Андрэй Вайтовіч: Беларускія ўлады проста бяздзейнічаюць

Карантын дапаможа эпідэміі хутчэй пайсці на спад.

Беларус Андрэй Вайтовіч амаль 10 гадоў таму з'ехаў з краіны і цяпер жыве ў Францыі, дзе працуе журналістам і рэжысёрам. Карантын, уведзены ў сувязі з распаўсюдам каранавірусу, заспеў маладзёна ў Канах. Андрэй Вайтовіч наважыў падчас карантыну весці ўлог - пра тое, якія захады супраць каранавіруса ўвяла Францыя і што зрабіла Беларусь.

«Паводле афіцыйных звестак, у Беларусі зафіксаваныя 69 выпадкаў каранавірусу. Лукашэнка афіцыйна кажа аб тым, што ад каранавірусу абароніць гарэлка і трактар — з ягоных слоў, «у вёсцы каранавірусу няма, ідзе пасяўная, а поле ўсіх лечыць». Я не думаю, што гарэлка і трактар - тое, што трэба Беларусі. Горка назіраць за тым, як Беларусь не ўжывае практычна ніякіх захадаў. Пакуль уся Еўропа абмяжоўвае перамяшчэнні людзей, пераводзіць офісы на выдаленую працу, дэзінфікуе транспарт і касуе масавыя мерапрыемствы, людзі маёй краіны кожную раніцу едуць на працу ў перапоўненым грамадскім транспарце, наведваюць бары і кавярні, ходзяць на шопінг. Бабулі і дзядулі адпраўляюць унукаў у школу, рызыкуючы атрымаць вірус, які для паджылых можа стаць смяротным. Людзі з хранічнымі захворваннямі ездзяць на працу грамадскім транспартам, не разумеючы да канца, якая гэта рызыка», - піша Андрэй Вайтовіч на старонцы свайго ўлога ў Facebook.

Аўтар канала «На карантыне: беларус у Францыі» пагадзіўся расказаць пра свой улог карэспандэнту Charter97.org.

- Як з'явіўся ваш блог?

- Нягледзячы на тое, што я ўжо блізу 7 гадоў жыву ў Францыі, у Беларусі ў мяне засталіся сваякі, сябры, знаёмыя. Вядома, я сачу за навінамі аб пандэміі каранавірусу. Калі краіны Еўропы пачалі абвяшчаць аб закрыцці межаў і карантыне, стала зразумела, што жыццё найбліжэйшым часам зменіцца кардынальна. Але пры гэтым я падтрымліваў сувязь і з беларусамі. Мяне шакуе, што пакуль уся Еўропа ўводзіць карантын, закрывае межы, дэзінфікуе транспарт і касуе масавыя мерапрыемствы, у Беларусі не робіцца нічога. Нашы людзі гэтак жа ходзяць на працу ў офісы, ездзяць на грамадскім транспарце, дзе, вядома, няма ніякай дыстанцыі ў паўтара метра, ходзяць у кавярні і рэстарацыі. Сістэма інфармавання працуе дрэнна, звесткі аб хворых на каранавірус не абнаўляюцца днямі, хоць у Еўропе гэтая інфармацыя прадстаўляецца мінімум раз на дзень. Адпаведна, частка беларусаў, якія не карыстаюцца інтэрнэтам, не чытаюць блогаў і незалежныя крыніцы, наогул не ўсведамляюць сур'ёзнасць сітуацыі. Дзеянні ўладаў, а дакладней іх адсутнасць, складана зразумець.

- Вы згадалі пра тое, што частка людзей не разумее сур'ёзнасці сітуацыі. Ёсць розныя версіі, ад тэорыі змовы да новай біялагічнай зброі. Вы знаходзіцеся ў Канах, недалёка Італія, у Францыі таксама досыць высокая колькасць хворых. Што напраўду адбываецца, наколькі ўсё сур'ёзна?

- Тэорыі змовы існавалі заўсёды, і паверце, яны будуць існаваць. Цяпер важна сачыць за інфармацыяй з правераных крыніц. Сітуацыя вельмі сур'ёзная — не трэба думаць, што ў еўрапейскіх урадах краін сядзяць дурні і ўводзяць карантын проста так. Каранавірус будзе мець сур'ёзны ўплыў на сусветную эканоміку, гэта відавочна. Але цяпер гэта не галоўнае - толькі жорсткія абмежавальныя захады дазволяць спыніць распаўсюд віруса.

Калі колькасць ахвяр у Італіі перавысіла колькасць памерлых у Кітаі, нельга больш казаць пра нейкі адзін эпіцэнтр распаўсюду віруса. СААЗ цяпер называе Еўропу эпіцэнтрам - а Беларусь жа таксама частка Еўропы. Яшчэ адзін момант: Financial Times паведаміла аб тым, што ў перыяд пандэміі пракрамлёўскія СМІ распаўсюджваюць хлусню аб каранавірусе на некалькіх мовах. Уплыў расейскай прапаганды на беларускае інфармацыйнае поле, на жаль, дастаткова сур'ёзны. Я б рэкамендаваў беларусам звяртацца да аўтарытэтных заходніх крыніц і незалежных СМІ і не верыць прапагандзе.

- Францыя, у адрозненне ад Беларусі, увяла карантын. Як гэта працуе?

- Апошнія чатыры дні нам забаронена выходзіць з дамоў. Выйсці можна толькі на пяць прычын - у краму, на працу (калі нельга працаваць дыстанцыйна), для заняткаў спортам ці выгулу сабак (нельга адыходзіць ад дома больш чым на 2 км), да лекара або на дапамогу самотнаму сваяку. Пры кожным выхадзе з сабой трэба мець раздрукаваны ці напісаны ад рукі фармуляр, дзе пазначаная дата выхаду з дома і прычына. Гэты дакумент у кожны момант можа праверыць паліцыя. Асноўны пасыл урада Францыі - сядзіце дома. Парушэнне правілаў вядзе да штрафу да 375 еўраў.

Мае дні цяпер праходзяць у строгай адпаведнасці з правіламі. Трэба разумець, што седзячы дома мы вызваляем грамадскія прасторы і робім унёсак у барацьбу з распаўсюдам віруса.

- Улады Беларусі не ўводзяць карантын. Пры гэтым некаторыя працадаўцы пераводзяць супрацоўнікаў на выдаленую працу. Якія яшчэ захады могуць ужыць беларусы ва ўмовах, калі дзяржава не ўводзіць карантын?

- Тыя працадаўцы, якія адправілі сваіх супрацоўнікаў працаваць дадому, зрабілі вялікую справу. Вядома, самы эфектыўны спосаб - гэта ўвядзенне карантыну. Гэта відаць з прыкладу Кітая, дзе ўчора ўпершыню за апошнія месяцы не было зафіксавана ніводнага выпадку каранавірусу. Інкубацыйны перыяд захворвання - 14 дзён. Рэжым карантыну згладжвае пік, калі адначасова можа заразіцца велізарная колькасць людзей. Людзям з групы рызыкі могуць спатрэбіцца апараты штучнай вентыляцыі лёгкіх. Калі гэта здарыцца масава і адначасова, сістэма аховы здароўя сутыкнецца з калапсам. Гэта ўжо адбываецца ў Італіі, і пакуль толькі ў некаторых гарадах Францыі, дзе сістэма аховы здароўя на ўзроўні, непараўнальным з беларускім. Трэба зразумець, што адзін чалавек, які не адчувае сімптомаў, але носіць вірус, заражае ў сярэднім 2-3 чалавекі.

Цяпер паглядзім на Беларусь: адкрытыя офісы, гандлёвыя цэнтры, замкнёныя прасторы, праходзяць спартовыя мерапрыемствы, перапоўнены грамадскі транспарт... Я заклікаю ўлады Беларусі ўвесці карантын. Гэта трэба было рабіць яшчэ ўчора. Чым раней гэта будзе зроблена, тым хутчэй эпідэмія пойдзе на спад.

Звычайным людзям трэба выконваць рэкамендацыі СААЗ: часцей мыць рукі, пазбягаць месцаў збору людзей, па магчымасці працаваць дома. Асаблівая ўвага павінна надавацца людзям з групы рызыкі, перш за ўсё, паджылым, «сардэчнікам», у каго хранічныя захворванні. Хай яны сядзяць дома, хай часова не бачацца з унукамі. Школы ў нас не закрытыя, а дзеці могуць пераносіць вірус бессімптомна. Адна мая знаёмая ўгаварыла маці з хранічнымі захворваннямі ўзяць адпачынак і правесці два тыдні ў самастойным карантыне. Калі ёсць такая магчымасць, гэта трэба зрабіць абавязкова. Невядома, да якіх маштабаў разгорнецца сітуацыя, пакуль улады Беларусі кажуць нам пра гарэлку, трактары і лішнюю паніку - і цалкам бяздзейнічаюць.

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]