«Лукашэнка гэта пацвярджае даслоўна ў кожным сваім выступе»

Беларусы ўнутры краіны спадзяюцца на санкцыі і поспехі Украіны.

«Салідарнасць» пытаецца ў беларусаў у Беларусі – пра жыццё, навіны, кошты, настроі і планы на лета.

Імёны суразмоўцаў з меркаванняў бяспекі змененыя.

«Нібыта пакаванні тыя ж, а ўсярэдзіне штосьці зусім іншае»

- На настрой людзей у маім коле, напрыклад, уплывае сітуацыя на фронце ва Украіне і тое, як дзейнічаюць санкцыі, - кажа Андрэй.

Суразмоўца працуе на прыватным прадпрыемстве. І да 2020 года, і пасля ацэньвае свой матэрыяльны стан вышэйшы за сярэдні.

- Расею вярнулі ў 90-я гады, у іх тры курсы, валютчыкі. Не сёння-заўтра гэта можа здарыцца і ў Беларусі, - разважае мужчына. - Санкцыі душаць і Беларусь.

Лукашэнка гэта пацвярджае даслоўна ў кожным сваім выступе. Не было ніводнага спічу, у якім ён бы не згадаў санкцыі. Нават калі заяўляе, што яны ўсіх нібыта зрабілі мацнейшымі, што ім усё адно, зразумела, што яму вельмі моцна баліць.

А як ён нядаўна круціўся перад кітайцамі - усё паказвае на тое, што ёсць вялікія праблемы.

Таксама мы назіраем за фронтам. Калі ЗША доўга не давалі грошы, настроі сапраўды былі ўпадніцкія. Як толькі сітуацыя змянілася, мы адразу акрыялі духам. Усе гэтыя наступствы вайны для Расеі ўсяляюць надзею. Вы ж бачыце, зараз я поўны аптымізму, мы на ўздыме: пайшла зброя ва Украіну - раз, расейцаў душаць санкцыі - два.

І Лукашэнка ў істэрыцы. Нядаўна сказаў, маўляў, я з народам дамоўлюся, я заўсёды з ім дамаўляўся. Ну-ну, няхай паспрабуе (смяецца).

- Але ж санкцыі душаць не толькі рэжымы, але і ўсіх людзей. Вы асабіста адчуваеце недахоп чагосьці, што было раней даступнае?

- Я хаджу ў «Карону», «Green», рэгулярна заязджаем у гіпермаркет «Суседзі» на выездзе з Менска. Зразумела, што ў гэтых крамах асартымент лепшы, чым у «Хіце», «Святлафоры» і «Грошыку».

Не магу сказаць, што мне нечага моцна не стае. Не стала італійскага прашута, але наўрад ці гэта заўважыў шмат хто (смяецца).

Але мяне ў асноўным задавальняе асартымент беларускага мяса, мы бяром свініну, курыцу, індычку. У параўнанні з мінулым годам кошты падняліся, але асабіста для мяне гэта не крытычна. Дапушчальна, я ўвесь час бяру на шашлык свіную шыю, летась яна каштавала дзесьці 17 р/кг, цяпер — 18 р/кг.

Дэфіцыту таксама няма, быў перыяд, калі знікала курыца, потым нядоўга быў ажыятаж з яйкамі, звязаны з праблемамі ў Расеі. Але зараз усё нармальна.

Што да прамысловых тавараў, то раней заўсёды карыстаўся касметыкай Nivea, потым змушана перайшоў на Gillette ў прынцыпе, звычайна.

Увесь абутак - Puma, Adidas, Nike і астатняе - набываем за мяжой. Праўда, мы і раней усё гэта куплялі за мяжой, бо ў Беларусі, нават калі ён і быў, каштаваў даражэй.

Прыкмеціў такую асаблівасць: шмат тавараў вядомых заходніх брэндаў, якія зараз прадаюцца ў нас, адрозніваюцца па якасці ад тых, якія мы, напрыклад, набываем у Польшчы і іншых краінах.

Гэта і італійская кава, і нямецкія і бельгійскія пральныя парашкі, і нямецкія машынныя алівы, і іншае. Быццам бы ўпакоўкі тыя ж, а ўнутры нешта зусім іншае.

З'явіўся «бізнэс», калі прапануюць гэтыя ж тавары, нібыта арыгінальныя, але ўжо іншым коштам, утрая даражэй. Вось такі ён - «раўналежны імпарт».

- Мне бракуе смачных гішпанскіх памідораў, гэтай зімой у нас былі толькі турэцкія, не спадабаліся, - дапаўняе Андрэя жонка Алена. - Сёлета не было смачных яблыкаў. З’явіліся польскія, але не смачныя. На Камароўцы ёсць нашыя беларускія — вельмі смачныя, але ў крамах такія чамусьці не прадаюцца. Больш няма капсул для кава-машын, да якіх мы абвыклі.

Па касметыцы магу дадаць, што ў Беларусі перасталі прадаваць Dior і Chanel. Я нічога не маю супраць беларускай касметыкі, але ў мяне яна выклікае алергію.

«Цікавая сітуацыя з беларускімі таварамі»

Суразмоўцы «Салідарнасці» пацвярджаюць, што кошты практычна ўсяго растуць.

- Я разумею, адкуль яны бяруць гэтыя смешныя лічбы інфляцыі -5-6%, - кажа Андрэй. - Яны стрымліваюць кошты пэўнага пераліку тавараў і па гэтым пераліку замяраюць інфляцыю. Рэальная, думаю, мінімум удвая большая.

Цікавая сітуацыя з беларускімі таварамі. Каб распрадаць склады, склалі вялізны спіс таго, што можна набыць у крэдыт пад 4%. Рэкламуюць гэта цяпер агрэсіўна «з кожнага праса».

Увесь час распавядаюць, колькі чалавек ужо скарысталіся крэдытам і як яны гэтым задаволеныя, маўляў, і вы не выпусціце свой шанец (смяецца).

Мяркуючы з таго, што спіс такіх тавараў увесь час пашыраюць, справы ў беларускіх вытворцаў ідуць не вельмі.

- Вельмі важны фактар якасці жыцця - медыцына. Ці адчулі вы змены ў гэтай сферы?

- У дзяржаўныя клінікі мы і раней не звярталіся, - адказвае Алена. - Але з таго, што я чую ад сваіх знаёмых, ды тых, што зараз жывуць у Польшчы, там патрапіць да дзяржаўнага адмыслоўца, мабыць, складаней, чым тут.

У Беларусі ты ўсё ж можаш выклікаць і лекара на дом, і хуткую. Двум знаёмым нядаўна зрабілі дастаткова складаныя аперацыі ў нашых шпіталях, усё прайшло ўдала. Але ёсць нюанс…яны прыплачвалі.

Мы лечымся ў прыватных медцэнтрах, і кошты, у параўнанні з той жа Польшчай, цалкам даступныя.

- У той жа час давялося не так даўно заехаць у лякарню ў адным не самым адсталым раёне Берасцейскай вобласці, мы жахнуліся, - працягвае Андрэй. - Там не робяць практычна ніякіх даследаванняў, бо няма апаратаў. Вузкіх адмыслоўцаў таксама няма. Як там людзі выжываюць, складана ўявіць.

«Расейцы вельмі любяць Гародню. Для іх гэта, прыкладна, як выехаць на Захад»

- Падчас свят і вялікіх выходных аўто з расейскімі нумарамі на нашых дарогах можа быць і 70%, - дзеліцца Андрэй. - Расейцы запоўнілі санаторыі і СПА-цэнтры. У святы нікуды не патрапіш.

Вельмі любяць Гародню. Для іх гэта, прыкладна, як выехаць на Захад - архітэктура, менталітэт, касцёлы.

З таго, што я заўважаю, да нас едуць людзі сярэдняга дастатку. Замашкі ў іх традыцыйныя расейскія: яны нахабныя, любяць паскандаліць, выказаць прэтэнзіі. Патрабуюць нейкага суперсэрвісу.

Мы таксама любім адпачываць у папулярным СПА-комплексе ў Менску, стала чуем ад расейцаў, што ім каву не ў такім кубку падалі, то афіцыянты не такія паваротлівыя і іншае.

На дарогах паводзяць сябе па-маскоўску , ездзяць вельмі агрэсіўна, не разумеюць, напрыклад, чаму трэба стаяць на святлафоры, калі няма аўтамабіляў, даводзіцца нават рабіць ім заўвагі.

Калі з кімсьці асцярожна пагаворыш, як правіла, яны ўсе за «СВА». Дзіўна толькі, чаму яны з такой пазіцыяй у Беларусі, а не ва Украіне?

- Шмат людзей з вашага асяроддзя з'ехалі?

- Шмат. Яшчэ больш збіраецца. Але масава ўсё ж выязджалі ў 2020-2021 годзе. Цяпер усе прамацваюць варыянты. Аднак калі дарослыя наконт сябе разважаюць, то ў тым, што даляглядаў для моладзі тут няма ніякіх, усе сыходзяцца. Таму дзеці з'язджаюць ва ўсіх.

- Распавядаюць, што настроі беларусаў змяніліся, што людзі сталі панурымі, негаваркімі, і нават тыя, хто спадзяваўся ў 2020 годзе, супакоіліся і ледзь не змянілі свае погляды. А як у вашым коле?

- Усе сядзяць ціхенька, чакаем выбараў і разумеем, што да іх усё вакол будуць зачышчаць вельмі жорстка.

Небяспечна нешта казаць у малазнаёмых кампаніях. Нават з некаторымі сваякамі перасталі размаўляць.

Блізкае кола, мусіць, ва ўсіх звузілася да тых, каго можна ўважаць надзейным. Але ў гэтым коле мы ўсё абмяркоўваем.

Справа ў тым, што людзі, якія хадзілі на пратэсты, ці нават не хадзілі, а падтрымлівалі іх маральна, яны ж нікуды не падзеліся! Выехала толькі частка.

Агулам сітуацыя напружаная, здаецца, што сціскаецца нейкая спружына.

Але я спрабую знаходзіць нагоды для аптымізму. Напрыклад, люблю паехаць паназіраць, як будуецца польская амбасада. А яна будуецца, насуперак усяму. Не ведаю чаму, але ў мяне гэта ўсяляе надзею.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]