Чаму людзі не могуць прыручыць усіх дзікіх жывёл?

Вучоныя далі адказ на гэтую загадку.

Каля 15 000 гадоў таму людзі аддамашнілі сабак. З цягам гадоў людзі здолелі прыручыць велізарную колькасць розных відаў.

У IFLScience распавялі, што адрознівае жывёл, якіх можна прыручыць, ад тых, каго немагчыма зрабіць кампанёнам чалавека. Аказваецца, што працэс аддамашнення залежыць ад 6 характарыстык, якімі валодаюць толькі нямногія млекакормячыя.

Што такое аддамашненне

У выданні адзначылі, што аддамашненне — гэта не проста злоў дзікай жывёлы і ўтрыманне яе ў доме. Гэта ўзаемавыгаднае супрацоўніцтва, пры якім два няроднасныя віды атрымліваюць узаемную выгаду ад сумеснага баўлення часу.

Так ваўкі сталі сабакамі, бо людзі прапанавалі ежу і цяпло ўзамен на абарону. Дзікія каты сталі менш дзікімі, калі з’яўленне чалавечых пасяленняў і грызуноў, якіх яны прыцягвалі, зрабіла ўзаемадзеянне з людзьмі падобным да шведскага стала, дадалі ў выданні.

Старажытныя людзі аддамашнялі не толькі сабак

У даследаванні 2024 года гаворыцца, што старажытныя паляўнічыя-збіральнікі ў Паўднёвай Амерыцы, верагодна, трымалі лісаў як хатніх жывёл яшчэ да з’яўлення на кантыненце хатніх сабак. Сведчанні гэтага нечаканага саюзу былі знойдзеныя на 1500-гадовым могільніку ў Патагоніі, Аргенціна.

Гэтае месца археолагі выявілі ў 1991 годзе. На могільніку знайшлі парэшткі прынамсі 24 паляўнічых-збіральнікаў і неапазнанага прадстаўніка сямейства сабачых, пахаванага сярод іх. Генетычныя і ізатопныя аналізы паказалі, што гэта жывёла належала да віду Dusicyon avus — вымерлага віду драпежных млекакормячых з сямейства сабачых.

Хімічныя аналізы паказалі, што гэтая жывёла харчавалася ў асноўным ежай, падобнай да чалавечай, што дазваляе меркаваць, што яе кармілі людзі і, верагодна, трымалі як кампанёна або хатнюю жывёлу, гаворыцца ў даследаванні.

Унікальны эксперымент

У выданні распавялі, што ў 1959 годзе вучоныя пачалі эксперымент, каб праверыць, ці можна ператварыць чарнабурую лісу ў хатнюю жывёлу. У адрозненне ад аддамашнення катоў і сабак, якое адбывалася паступова, у эксперыменце актыўна адбіралі асобін з лагодным характарам, і за 59 гадоў адбылася ўражальная трансфармацыя.

«Пачынаючы з папуляцыі дзікіх ліс, на працягу шасці пакаленняў (6 гадоў для гэтых ліс, бо яны размнажаюцца штогод) адбор выключна па кроцісці прывёў да з’яўлення падгрупы ліс, якія лізалі рукі эксперыментатараў, іх можна было браць на рукі і гладзіць, яны скавыталі, калі людзі сыходзілі, і вілялі хвастамі, калі людзі набліжаліся», — пісаў вучоны Лі Алан Дугаткін у артыкуле 2018 года пра гэтае даследаванне.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]