Андрэй Саннікаў: У Лукашэнкі няма шанцаў за Трампам

Да блазноты новы прэзідэнт ЗША не будзе паблажлівы.

Рэспубліканец Дональд Трамп атрымаў упэўненую перамогу на прэзідэнцкіх выбарах у ЗША. Што гарантавала яму поспех у супрацьстаянні з дэмакраткай Камалай Гарыс? Чаму «ўзрушэнне» ад Трампа будзе лепшым за ўсталяваны «застой»? Чаго чакаць Украіне і Беларусі ад 47 прэзідэнта ЗША?

Пра гэта і не толькі сайт Charter97.org пагаварыў з лідарам грамадзянскай кампаніі «Еўрапейская Беларусь» Андрэем Саннікавым:

- Вынік быў прадказальны. Трамп добра вядомы амерыканцам. Ён працаваў з той аўдыторыяй, якая засталася яму вернай, а таксама адваёўваў вобласці, дзе левая позва была няўдалай, такія як міграцыя, паліткарэктнасць і да г.д.. Гарыс жа не прапанавала ніякага новага парадку дня. Яна больш крытыкавала Трампа і асацыявалася з двума прэзідэнтамі - познім Байдэнам і Абамам. Ад Байдэна не ўдалося дыстанцыявацца, а на апошнім этапе ў яе кампаніі з'явіўся Абама, і ўсё канчаткова сапсаваў. Гэта прэзідэнт, які не выклікае даверу ні на міжнароднай арэне, ні ўнутры краіны. Магчыма, унутры краіны Абама нешта спрабаваў рабіць, у галіне аховы здароўя, але яго дзеянні на міжнароднай арэне былі проста злачыннымі і прывялі да гібелі многіх людзей, асабліва ў Сірыі.

- Вакол прыходу Трамп да ўлады ёсць шмат апакаліптычных сцэнароў. Ці падзяляеце вы іх?

- Не, не падзяляю. Амерыканская сістэма недасканалая, але даказала здольнасць самарэгулявацца. Не думаю, што будуць спробы стварыць у ЗША дыктатуру, пра што людзі недасведчаныя гавораць у сваіх апакаліптычных сцэнарах. Так, мусіць, будзе складана, будуць трэнні паміж партыямі і ўсярэдзіне партый. Трэба ўлічваць, што сёння вельмі спрыяльная сітуацыя для прэзідэнта Трампа, бо поўнасцю і Кангрэс, і Сэнат, і прэзідэнт знаходзяцца ў руках рэспубліканцаў, але яна не вельмі пасуе для палітычнага развіцця ўнутры краіны. Адказнасць, якая ляжыць на рэспубліканцах, узрастае. Праз чатыры гады ў ЗША будзе ўжо новы прэзідэнт. І гэта будзе ўжо не Трамп. Яму не ўдасца зняць абмежаванні ў тэрмінах.

- Ёсць шмат асцярог і наконт замежнай палітыкі ЗША.

— У апошнія два гады, як падаецца, у ЗША ўзмацнілася лінія дарадцы ў нацыянальнай бяспецы Джэйка Салівана, якая адрозніваецца кампрамісамі, спробамі знайсці палавіністыя развязкі. Ён прапаноўваў сцэнары замарожвання вайны ва Украіне. Гэта вельмі слабая палітыка і слабыя варыянты развязанняў.

Сёння Трамп ускалыхнуў палітычны ландшафт і прымусіў як сусветную эліту, так і еўрапейцаў прымаць больш адказныя пастановы. Прымусіў паглядзець, што нарабілі сваёй палітыкай дэмакраты. Пры ўсёй непрадказальнасці Трампа, ягонае з'яўленне карыснае і для ЗША, і для свету ў цэлым.

Бачныя яго прэферэнцыі і зразумела, з кім з дыктатараў і выгнанцаў Трамп будзе кантактаваць. Не думаю, што Пуцін будзе яго вялікім сябрам, Кітай - магчыма.

Што тычыцца Украіны, то застой, які ўтварыўся ў яе дачыненнях, карысна страсянуць, каб з'явіліся новыя кірункі для дзейнасці і новыя падыходы. Як у сусветным маштабе, так і на ўнутраным амерыканскім полі.

- Трампа разглядаюць як ізаляцыяніста. Ці гатовая Еўропа да таго, што ёй давядзецца браць на сябе вялікую адказнасць у сусветнай палітыцы?

- Усходняя Еўропа праявіць сябе больш сур'ёзным гульцом, гэта адчуваецца і ў Польшчы. Бо небяспека з боку Расеі вялікая. Нельга дазваляць гэтаму вар'яту агрэсару Пуціну дамагацца хоць нейкіх поспехаў, таму Еўропа павінна будзе ўзяць на сябе больш сур'ёзныя абавязанні і прытрымлівацца мэтаў, якія яна сабе паставіла - утаймаваць агрэсію і пазбавіць Расею магчымасці рабіць падобныя дзеянні ў дачыненнях да каго б там ні было ў будучыні.

- Галоўныя асцярогі што да Трампа звязаныя з Украінай. Ці можа ён валюнтарысцкім спосабам працягнуць нейкі «мірны план», які замарозіць вайну?

- Я веру ў амерыканскую сістэму стрымак і проціваг. Яна існуе і яна дзейнічае. Так, ёсць асцярогі, ёсць рэальныя страхі, звязаныя з тым, што было ў першы тэрмін Трампа. Але сістэма стрымак і проціваг працуе, і яна не можа дазволіць ЗША прайграць ва Украіне. Што гэта за вялікая краіна, якая саступае дыктатару, які знаходзіцца ўнізе табліцы сусветных эканомік паводле ВУП? Амерыка заангажаваная ва ўкраінскім пытанні, бо гэта непрыкрытая агрэсія з боку Расеі, якая поўнасцю перакуліла сістэму бяспекі і ўсе дамовы, якія звязвалі і ядзерныя краіны, і краіны NАТО і Варшаўскай дамовы, пагадненні аб абмежаванні ўзбраенняў і іх выкарыстанні. Агрэсія, якая мае на мэце перафарматаваць светапарадак, каб дагадзіць паўпісьменнаму гэбісту Пуціну.

Так, мусіць, будуць рэзкія заявы і спробы нестандартна падысці да пытання. Але, думаю, Трамп хоча быць пераможцам. Гэта яго галоўная якасць. Трамп можна паказаць, што ён - мачо, і можа ісці ўпоперак усіх, але калі не будзе выніку - ён з лёгкасцю ўсё адкручвае назад. Мы бачылі гэта падчас першага тэрміна. Думаю, другі тэрмін будзе спакайнейшым. Па-першае, гэта ўжо, як ні парадаксальна, прэзідэнт, які сыходзіць, хоць і не ўступіў яшчэ на пасаду. Паводле Канстытуцыі ЗША другі тэрмін - апошні. І для амерыканскага палітыка сітуацыя лягчэйшая. Бо бывае так, што з сярэдзіны тэрміна і партыя, і сам прэзідэнт пачынаюць працаваць на сваё перавыбранне. У выпадку з Трампам гэтага не будзе. Але вось праца на вынік, на палітычную спадчыну будзе абавязковая.

Прэзідэнцтва будзе няпростым, бо сам Трамп - складаны чалавек, здольны на тое, што можна назваць "выхадкамі", але не заўсёды гэта дрэнна. Бо апошнія паўтара гады кіравання Байдэна - нічым не характэрныя. Гэты змрочны час, які ажывіла Камала Гарыс і сам Байдэн, калі адмовіўся балатавацца на новы тэрмін, але не было сур'ёзных мэсэджаў. Была крытыка Трампа, але перамога з гэтага не вырастае.

- А хто будзе процівагай Трампу? Бо рэспубліканцы зараз кантралююць і Кангрэс, і Сэнат.

- Але Кангрэс застаецца двухпартыйным. І ніжняя палата, і Сэнат. Гэта складаны механізм. У сэнатараў - велізарны штат, да ста чалавек часам. Каб прыняць патрэбны закон для штата, з якога абіраўся сэнатар, трэба ісці на кампраміс у іншых пытаннях, у тым ліку - у замежнай палітыцы. Гэтыя механізмы працуюць. Яны дастаткова складаныя, але мы бачым на паверхні толькі вынік велізарнай працы, па-першае, дастаткова дасведчанага персаналу, па-другое – перамоў з рознымі групамі інтарэсаў.

Тое, што кантроль перайшоў да рэспубліканцаў, павінна прымусіць задумацца дэмакратаў, бо яны ўсё сапсавалі. Левая павестка ўжо нікога не можа задаволіць. І гэты няўдача, я думаю, пачаўся з часоў Абамы.

- Ці будуць ЗША займаць такую ж прынцыповую палітыку ў дачыненні да рэжыму Лукашэнкі?

- Думаю, так. Варта згадаць, што Трамп працягнуў санкцыі супраць рэжыму Лукашэнкі, калі быў прэзідэнтам. Трамп — прэзідэнт самай магутнай краіны свету, ён можа размаўляць з Сі Цзіньпінам, Пуціным, але для блазноты, якой для ЗША з'яўляецца Лукашэнка, ён не будзе паблажлівы. Рэжыму няма на што спадзявацца. Іншая справа, што могуць актывізавацца розныя прайдзісветы, якія падпаўзуць да Трампа. Але мы гэта таксама праходзілі. На дыктатурах ашуканцы могуць часова падзарабіць, але гэта абавязкова выйдзе ім бокам.

Пакуль я не бачу ніякіх шанцаў у рэжыму Лукашэнкі за адміністрацыяй Трампа. Тым больш згубнае для нас, беларусаў, даўгалецце гэтага рэжыму зрабіла яго зразумелым, як мех гнілой бульбы. Нічога добрага, ні з пункту гледжання амерыканскіх інтарэсаў, ні з пункту гледжання Трампа, ад гэтага рэжыму не чакаецца.

Вакол прэзідэнта Трампа можа скласціся нядрэнная група выканаўцаў. Некаторых з іх я ведаю. Нядаўна я вярнуўся з Вашынгтона, дзе з цікавасцю пагаварыў з палітыкамі аб тым, чаго чакаць ад змены ўлады. Мне здаецца, што гэтыя людзі, якія, як мяркуецца, складуць шкілет адміністрацыі Белага дома, выклікаюць давер.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]