Наталля Радзіна пра «шахеды» над Беларуссю: Ёсць дзве версіі
22- 5.09.2024, 13:37
- 40,336
Пуцін дазволіў Лукашэнку практыкавацца на расейскіх дронах?
Галоўная рэдактарка сайта Charter97.org Наталля Радзіна стала госцем YouTube-канала вядомага журналіста Яўгена Кісялёва. Адной з тэм размовы сталі расейскія “шахеды” над Беларуссю. Чаму яны залятаюць у нашу краіну? Наталля Радзіна агучыла дзве версіі:
- Першая - добра працуюць ўкраінскія сістэмы радыёэлектроннай барацьбы. Другая (яна з'явілася пасля таго, як упершыню "шахед" быў збіты над беларускай тэрыторыяй), што гэта ўзгоднена з Расеяй і адбываецца баявая падрыхтоўка беларускіх сістэм СПА і ВПС. Нібыта ідзе падрыхтоўка да эскалацыі расейска-украінскага канфлікту.
У выпадку, калі з тэрыторыі Беларусі зноў будзе ўварванне ва Украіну, чакаюцца ўдары ў адказ украінскімі БПЛА. Таму Беларусь адпрацоўвае такі сцэнар на "шахедах".
Пуцін выкарыстоўвае паветраную прастору Беларусі як сваю ўласную. Праз Беларусь на ўкраінскія гарады ляцяць ракеты. Апошняя навіна - расейская гіпергукавая ракета “Кінжал” 4 верасня праляцела прыкладна 100 кіламетраў над тэрыторыяй Брагінскага і Нараўлянскага раёнаў Гомельскай вобласці.
Ракета а 5:47 ударыла па Львове. Там у жылым доме загінула маці з трыма дочкамі.
Ці ёсць небяспека нападу на Украіну з тэрыторыі Беларусі? Галоўная рэдактарка сайта Charter97.org расказала аб вучэннях, якія выклікаюць асцярогу ў шматлікіх экспэртаў:
- Увосень плануюцца вучэнні Рэгіянальнай групоўкі войскаў на тэрыторыі Беларусі. Яны будуць праходзіць у рамках трэцяга этапу праверкі тактычнай ядзернай зброі. Запланавана перамяшчэнне на тэрыторыю Беларусі ракетных комплексаў "Іскандэр", ЗРК С-400, танкаў і механізаваных падраздзяленняў Узброеных сіл Расеі. Беларуская чыгунка рыхтуецца прымаць эшалоны з расейскай тэхнікай і вайскоўцамі. Колькі іх будзе? Паводле папярэдняй ацэнкі - каля трох-пяці батальённых тактычных груп. Гэта пяць-шэсць тысяч чалавек. Калі ў 2022 годзе ва Украіну з Беларусі зайшлі 50 тысяч расейскіх вайскоўцаў, то пяць-шэсць тысяч не будуць несці пагрозу.
Аднак, зноў жа, мы не можам сказаць, колькі іх увойдзе напраўду і колькі іх сёння знаходзіцца на тэрыторыі Беларусі. Афіцыйна вядома, што некалькі тысяч расейскіх вайскоўцаў ёсць на розных аэрадромах, палігонах. Але мне, да прыкладу, крыніцы паведамілі, што ў Баранавіцкім раёне бачылі расейскіх вайскоўцаў, якія пражываюць у закінутай школе, якая знаходзіцца па суседстве з адной з вёсак. Іх заўважылі мясцовыя жыхары ў краме. Яны былі ўзброеныя і адзетыя ў расейскую вайсковую форму. Магчыма, яны ахоўваюць ваенны аб'ект - пад Баранавічамі ў Ганцавічах знаходзіцца расейская радыёлакацыйная станцыя. А, магчыма, ідзе нейкае схаванае назапашванне сіл.
З аднаго боку - Лукашэнка не зацікаўлены ўдзельнічаць у вайне, з другога - мы ж выдатна разумеем, што яго ніхто пытаць не будзе.
Яўген Кісялёў папрасіў пракаментаваць вызваленне 30 беларускіх палітвязняў, якое адбылося напярэдадні размовы. Наталля Радзіна мяркуе, што гэты крок ніяк нельга назваць "лібералізацыяй":
- Сапраўды, Лукашэнка апошнім часам вызваліў амаль 30 палітычных зняволеных. Але я мушу сказаць, што ў беларускіх турмах сёння знаходзяцца да дзесяці тысяч палітычных зняволеных. Людзей у турмах сёння значна больш, чым ведаюць праваабаронцы і незалежныя журналісты, колькасць вязняў сумлення - велізарная.
Канешне, вялікае шчасце, што частка палітвязняў выйшла на волю. Гэта або людзі, у якіх заканчваецца тэрмін, і яны былі вызваленыя напярэдадні, або зняволеныя з цяжкімі захворваннямі, такімі як рак чацвёртай ступені, рак галаўнога мозгу, як у журналісткі Ксеніі Луцкіной, якая прасядзела з гэтым дыягназам чатыры гады.
Людзей выпускаюць на волю, каб яны не паміралі ў турмах. Бо ў зняволенні памерла вялікая колькасць вязняў сумлення. Дакладную колькасць мы не можам назваць. Але вядома пра гібель шасці-васьмі палітвязняў. Таму зняволеных вызваляюць, каб зменшыць колькасць гучных выпадкаў фактычна забойстваў у турмах.
Аднак у зняволенні працягваюць знаходзіцца людзі з цяжкімі дыягназамі. Рэпрэсіі ў Беларусі працягваюцца. Штодня арыштоўваюць людзей паводле палітычных матываў. Калі колькасць палітвязняў нязначна зніжаецца, то на наступны дзень - значна павялічваецца.
Беларуская журналістка мяркуе, што адной з мэт вызвалення палітвязняў можа быць спроба рэжыму Лукашэнкі зняць санкцыі з "Беларуськалія":
- Санкцыі на калій - вельмі адчувальнае абмежаванне для беларускага рэжыму. Па-першае, гэтыя санкцыі былі ўведзеныя за ўдзел Лукашэнкі ў вайне, з якой ён не выходзіць. Па-другое, гэтыя санкцыі вельмі важныя, іх ні ў якім разе нельга здымаць. Гэтыя абмежаванні працуюць. Калі вы памятаеце, генеральны сакратар ААН казаў, што пасля забароны на беларускі калій пачнецца голад у Афрыцы. Ніякага голаду не адбылося. Беларускі рэжым быў вымушаны пераарыентаваць свае рынкі. Былі страчаныя рынкі ў Еўропе і Украіне, калій пачалі прадаваць нізкімі коштамі - 150-300 даляраў за тону. Праз гэты дэмпінг улады былі вымушаныя павялічыць аб'ём калію, што прадаецца, што знізіла кошты. Санкцыі супраць рэжыму Лукашэнкі дапамаглі сельскай гаспадарцы ва ўсім свеце, ні да якога голаду не прывялі, кошты на прадукты харчавання таксама не выраслі.
Наталля Радзіна выступае за яшчэ большы ціск на беларускі рэжым:
- Калі мы хочам вызваліць палітычных зняволеных і спыніць рэпрэсіі - трэба выставіць жорсткі ультыматум. І такім ультыматумам можа быць забарона на транзіт праз тэрыторыю Беларусі. Санкцыі на нафтапрадукты ўвялі, санкцыі на калійныя ўгнаенні ўвялі. Гэта галоўныя артыкулы беларускага экспарту. Так, яны абыходзяцца рэжымам, але ён нясе страты. Нават калі тавары ідуць з фальшывымі дакументамі, нават калі беларускія калійныя ўгнаенні ідуць пад выглядам расейскіх, мы гэтыя схемы ведаем. Але рэжым істотна страціў у выніку гэтых санкцый. Ультыматумам, які прымусіць вызваліць беларускіх палітвязняў, можа быць менавіта спыненне транзіту тавараў праз тэрыторыю Беларусі.
Яўген Кісялёў задаў пытанне аб тым, як будзе разбураны рэжым Лукашэнкі. Наталля Радзіна мяркуе, што галоўны ўдар па ім будзе нанесены вайной:
- Якім чынам? Калі Лукашэнка ўвяжацца ў вайну, а з тэрыторыі Беларусі будзе напад на Украіну - ці то расейскія войскі ўвойдуць, ці то расейскія супольна з беларускімі - гэта прывядзе да дэстабілізацыі і калапсу гэтага рэжыму.
Адразу ж Украіна нанясе ўдар па вайсковых аб'ектах у Беларусі. Гэта не толькі радыёлакацыйная станцыя, але і вузел сувязі ВМФ, які знаходзіцца ў Вілейцы, беларускія НПЗ, аэрадромы, з якіх будуць узлятаць расейскія самалёты, чыгуначныя вузлы, куды будуць прыбываць эшалоны з расейскімі вайскоўцамі. Калі ж Лукашэнка нейкім чынам праманеўруе, не ўвяжацца ў вайну, будзе адбывацца непазбежны працэс паслаблення Расеі ў выніку вайны. Будзе падаць падтрымка рэжыму Лукашэнкі з боку Расеі. Мы выдатна разумеем, што гэты таварыш утрымліваецца ва ўладзе выключна за расейскія грошы, датацыі, на таннай нафце і газе. І гэта таксама будзе прыводзіць да разбурэння рэжыму.
Тут ні ў якім разе нельга дазваляць Лукашэнку гушкацца на ягоных улюбёных арэлях паміж Захадам і Расеяй, узмацняць супраць яго санкцыі, не здымаць іх, пакуль не будуць вызвалены ўсе палітвязні — тысячы чалавек, якія сядзяць у беларускіх турмах. Нельга здымаць санкцыі, пакуль Лукашэнка не выйдзе са злачыннай вайны супраць Украіны.
У Беларусі можа адбыцца ўсё, што хочаце. Пачынаючы ад наменклатурнага перавароту, які пачнецца, калі Лукашэнка дагэтуль яшчэ будзе жывы, заканчваючы выхадам людзей на вуліцы. Рэжым будзе разбурацца. Утрымаць уладу людзям, якія паспрабуюць перахапіць яе пасля падзення Лукашэнкі і ўтрымліваць яе дыктатарскім шляхам, не ўдасца. Яны не змогуць выжыць. Давядзецца ісці на супрацоўніцтва з Захадам. Беларусы, безумоўна, у гэтай сітуацыі акрыяюць і скарыстаюцца тым шанцам, які ўзнікне.
Могуць і нейкія беларускія падраздзяленні пайсці на Менск, у тым ліку полк Каліноўскага. Магчыма, гэта будуць украінскія падраздзяленні. Пасля ўварвання УСУ ў Курскую вобласць мы разумеем, што магчымыя розныя сцэнары, пра якія мы даведаемся постфактум. УСУ ўмеюць рабіць нечаканыя крокі, гэтага і баіцца Лукашэнка.
Думаю, што вучэнні Рэгіянальнай групы войскаў могуць быць звязаныя з Курскай аперацыяй і страхам Лукашэнкі, што гэта можа паўтарыцца на беларускім кірунку. Дарэчы, у Менску вельмі баяцца больш частых рэйдаў украінскіх ДРГ у Бранскую вобласць, якая мяжуе з Гомельскай вобласцю Беларусі. Гэта яшчэ адзін страшны сон Лукашэнкі.
Беларуская журналістка расказала пра вялізныя праблемы ў беларускай эканоміцы, сярод іншага — востры дэфіцыт кадраў:
- Ва ўсёй эканоміцы не стае працоўных рук: у прамысловасці, ахове здароўя, медыцыне, сельскай гаспадарцы, адукацыі. Гэта пацвердзіў і сам Лукашэнка, прапанаваўшы прымацоўваць да прадпрыемстваў студэнтаў трэціх-чацвёртых курсаў.
Даведалася парадаксальную навіну, якая мяне парадавала, што дэфіцыт кадраў ёсць і ў КДБ. А ў адным з упраўленняў ён дасягае 40%. Старыя сыходзяць на пенсію, а маладыя не хочуць працаваць у КДБ. Ідзе ўцечка мазгоў, моладзь з'язджае, паступае ў еўрапейскія ВНУ. Пасля 2020 года з'ехала ад 500 да 700 тысяч чалавек.
Капітал таксама бяжыць з Беларусі. Вельмі шмат бізнэсу рэлакавалася з краіны. Уключаючы буйныя кампаніі, у тым ліку - і IT. Яны з’ехалі ў краіны Еўропы, адбылася страта ў выплатах падаткаў.
Ці стаў Захад менш звяртаць увагі на Беларусь? Наталля Радзіна згодна з гэтым сцвярджэннем:
- На фоне вайны ва Украіне, напэўна, нашы пакуты заходнім палітыкам здаюцца нязначнымі. Хаця, думаю, пакуты нельга параўноўваць. Людзі праходзяць у Беларусі праз катаванні, многія паміраюць. На гэта нельга заплюшчваць вочы. Гэта, вядома, нашая задача — беларускіх журналістаў, праваабаронцаў і апазіцыі, увесь час казаць і нагадваць пра палітвязняў. Іх можна выратаваць, узмацняючы ціск на рэжым Лукашэнкі. Няма іншых магчымасцяў - нельга выйсці на вуліцы, штурмаваць турмы, вызваляючы гэтых людзей. Толькі санкцыйны ціск.
Ці стане вызваленне Беларусі трыгерам для змены рэжыму Пуціна? Наталля Радзіна расказала, хто ўпершыню агучыў гэтую думку:
- Калісьці я пачула гэтую фразу на канферэнцыі GLOBSEC у Славакіі, дзе пазнаёмілася з вядомым амерыканскім аналітыкам Збігневам Бжэзінскім. Я пачула ад яго гэтую фразу і давала яе на сайце Charter97.org. Бжэзінскі сказаў, што вызваленне Беларусі прывядзе да падзення дыктатуры ў Расеі. Для расейцаў гэта будзе прыклад, што калі ў Беларусі змяніўся рэжым і краіна рухаецца ў Еўропу, трэба і расейцам жыць больш цывілізавана.
Мы бачылі ўзаемасувязь, што калі ідуць пратэсты ў Менску, то гэта ўплывае на пратэстную актыўнасць у Расеі, у адваротны бок гэта таксама працавала. Ізноў жа, Менск для Пуціна доўгі час быў лабараторыяй, дзе ён правяраў розныя метады ціску на апазіцыю. Можа, гэта дзейнічае і ў адваротны бок - калі будзе свабодная Беларусь, гэта паўплывае на настроі ў самой Расеі. Безумоўна, вызваленне Беларусі пазбавіць Пуціна выгаднага плацдарму, з якога ён сёння пагражае Украіне, Польшчы, Літве і Латвіі.
Трэба разумець, што Беларусь - незалежная дзяржава, па-другое - ключавая. Беларусь у складзе Еўразвязу і NАТО - гарантыя бяспечнай і свабоднай Еўропы. Еўропе нельга аддаваць Беларусь Расеі.