Упершыню ў гісторыі вучоныя змянілі групу крыві донарскага органа

Як гэта магчыма.

Упершыню ў свеце каманда з Універсітэта Брытанскай Калумбіі ў Канадзе паспяхова змяніла групу крыві донарскай ныркі. Адкрыццё можа пракласці шлях да стварэння ўніверсальнай сістэмы донарскай крыві, а таксама магчымасці атрымання аналагічных вынікаў з іншымі жыццёва важнымі органамі, піша Popular Science (пераклад — «Фокус»).

Працэдура трансплантацыі органа — складаная задача, аднак самым рызыкоўным момантам лічыцца высокая верагоднасць адрыньвання донарскага органа. Прычынай часта з'яўляецца імунная сістэма чалавека, якая можа атакаваць трансплантат, прыняўшы яго за чужароднае цела.

Рызыку адрыньвання можна знізіць, узгадніўшы малекулярныя адпаведнікі донара і пацыента, а таксама з дапамогай курса імунасупрэсараў. Аднак сучасныя метады ўсё яшчэ далёкія ад дасканаласці: паводле статыстыкі, ад 15% да 20% усіх рэцыпіентаў ныркі сутыкаюцца з наступствамі адрыньвання органа.

Цяпер дзякуючы новаму адкрыццю вучоных, апублікаванаму ў часопісе Nature Biomedical Engineering, гэта статыстыка можа змяніцца. Даследаванне з'яўляецца кульмінацыяй больш як дзесяцігадовай працы і заснавана на спецыяльна распрацаваных і вырашчаных у лабараторыі ферментах.

Доўгі час адной з асноўных праблем пры донарстве органаў лічыліся антыгены. Гэтыя цукры, што пакрываюць крывяносныя сасуды органаў, дапамагаюць вызначаць групу крыві чалавека. Пры найменшым намёку на праблему імунная сістэма рэцыпіента пераходзіць у рэжым атакі. Таму ўскладненні могуць узнікаць нават пры перасадцы органа чалавеку з першай групай крыві.

Кроў першай групы лічыцца ўніверсальнай і можа быць пераліта шырокаму колу рэцыпіентаў. З-за гэтага донарскія сеткі часта адчуваюць перагрузку, бо больш за палову спісаў чакання на трансплантацыю ныркі складаюцца з пацыентаў з першай групай крыві.

Каб пазбегнуць ускладненняў, сучасная падрыхтоўка да трансплантацыі ўключае выдаленне антыцелаў з дапамогай моцнадзейных імунасупрэсараў. Больш за тое, органы павінны быць атрыманыя ад жывых донараў як мага хутчэй.

У 2019 годзе патолагаанатамы выявілі пару ферментаў, што раствораюць цукры, якія вызначаюць групу крыві А. Пасля іх выдалення кроў функцыянальна станавілася групай O. Паводле слоў сааўтара даследавання Джаячандрана Кіжаккедатху, выяўленыя ферменты валодаюць высокай актыўнасцю, высокай селектыўнасцю і працуюць у вельмі нізкіх канцэнтрацыях, што зрабіла ўсю канцэпцыю магчымай.

У 2022 годзе вучоныя паспяхова пераўтварылі групу крыві лёгкіх і нырак па-за арганізмам. Далей заставалася толькі пацвердзіць магчымасць узнаўлення гэтага працэсу ў жывога пацыента. У 2023 годзе вучоныя атрымалі адказ: сваякі пацыента з поўнай стратай функцый мозгу згадзіліся на спробу трансплантацыі ныркі, змянёнай з дапамогай ферментаў.

Паводле слоў вучоных, трансплантацыя прайшла паспяхова. Каля двух дзён нырка функцыянавала без ані намёку на звышвострае адрыньванне. Заўважым, што гэта самы цяжкі тып адрыньвання, здольны знішчыць донарскі орган літаральна за лічаныя хвіліны.

На трэці дзень некалькі маркераў крыві групы А зноў былі выяўлены і выклікалі лёгкую рэакцыю. Тым не менш орган атрымаў значна меншыя пашкоджанні, чым пры звычайнай несумяшчальнасці, і каманда зафіксавала прыкметы таго, што арганізм вучыцца прымаць орган.

Калі каманда ў далейшым атрымае дазвол на клінічныя выпрабаванні, вучоныя працягнуць працу над далейшым удасканаленнем ферментаў. Першапачаткова яны плануюць засяродзіцца на стварэнні ўніверсальнай донарскай крыві, а потым прымяніць метад да іншых органаў.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]