У Габоне ўхвалілі новую Канстытуцыю
6- 18.11.2024, 19:06
- 1,232
Кандыдаты на пасаду кіраўніка дзяржавы павінны быць «у зусім здаровым фізічным і ментальным стане».
Грамадзяне Габона ўхвалілі новую канстытуцыю краіны – пры яўцы 53,54% за праект Асноўнага закона прагаласавалі 91,8%, супраць – 8,2%. Пра гэта паведаміў міністр-дэлегат пры адміністрацыі прэзідэнта, адказны за ўнутраныя справы і пытанні бяспекі Габона, Эрман Імонга, паведамляе габонскі партал навінаў Gabonactu. Цяпер вынік павінен зацвердзіць Канстытуцыйны суд.
Праект канстытуцыі падрыхтавалі паводле вынікаў агульнанацыянальнага дыялогу, які прайшоў вясной 2024 года. Новы дакумент заменіць канстытуцыю, якую прынялі ў 1991 годзе і куды ўносілі папраўкі пяць разоў. Ён пашырае паўнамоцтвы прэзідэнта – скасоўваецца пасада прэм'ер-міністра. Як і ў папярэдняй версіі, прэзідэнцкі тэрмін складае сем гадоў з магчымасцю перавыбрання адзін раз (у папярэдняй версіі колькасць перавыбранняў не ўдакладнялася).
Пры гэтым агаворваюцца ўмовы, пры якіх можна прэтэндаваць на пасаду прэзідэнта: кандыдат павінен быць народжаны ў Габоне і прынамсі адзін ягоны бацька павінен быць грамадзянінам краіны; узроставы цэнз – ад 35 да 70 гадоў; муж або жонка павінен быць грамадзянінам Габона; кандыдат абавязаны ўвесь час пражываць у краіне як мінімум тры гады перад прэзідэнцкімі выбарамі. Яшчэ адно абавязковае патрабаванне да прэтэндэнта на прэзідэнцкую пасаду – быць «у зусім здаровым фізічным і ментальным стане»; гэта павінна пацвердзіць медыцынская камісія, якая прыносіць прысягу перад Канстытуцыйным судом.
Сярод іншых новаўвядзенняў – абавязковы воінскі абавязак для грамадзянаў Габона абодвух палоў. «Кожны грамадзянін абавязаны абараняць Радзіму», – сказана ў праекце. Абарона краіны і ахова грамадскага парадку ляжаць на сілах нацыянальнай абароны і бяспекі, і таму «ніводзін чалавек ці група людзей не могуць сфармаваць прыватнае апалчэнне або ваенізаваную групу».
Рэферэндум датычна Канстытуцыі Габона прайшоў 16 лістапада – праз крыху больш як год пасля таго, як вайскоўцы зрушылі цывільнага прэзідэнта Алі Бонга Андымбу Цяпер краінай кіруе прэзідэнт пераходнага перыяду генерал Брыс Клотэр Алігі Нгема. Увесці ў краіне новую Канстытуцыю ён прапанаваў у верасні 2023 года, пасля таго як прынёс прысягу. Часовыя ўлады паабяцалі, што пераходны перыяд скончыцца праз два гады і ў 2025 годзе ў краіне абяруць парламент і прэзідэнта.