ракавінкі, якія выдатна ўбіраюць насычаны смак.

9. Пуэрта-Рыка: пастэлес з плантана

У Пуэрта-Рыка святочны стол ломіцца ад мясных страў. Сярод іх выдзяляюцца пастэлес — пакуначкі з плантана, напоўненыя свінінай.

Страву загортваюць у лісты і вараць. Па смаку яна нагадвае мексіканскія тамалес, але тэхналогія адрозніваецца. Лепшыя пастэлес прыправаныя хатнім адобо — сумессю часнаку, арэгана, куркумы і чорнага перцу.

10. Нарвегія: піннэк'ёт — авечыя рэбры на дровах

На заходнім узбярэжжы Нарвегіі перадкалядны вечар напаўняецца водарам капчонага мяса.

Піннэк'ёт — гэта авечыя рэбры, якія спачатку саляць або капцяць, а потым доўга томяць над бярозавымі дровамі.

Падаюць іх з пюрэ з морквы і бручкі і саладкаватым бруснічным варэннем. Традыцыйны напой — акевіт, скандынаўскі алкаголь з кменам, бадзяном і фенхелем.

11. Венесуэла: пан-дэ-хамон — салодка-салёны святочны хлеб

Напярэдадні Калядаў у Венесуэле рэдка абыходзяцца без пан-дэ-хамон — доўгага рулетнага хлеба з начынкай з вяндліны, зялёных алівак і разынак.

Па структуры ён нагадвае несалодкі швейцарскі рулет, але часта гатуецца з цеста філа. Пан-дэ-хамон падаюць разам з хальякас — кукурузным цестам з начынкай, загорнутым у лісты, і салодкімі дэсертамі з папаі.

12. Паўднёвая Афрыка: пудынг «мальва»

Пудынг «мальва» — адна з самых цёплых і ўтульных салодкасцяў паўднёваафрыканскай кухні.

Гэта мяккі абрыкосавы бісквіт, які адразу пасля выпечкі прамакаюць гарачым слівочна-алейным соусам. Ён становіцца цягучым, карамельным і вельмі насычаным. На Каляды яго часта падаюць з брэндзі або лікёрам амарула.

13. Эфіопія: доро ват і інджэра

Эфіопскія Каляды, якія святкуюць 7 студзеня, завяршаюць працяглы 43-дзённы пост.

Галоўная святочная страва — доро ват, густое вострае рагу з кавалкаў курыцы і вараных укрутую яек.

Аромат грунтуецца на сумесі спецый бербэрэ — карыяндар, кардамон, пажытнік і іншыя прыправы. Ядуць доро ват з інджэрай, традыцыйнай ферментаванай ляпёшкай, што замяняе сталовыя прыборы.

14. Германія: фоерцангенбоўле — віно з «агністым» цукрам

Нямецкі святочны напой фоерцангенбоўле — гэта глінтвейн, пераўтвораны ў шоу.

Над гарачым віном змяшчаюць прамочаны ромам цукровы конус, які падпальваюць. Расплаўлены карамелізаваны цукар сцякае ў напой, надаючы яму асаблівы водар і насычанасць.

15. Бразілія: фарофа — галоўны святочны гарнір

Бразільцы пачынаюць калядную вячэру позна ўвечары, і яна можа цягнуцца да світанку.

Сярод мноства страў на стале амаль заўсёды прысутнічае фарофа — сумесь з падсмажанай мукі маніёкі з алеем і часнаком.

Яе дапаўняюць беконам, грэцкімі арэхамі, разынкамі або зелянінай. Фарофа падыходзіць да ўсіх святочных страў — ад індычкі да трэскі.

16. Францыя: цыбульны суп — цёплы сімвал зімовых кірмашоў

Хаця ў Францыі на самі Каляды часта падаюць устрыцы, фуа-гра і запечаную птушку, ёсць яшчэ адна страва, без якой цяжка ўявіць зімовыя гарадскія вуліцы — французскі цыбульны суп.

Менавіта ён найчасцей з'яўляецца на калядных кірмашах па ўсёй краіне: густы, доўга томлены, са слодкаватаю мяккасцю карамелізаванай цыбулі, заліты булёнам, пакрыты грэнкай з сырам, які расплаўляецца ад гарачага паветра ў марозны вечар. Для французаў гэта не проста суп — гэта камфорт, цяпло і духмянае вяртанне ў дзяцінства, калі прыход Калядаў адчуваецца ў кожным уздыху прыпраўленага паветра кірмашу.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]