Палёт каністры з выдранай загваздкай

Гісторыя такіх памылак не даруе.

Дарэмна і заўчасна забыліся пра пацука. Так, таго самага - з хвастом і кіпцікамі. Яго нездарма ў 2006 годзе выцягнула на свет вельмі сур'ёзная ўстанова, надзеленая асаблівымі паўнамоцтвамі і лёгкім флёрам таямніцы. Задума, на першы погляд, была проста ідыёцкай. Але менавіта гэтая нікчэмная істота, дохлая, да таго ж, павінна была адыграць тады вызначальную ролю ў выбарчай кампаніі вышэйшага ўзроўню.

З цюгаканнем і іншымі прапагандысцкім спрытам тэлевізія разнесла тады па ўсёй краіне жудасную гісторыю. Падступная апазіцыя, выяўляецца, наняла баевікоў, і тыя паабяцалі адным махам атруціць увесь сталічны водаправод, змясціўшы туды гэтую злашчасную істоту. Якім чынам, тэлекаментатары нават не знайшлі часу растлумачыць. Проста паказалі нейкіх валацуг з вядром, і тыя бойка пацвердзілі, што ўсё менавіта так, а не інакш. І на гэтым кропка. Таму што канцэпцыя памянялася. А новы тэрмін у звыклым крэсле быў здабыты паводле схемы старой - з дапамогай паслужлівых цётак у выбаркаме і амапаўскіх дубінак. Пра тэлепацука раптам забыліся спрэс.

І зусім дарма. Гісторыя такіх памылак не даруе. Наступілі раптам такія часы, што патрэба ў хітразачэсаных сюжэтах выявілася нясцерпна вострай. Тая казачная эпоха, калі ў інтарэсах захавання татальнай стабільнасці і нязменнасці ўлады маглі дрэсіраваць простага пацука, прайшла даўно і паспела нават адысці ў нябыт. Змянілася ўсё вакол, акрамя гэтай улады. Дробныя перастаноўкі і перабежкі ад крэсла да крэсла сутнасці не мяняюць. І вось тут, у перыяд найвастрэйшага дэфіцыту легітымнасці, калі выбарцы раптам праявілі нечаканую ўпартасць і да таго ж прынцыповасць, спатрэбілася зноў штосьці экстраардынарнае. Падмітусілася бойка ўсё тая ж кантора. І шырокай публіцы прадставілі зусім новую версію старой пацучынай гісторыі.

Водаправодныя праблемы ў гэты цяжкі год усіх проста данялі. А таму ніякіх гопнікаў з вядром і з разводным ключом сантэхнікаў. Сюжэт быў прыдуманы просты і збольшага страшэнны. Дзесьці ў звычайным спальным раёне жыве звычайны хлопец. У нявызначаны час дня вяртаецца з працы. А яго ўжо падцікоўваюць двое здаравякоў, нанятых усё той жа няўрымслівай апазіцыяй пры ўдзеле вышэйшых чыноў Еўразвязу. Разлік дакладны і падступны. Аб'ект нападу аслаблены і знясілены цяжкай службай. У таго хлопца прафесія такая - абараняць нязменлівую ўладу. Распавядаць простаму народу з тэлеэкрана, як яму пашанцавала, што вось ужо дваццаць сем гадоў запар гэтую ўладу памяняць нельга ніяк. Вертыкаль адзіная і неразрыўная, бо тут на ўсіх адно карыта.

Небяспечная ў хлопца служба - просты прапагандыст. Заўсёды на пярэднім краі. І вось вызначальны момант. З зашмальцаванага аўто выходзяць двое - верхавод, нехта С. і наняты ім змоўшчык. Непрыкметны. Безназоўны. З пісталетам на рамяні, якія нагадваюць ці то контррэвалюцыйны маўзер часоў даўно забытых, ці то наогул натаўскую базуку.

Месца глухое, крымінальная нейкая сцяжынка. І час дня няпэўны. І акрамя адважнага прапагандыста - адзіны мінак ззаду. Нейкі дзядзька з дзіцячым вазком. Магчыма, самотны бацька. Ці проста хтосьці сабраўся бутэлькі здаваць. А ворагі ўжо, не хаваючыся, ідуць насустрач. І тут з усіх бакоў да месца сутычкі кідаюцца адважныя чэкісты. Такое вось кіно. Канфузна-прастадушнае. Сентыментальнае збольшага. Але дакладнае па жанры - страшылка пасрэдная. Паводле задумы стваральнікаў гэбэшнага шэдэўра ў гэты кульмінацыйны момант здзіўленая краіна павінна была ўзрушана ахнуць і ўпасці ў прастрацыю надоўга. Ва ўсякім выпадку, аб супраціве рэжыму давялося б усім забыцца надоўга.

Але чамусьці гледачы іржуць ужо які дзень. І пішуць здзеклівыя каментары. І толькі адзін прыхільнік новага шэдэўра ахоўнага падглядвання і праслухоўвання ў апантаным захапленні. Распавёўшы ўзрушанай публіцы аб чарговым выкрыцці падступнай змовы ворагаў драздоўскага народа, ён распавёў і страшныя падрабязнасці сарванай акцыі. Выяўляецца, нападнікі збіраліся не забіць ці выкрасці сумленнага працаўніка прыдворнай прапаганды, а ўсунуць яму нажніцы. Каб той уласнаручна адрэзаў прапагандысцкі свій язык. На дзікім захадзе індзейцы з ворагаў здымалі скальп. А тут у якасці трафея язык. Падступства без межаў.

Падчас выступу перад здзіўленымі прыхільнікамі ён не забываў, аднак, і пра ўсю краіну. Узяўшы кароткую паўзу, позіркам у думках ахінаў яе неаглядныя прасторы да самых межаў. Вунь групкі нетутэйшых грыбнікоў пацягнуліся ўжо да забароненай лесапаласы з узаранай зямлёй. Народ з краін невядомых, у вядомай ступені госці. Навошта ж іх палохаць, калі пасля дождзічку ў чацвер на сумежным баку напэўна з'явіліся ўжо бойкія апенькі. Але што за фокус. Відаць, з таго самага боку да нас нейкі робат ляціць? Ды яшчэ з падвескай – то з медным тазам, ці то наогул са зліўным бачком, напоўненым зламыснай выбухоўкай. Што рабіць, як тут быць?

Ды распавесці пра ўсё народу. І тым, хто ў зале. Няхай усе даведаюцца аб незлічоных ворагах, якія стульваюць вакол кольца. Аб мірных грыбніках, якім сумежная памежная варта перашкаджае збіраць для пражытку сціплыя лісічкі. Аб гэтым каварным беспілотніку з яго сумнеўнай падвескай. І пра нажніцы пры гэтым не забыцца. І ўвесь час памятаць аб языку, які мог быць заўчасна згублены. А вось пра пацука і водаправод пакуль лепш прамаўчаць.

Усё быццам бы сышлося, і нумар адпрацаваны. І калі святло пастаўленае прафесійна, міжвольная сляза ў фінале прыкметная будзе ўсім. Хай потым ашаломленыя гледачы галосяць перад тэлевізарам. Можа быць, зразумеюць, што да блокпостаў, аўсвайсаў і іншых радасцяў ужо зусім недалёка. Па ўсіх параметрах нумар нібыта атрымаўся.

Але чаму так нахабна і ўпарта махаюць яму з-за кулісаў? Які яшчэ і ў іх там робат?.. Не зразумелі, хто і навошта яго прыдумаў? Як гэта, ляціць з усходу?.. Праверыць, далажыць! А можа, самалёт? Мішусцін са сваёй дарожнай мапай. Або Патрушаў нешта тут забыўся. Якая такая каністра, ды яшчэ на баявым узводзе?..

Чаму тут лесвіца, ды яшчэ крутая? Раптоўную эвакуацыю не аднойчы адпрацоўвалі. Ліфт вялікі, зручны дакладна быў, і нават дзесьці побач...хто дазволіў павесіць тут дурную таблічку? Як гэта – «Выхаду няма»? Выхад ёсць заўсёды!

Куды цягнеце, сволачы?..

Уладзімір Халіп, спецыяльна для сайта Charter97.org