Foreign Policy: Космас ператварыўся ў «Дзікі Захад»

Свету патрэбны «касмічны савет», каб кіраваць касмічным трафікам.

З ростам колькасці запускаў і спадарожнікаў космас ператварыўся ў «Дзікі Захад», а дзеючыя міжнародныя пагадненні, уключаючы Дагавор аб касмічнай прасторы 1967 года, састарэлі. Зніжэнне кошту вываду на арбіту і імклівае развіццё прыватнай касмічнай індустрыі абвастрылі канкурэнцыю і рызыкі сутыкненняў на арбіце, піша Foreign Policy (пераклад — сайт Charter97.org).

Асноўныя праблемы сёння звязаныя не столькі з тэрытарыяльнымі спрэчкамі або здабычай рэсурсаў на Месяцы, колькі з бяспекай працы спадарожнікаў і кіраваннем касмічным трафікам. Адсутнічаюць універсальныя пратаколы каардынацыі палётаў, правілы вываду адпрацаваных арбітальных аб’ектаў і інстытуцыялізаваныя каналы камунікацыі паміж дзяржавамі і прыватнымі кампаніямі.

Пры гэтым многія прынцыпы ўжо ўзгодненыя: напрыклад, Кіруючыя прынцыпы ААН па доўгатэрміновай устойлівасці касмічнай дзейнасці прапануюць добраахвотныя нормы абмену данымі, каардынацыі і мінімізацыі смецця на арбіце. Але іх выкананне застаецца неўрэгуляваным, а адсутнасць механізму забеспячэння адзінай практыкі можа стварыць крызіс, калі касмічная эканоміка выйдзе на поўную магутнасць.

Аўтар прапануе рашэнне: стварэнне канферэнцыі ўдзельнікаў (савета) для Дагавора аб касмічнай прасторы. Такі фармат дазволіць паступова ўдакладняць паняцці «належнай павагі» да іншых удзельнікаў і стандарты адказнасці, ператвараючы існуючыя дагаворныя абавязацельствы ў больш канкрэтныя нормы.

Савет стане пляцоўкай для рэгулярных сустрэч дэлегатаў, навукоўцаў і прадстаўнікоў прыватнага сектара, спрашчаючы дыпламатычныя перамовы і выпрацоўваючы ўзгодненыя правілы «дарожнага руху» ў космасе. Гэты падыход падобны да штогадовых кліматычных канферэнцый: яны канцэнтруюць увагу дзяржаў і ствараюць стымулы для кампрамісаў.

Ключавым крокам можа стаць замацаванне правілаў па кіраванні касмічным трафікам, стандартызацыя абмену данымі і абавязацельстваў па празрыстасці місій.

Стварэнне «касмічнага савета» не вырашыць усе праблемы адразу, але забяспечыць устойлівы механізм развіцця касмічнага права без неабходнасці радыкальных зменаў дагавора або заключэння новых пагадненняў.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]