Міф пра вялікую расійскую культуру
24- Кірыл Сазонаў
- 12.10.2025, 16:20
- 11,316
Парад пасрэднасцей і плагіят удалых заходніх карцін.
Выпадкова стаў сведкам спрэчкі пра вялікую рускую культуру. І не зразумеў, пра што наогул спрэчка. Адзін чалавек кажа — гэта чужая нам імперская спадчына. Іншы кажа — давайце аддзяляць вялікую культуру ад злачынстваў жменькі нягоднікаў. І спрачаюцца. А я сапраўды не магу зразумець — пра што? Ну якая там вялікая культура? Няма і не было там ніякай цікавай культуры. Легенда. Казка.
Добра, балет пакінем у дужках, я ўвогуле гэтага ніколі не разумеў. А літаратура? «Вайной і мірам» нас усіх аднолькава катавалі ў школе. Многія памятаюць. Што там такога вялікага? Ды нічога. Калі ўжо чытаць пра вайну, дык лепш Рэмарка. Пушкін? Я памятаю цудоўнае імгненне? І што? Якія сэнсавыя адкрыцці вы зробіце пасля прачытання? Ды ніякіх.
Дастаеўскі — асобная гісторыя. Я ганаруся тым, што яшчэ ў школе лічыў гэта рэдкай мутотай. Гісторыя дзівака, які мала зарабляе і пастаянна займае ў доўг. Потым доўга вырашае забіць крэдытора. Потым доўга мучыцца — прызнавацца ці не. Думка пра тое, каб знайсці працу, за ўсю кнігу яму ў галаву не прыходзіць. Што ты адкрыеш у сабе пасля прачытання? Што бываюць задумлівыя і рэфлексуючыя забойцы? Бываюць. Яны цікавыя? Не.
Добра, з такой літаратурай заўсёды можна сказаць: ты не разумееш, і струны тваёй душы недастаткова тонка настроены. Але з гумарам ашукаць немагчыма. Ты чытаеш і альбо смеешся, альбо не. Што смешнага я прачытаў у сваім дзяцінстве і маладосці з даступнага? Трое ў лодцы? Джэром. Астап Вішня — таксама да рускай культуры не адносіцца.
Добра, залічым «Дванаццаць крэслаў» і «Залатое цяля». Пра нацыянальнасць аўтара цяпер не будзем, хоць гэта вельмі паказальна. Увогуле ўсё, чым руская культура хоць як-небудзь можа ганарыцца, зрабілі абсалютна не рускія аўтары. Песні? Эх, дубінушка, ухнем? Геніяльна. Усе гэтыя песні, калі ўжо друкаваць, дык на мяккай паперы і ў рулонах. Там жа і спяваць.
Хтосьці нагадае пра выдатныя савецкія фільмы? Добра, Гайдай быў з «Каўказскай палонніцай». І вечнае савецкае навагодняе цуд — «Іронія лёсу». Ды абодва фільмы проста скапіяваныя з амерыканскіх! Так, там нават па эпізодах чыстыя копіі. Другасныя. Проста першакрыніцы былі недаступныя.
Няма сэнсу спрачацца пра вялікую рускую або савецкую культуру. Яе не было. Увогуле. Парад пасрэднасцей і плагіят удалых заходніх карцін. Няма чаго дзяліць. Нават тэхнічныя адкрыцці, як правіла, крадзеныя. Той самы аўтамат Калашнікава. Пакіньце гэта ім — няхай спажываюць. Нічога вялікага там не было, няма і, напэўна, не будзе. Яны не ў стане генераваць нешта цікавае...
Кірыл Сазонаў, «Фэйсбук»