Бюджэты расійскіх дзяржкампаній пачалі трэшчаць па швах

У Расіі пачаўся крызіс неплацяжоў у дзяржаўных закупках.

Расійскі бізнес у 2025 годзе сутыкнуўся з рэзкім ростам неплацяжоў з боку дзяржаўных кампаній па кантрактах, заключаных у рамках дзяржаўных закупак (223-ФЗ), паведамляюць «Ведомости» са спасылкай на статыстыку Федэральнай антыманапольнай службы і Карпарацыі МСП.

З пачатку 2025 года было ўзбуджана 1173 адміністратыўныя справы па неплацяжах у рамках дзяржаўных закупак — на 20% больш, чым за ўвесь мінулы год (980). Колькасць скаргаў малога бізнесу на неплацяжы дзяржкампаній падскочыла ў 2,5 раза: летась было зафіксавана 200 зваротаў на 1,5 млрд рублёў, а за няпоўны бягучы год — ужо 482 звароты на 3,6 млрд рублёў.

Праблема неплацяжоў па кантрактах у рамках 223-ФЗ (ён рэгулюе закупкі дзяржаўных кампаній) сапраўды нарастае, адзначае віцэ-прэзідэнт Гандлёва-прамысловай палаты Елена Дыбова. Нярэдка дзяржструктуры проста не могуць разлічыцца, падкрэслівае яна: эканоміка запавольваецца, прыбыткі падаюць, а бюджэты дзяржструктур пачынаюць трэшчаць па швах услед за федэральнай казной.

Прыбытак «Роснефти», найбуйнейшай сыравіннай дзяржкампаніі, у першым паўгоддзі ўпаў утройчы. «Газпрам» за 9 месяцаў атрымаў 170 млрд рублёў чыстай страты ў ключавым, газавым бізнесе. Упершыню за 5 гадоў стратнымі сталі РЖД, з-за чаго кампанія на 40% скараціла выдаткі на будаўніцтва і закупкі. З-за фінансавых цяжкасцяў масавыя звальненні пачаў «Уралвагонзавод», найбуйнейшы ў краіне вытворца танкаў. Сбербанк вырашыў скараціць каля 20% супрацоўнікаў.

Шматлікія буйныя кампаніі адчуваюць праблемы з фінансавымі рэсурсамі і доступам да крэдыту, пацвярджае намеснік старшыні «Деловой России» Антон Данілаў-Данільян. Прычына — у складанай эканамічнай сітуацыі, лічыць ён. Пры гэтым калі не плаціць дзяржзаказчык, то грошай не атрымлівае не толькі генеральны падрадчык, але і мноства субпадрадчыкаў, нагадвае Дыбова, у выніку чаго крызіс неплацяжоў распаўсюджваецца па ўсім ланцугу.

Паводле дадзеных РСПП, у трэцім квартале 39% буйных расійскіх кампаній сутыкаліся з неплацяжамі з боку кантрагентаў. У параўнанні з другім кварталам такіх кампаній стала больш у 1,5 раза, а іх доля вырасла на 13 працэнтных пунктаў.

Даныя Росстата пацвярджаюць: прасрочаная запазычанасць расійскіх кампаній перад пастаўшчыкамі на канец жніўня дасягае 3,841 трлн рублёў. З пачатку года аб’ём неплацяжоў вырас на 395 млрд рублёў (+11%), а калі параўноўваць са студзенем 2024-га — на 993 млрд рублёў (+35%). Запазычанасць перад кантрагентамі, не аплачаную ў тэрмін, мелі 4,52 тысячы расійскіх прадпрыемстваў, а рэкордсменамі па яе аб’ёме сталі кампаніі апрацоўчай прамысловасці — 1,53 трлн рублёў.

Праблема неплацяжоў узнікла летась на фоне высокай ключавой стаўкі, нагадвае галоўны эканаміст Альфа-банка Наталля Арлова. Цяпер жа прычынай можа быць запаволенне росту бюджэтных выдаткаў, указвае яна: нафтагазавыя даходы казны імкліва падаюць, нясіравінныя даходы адстаюць ад плана, і ўлады вымушаныя пускаць «пад нож» грамадзянскія выдаткі.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]