Al Araby Al Jadeed: Расея паўстала ў выглядзе чалавека, абсыпанага сінякамі і ранкамі

Вынікі пуцінскага кіравання ў РФ.

Калі б Расея паўстала ў выглядзе чалавека, мы б убачылі цела, абсыпанае сінякамі і ранкамі, - так шмат удараў нанеслі ёй падзеі апошніх двух тыдняў. Былі і выбухі на складах са зброяй, і пажары ў Сібіры, і выбух на палігоне ў Нёнаксе, і народныя пратэсты з прычыны недапушчэння 60 кандыдатаў да ўдзелу ў выбарах у Маскве 8 верасня. Гэта не значыць, што расейцы на мяжы краху, але напамін пра безнадзейныя 1980-я і змрочныя1990-я гады можа вярнуць Крэмль да рэальнасці, піша выданне Al Araby Al Jadeed (пераклад - inosmi.ru).

З 1999 года прэзідэнт Уладзімір Пуцін спрабуе выканаць у краіне дзве ключавыя задачы. Першая - вярнуць маладой Расеі славу былога Савецкага Саюза, а другая - зацвердзіць сябе ў якасці палітыка, які дзейнічае праз энэргетычны і збройны рынкі ў рамках шматпалярнага свету.

Магчыма, Пуцін разумее, што Расея гэта не США. У яго краіне чалавек заўсёды быў крыніцай улады, у тым ліку царскія часы, савецкі перыяд і эпоху кіравання самога Пуціна, выведніка, падыход якога спалучае ў сабе унілатэралізм і капіталізм, нягледзячы на непрыманне канцэпцыі лібералізму. Усюды, дзе чалавек з'яўляецца крыніцай улады, дзяржаўная сістэма можа быць схільная да раптоўных змен альбо ў выніку смерці гэтага чалавека, альбо пры сутыкненні з непрымальнымі для яго інстытуцыянальнымі і прававымі пастановамі, як адбылося нядаўна.

Амерыканская сістэма, наадварот, недатыкальная і абараняе кожную пастанову, прынятую гаспадаром Белага дома. Дастаткова сказаць, што прэзідэнт Дональд Трамп валодае такой жа уладай, што і Франклін Рузвельт. Палітычная сістэма надзяліла вялікімі паўнамоцтвамі абодвух амерыканскіх лідараў, і яны выкарыстоўваліся для навязвання гегемоніі ЗША ў свеце. Той, хто зойме месца Трампа ў 2020 ці 2024 годзе, будзе мець такую ж перавагу.

Расея не змагла развітацца з сістэмай аднаасобнага лідарства, супрацьстаяць заняпаду ўнутры грамадства і ператварыць яго ў рухальную інстытуцыйную сілу. Мэтай апазіцыі, якая арганізавала нядаўнія пратэсты, магчыма, было рэалізаваць у краіне прагрэсіўную канцэпцыю дзяржаўнасці. Аднак гэта не знаходзіць дастатковага водгуку ў расейскім грамадстве, дзе жыхары рэгіёнаў, далёкіх ад эканамічных і дэмаграфічных цэнтраў, падтрымліваюць аднаасобнае лідарства кіраўніка дзяржавы, у адрозненне ад Масквы і Санкт-Пецярбурга. Гэтая праблема існуе з часоў Льва Талстога.

Мы цалкам можам прагназаваць пэўную будучыню для постпуцінскай Расеі - будучыня, дзе пануе палітычны хаос, які, зразумела, не будзе падобны на 1990-я гады за Барысам Ельцыным. Тым не менш дастаткова сказаць, што адназначным прыярытэтам краіны стане ўнутраная сітуацыя. Гэта азначае адступленне ад вайсковай і палітычнай экспансіі ў свеце пры захаванні ўжо падпісаных эканамічных пагадненняў. Само сабой, дэмаграфічны рост таксама ўнёс вялікі ўклад ва ўмацаванне савецкай улады, але найбліжэйшыя гады і нават дзесяцігоддзі на яго не варта разлічваць праз нізкія тэмпы ўзнаўлення насельніцтва. Гэта прывядзе да браку працоўнай сілы, а тэхналогій, здольных яе кампенсаваць, таксама няма.

Што ўсё гэта значыць? Мяркуючы з усяго, цяперашні глабальны хаос на фоне адсутнасці аднапалярнай або біпалярнай міжнароднай сістэмы прывядзе да сцвярджэння канцэпцыі шматпалярнасці без сапраўднага рэгулятара міжнародных дачыненняў. Арганізацыя Аб'яднаных Нацый ператворыцца ў добраахвотную асацыяцыю, якая не здольная распрацоўваць новыя нормы, прымаць рэзалюцыі і забяспечваць іх захаванне.

У гэтым хаосе постпуцінская Расея страціць пазіцыі і пакіне пасля сябе вакуум, які змогуць запоўніць толькі амерыканцы, бо Кітай не імкнецца праводзіць агрэсіўную экспансіянісцкую палітыку ў класічным разуменні. Магчыма, Пекін жадае стаць найбуйнейшай эканамічнай дзяржавай у гісторыі, але яго мадэль не ўсім пасуе - у адваротным выпадку эканамічныя страты будуць больш сур'ёзнымі, чым у 1929 годзе. Несумненна, за Пуціным (прыблізна да 2024 года) Расея сутыкнецца з яшчэ вялікай колькасцю выклікаў.