Пятро Аляшчук: Расея ўсё больш ператвараецца ў калонію Кітая

Ці спыняць Байдэн і Сі Цзіньпін вайну ва Украіне?

Прэзідэнт ЗША Джо Байдэн і лідар Кітая Сі Цзіньпін павінны сустрэцца на саміце Азіяцка-Ціхаакіянскага эканамічнага супрацоўніцтва, які стартуе ў Сан-Францыска ўжо 11 лістапада.

Ці спыняць Кітай і ЗША вайну? Ці ўваходзіць Пекін у "вось зла"? Чаму сустрэча пройдзе менавіта зараз? Гэтыя і іншыя пытанні сайт Charter97.org задаў украінскаму палітолагу, дацэнту Кіеўскага Нацыянальнага ўніверсітэта імя Тараса Шаўчэнкі Пятру Алешчуку:

- Год таму, магчыма, не было гатоўнасці з кітайскага боку. Бо мы памятаем, як неаднаразова зрываліся сустрэчы прадстаўнікоў ЗША і Кітая на розным узроўні.

Цяпер жа разуменне таго, што трэба нейкім чынам вырашаць назапашаныя праблемы, прыходзіць і да прадстаўнікоў Кітая. Думаю, што гэтым і абумоўленая гэтая сустрэча.

Пры гэтым відавочна, што і ў Кітаі, і ў ЗША бачаць іншы бок як асноўнага канкурэнта - ключавая сусветная дзяржава. Іншыя дзяржавы ўсё ж такі на гэты статус прэтэндаваць не могуць.

Увогуле, абодвума ўдзельнікамі гэтае мерапрыемства разглядаецца як сустрэча двух асноўных лідараў сучаснага свету.

- Чаго можна ад яе чакаць?

- Шчыра кажучы, не чакаю чагосьці звышнатуральнага. Хаця, напэўна, усе чакаюць, што ў выніку гэтай сустрэчы адбудзецца ўрэгуляванне ўсіх пытанняў. Я ж думаю, што асноўны момант будзе датычыць таго, як не дапусціць далейшай эскалацыі ў сусветным маштабе, выхаду гэтай эскалацыі за межы тых межаў, у якіх яна існуе на гэты момант.

Байдэн і Сі Цзіньпін могуць абмяркоўваць, як не дапусціць гэтага і іншых непрагназаваных, некантраляваных працэсаў. Вось гэта цікавіць і кітайскі, і амерыканскі бакі.

- Сёння папулярна казаць пра «восі зла»: Іран, КНДР, Расея, рэжым Лукашэнкі. Кітай уваходзіць у гэты звяз?

- Так, хоць Кітай у гэтым кантэксце даволі часта і не згадваюць. Напрыклад, калі Байдэн у сваім выступе наконт дапамогі для Украіны, Ізраіля і Тайваня параўноўваў рэжым Пуціна і ХАМАС, то пра Кітай маўчаў.

З іншага боку, цалкам відавочна, што гэтая самая «вось зла» без Кітая не змагла б сфармавацца і функцыянаваць. Кітай - найбольш сур'ёзная эканоміка з усіх гэтых дзяржаў, крыніца разнастайных каштоўных дэталяў, а для Расеі - рынак збыту. Гэтая "вось зла" не змагла б дасягнуць свайго цяперашняга становішча без Кітая, таму ён, можна сказаць, не ўваходзіць у яе, а ўзначальвае.

Важна адзначыць, што Кітай - ключавая дзяржава ў ёй, ён разумна выкарыстоўвае, скажам так, партнёраў, для развязання сваіх задач, застаючыся за іх спінамі.

Калі патрэбны які-небудзь цвёрды шантаж свету, то гэта, напрыклад, КНДР, РФ. Іран жа трымае ў страху ўвесь Блізкі Усход, праз гэта цісне на Захад. Кітай быццам бы ва ўсім гэтым не задзейнічаны, але ён нязменна прапануе свае пасрэдніцкія паслугі для таго, каб з гэтымі праклятымі тэрарыстамі нешта разглядаць.

Паўтаруся, Кітай уваходзіць у “вось зла”, але дзейнічае такім чынам, што фармальна яго ў нечым абвінаваціць нашмат складаней, чым усе іншыя дзяржавы.

- Можна сустрэць дзве крайнасці ў меркаваннях: нібыта Байдэн і Сі Цзіньпін "цяпер дамовяцца і паставяць Расею на месца", "вайна будзе скончаная". Альбо ж зараз “Украіну размяняюць на Тайвань” і “прымусяць сесці за стол перамоў”. Ці ёсць у гэтых канспіралагічных версіях хоць дзель праўды?

- Не, у іх няма ні каліва праўды. Па-першае, у Кітая і ЗША няма для гэтага адпаведных 100% мэханізмаў, якія б усё гэта развязалі. Па-другое, так ці інакш, але адкуль узнікае пытанне аб тым, што, напрыклад, Кітай можа быць зацікаўлены вось менавіта ў такім сцэнары?

Якая Кітаю справа да таго, кантралюе Расея Украіну ці не. Кітай цалкам задавальняе цяперашняе сітуацыя, калі Расея вязне ў вайне, купляе кітайскія дэталі, прадае кітайцам за бесцань свае прыродныя рэсурсы для пакупкі гэтых самых дэталяў.

Расея ўсё больш ператвараецца ў калонію Кітая, а для яго нядрэнна, каб гэта ўсё працягвалася як мага даўжэй. Ізноў жа, Кітай не будзе нікому даваць ніякіх гарантый аб тым, што не будзе нічога рабіць супраць Тайваня.

Кітай уважае Тайвань за сваю тэрыторыю, ён будзе рабіць гэтыя дзеянні. Усе гэта цудоўна разумеюць. Магчыма, дзеянні будуць не настолькі агрэсіўныя, магчыма, гэтая тэма знімецца з парадку дня нават на гады, але не больш за тое. Палітыка Кітая будзе накіраваная на тое, каб узяць пад свой кантроль Тайвань, таму тут нічога глабальнага быць не можа.

Думаю, што іх у першую чаргу будзе хваляваць, як не дапусціць ядзернай вайны. Магчыма, яны будуць абмяркоўваць і ядзерны шантаж з боку Расеі. Як яго стрымліваць, не дапусціць выкарыстання ядзернай зброі.

Усё ж астатняе - гэта не тое, што іх хвалюе для абмеркавання на такім узроўні.

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]