Беларускі ізраільцянін: Вусатыя дыктатары ніколі не рабілі дабра габрэям

Што ў Ізраілі думаюць пра салідарнасць Лукашэнкі з палестынскімі тэрарыстамі.

Беларускі ізраільцянін Аляксандр Фруман стаў вядомы пасля таго, як пачаў уласнае расследаванне супраць лукашэнкаўскіх сілавікоў, якія катавалі яго пасля пратэстаў у 2020 годзе.

Сёння ён актыўна дапамагае суайчыннікам з Ізраіля, якія зазналі напад палестынскіх тэрарыстаў.

Як простыя ізраільцяне адрэагавалі на адзін з самых гучных нападаў баевікоў? Ці ёсць грамадскі кансэнсус у плане далейшых дзеянняў супраць тэрарыстаў? Што ў Ізраілі думаюць пра пазіцыю Расеі і рэжыму Лукашэнкі? Пра гэта і не толькі сайт Charter97.org пагаварыў з Аляксандрам Фруманам.

- Як вы сустрэлі навіну аб пачатку вайны?

- У мяне адна з такіх класічных гісторый для Ізраіля: я сустрэў пачатак вайны за мяжой, быў у адпачынку на Кіпры, раніцай мне сын напісаў у WhatsApp, што пачалося бамбаванне.

Я пачаў правяраць навіны і глядзець Telegram-каналы. Стала прыходзіць разуменне, што адбываецца нешта незвычайнае. Не толькі бамбуюць, але пачалася і наземная аперацыя з боку ворага, чаго практычна ніколі не было на маёй памяці. Напэўна, з Вайны Суднага дня такое адбывалася першы раз, таму я адразу ж знайшоў найбліжэйшы білет і раніцай у нядзелю ўжо быў у Ізраілі.

- Як у Ізраілі рэагуюць на тыя жахі, якія адбываліся ў кібуцы Кфар-Аза, музычным фестывалі? Якімі эмоцыямі жывуць людзі?

- Усе хочуць адпомсціць, людзі заклікаюць, хочуць неяк дапамагчы. Ва ўсіх велізарнае жаданне раз і назаўжды скончыць з тэрарыстамі з ХАМАСа, якіх параўнаць можна толькі з ІДІЛ. Мы не любім ніякія трагедыі, нават сусветнага маштабу, параўноўваць з Галакостам, але з часоў Галакоста ў адзін дзень столькі габрэяў не гінула. Тое, што баевікі пакінулі пасля сябе, што мы зараз бачым у гэтых пасёлках, у гэтых вёсках, у гэтых кібуцах, якія каля Газы, пра гэта цяжка нават расказваць.

Калі стала вядома пра зверствы ў Кфар-Аза… Фатаграфіі я дакладна не глядзеў, нават закрыў гэты артыкул, пра гэта немагчыма было чытаць. Думаў, што такое засталося недзе ў сярэдзіне 20-га стагоддзя. Калі ўзяць маштабныя трагедыі, якія былі параўнальна нядаўна, гэта можна параўнаць з тым жа Бесланам, але, зноў жа, на парадак памножаным. Цяжка ўвогуле знайсці параўнанне, акрамя таго, што адбывалася ў сярэдзіне 20-га стагоддзя.

- Ці ёсць нейкі грамадскі кансэнсус, як далей дзейнічаць супраць тэрарыстаў?

— Хоць гэта вялікая памылка ізраільскага ўрада, вялікі недагляд нашых спецслужбаў, мы, вядома ж, злыя на іх, але кансэнсус такі, што мы зараз не будзем ладзіць разбор палётаў, не будзем шукаць зараз вінаватых. Мы зараз згуртуемся, апазіцыя ўвайшла ў склад урада народнага адзінства. Напрыклад, калі ў нас апошнія дзевяць месяцаў ішоў пратэст супраць судовай рэформы, былі вялізныя дэманстрацыі, то зараз тыя групы ў мэсэнджарах, якія займаліся арганізацыяй пікетаў, ператварыліся, напрыклад, у арганізацыі дапамогі рэзервістам.

Тыя, хто казаў, што ізраільцянам трэба з'язджаць, рэлакавацца ў Еўропу, таму што тут надыходзіць дыктатура, зараз дапамагаюць ізраільцянам вярнуцца ў краіну, каб яны мабілізаваліся. Ідзе велізарнае згуртаванне, мы не падзяляем сябе на правых ці левых, прыхільнікаў ці апанентаў рэформы, на тых, хто носіць кіпу і есць кашэрную ежу ці не. Мы - адзін народ, кожны ізраільцянін спрабуе дапамагчы. Калі нехта хоча мабілізавацца, то ёсць спецыяльныя Telegram-каналы, дзе кідаюць інфармацыю, што патрэбны, напрыклад, кіроўца танка, на працягу хвіліны яны атрымліваюць 10-15 прапаноў.

Нас атакавалі звяры, інакш іх нават нельга назваць. Пасля таго, што мы бачылі, кожны хоча ўзяць удзел у барацьбе з імі. Хтосьці збірае дапамогу людзям, якія былі атакаваныя, зараз іх вывезлі ў больш бяспечныя месцы. Нехта прыязджае ў месцы, дзе адпачываюць салдаты ад баёў, і прывозіць ім неабходныя рэчы. Натуральна, салдаты забяспечаныя ўсім неабходным: як вайсковай амуніцыяй, так і ўсім астатнім, але ўсё адно ёсць арганізацыі, якія спрабуюць хоць неяк дапамагчы.

У нас за 48 гадзін набралі 300 тысяч салдат, якія, напрыклад, два месяцы не маглі сабраць у Расеі, дзе бегалі па метро і ўручалі позвы. У нас людзі самі прыязджалі, на кожнае месца прыбыло, груба кажучы, па паўтара рэзервісты. Таму ёсць вялізнае згуртаванне, вялізная салідарнасць, але гэта ў нашым ДНК. Ніхто нас не абароніць, акрамя нас саміх, мы цудоўна разумеем гэта.

- Ці кажуць нешта ў Ізраілі аб пазіцыі Расеі і рэжыму Лукашэнкі, якія салідарызаваліся з палестынскімі баевікамі?

- Натуральна, рэжым Пуціна і рэжым Лукашэнкі ўспрымаюцца як частка адной восі зла, у якую ўваходзіць Іран, які марыць сцерці Ізраіль з зямлі. Да гэтага, вядома, таксама быў негатыў да іх. Беларусь не разглядаецца ў такім ключы, гэта такое маленькае звяно ў гэтым ланцугу зла. Але вось, напрыклад, пасля таго, як у «Минской правде» выйшаў такі опус пра падтрымку ХАМАСа, яны перадрукавалі нешта, па-мойму, з RT, потым выдалілі, але інтэрнэт усё памятае. Вельмі гнеўная была рэакцыя на тое, як такое можна падтрымліваць?

Таксама «Жёлтые сливы» напісалі ў сябе, што Кфар-Аза - гэта фэйк. Хаця і ведаеш, што гэта рэсурс адміністрацыі Лукашэнкі, але як яшчэ на такое можна рэагаваць? Таму ў цэнтральных СМІ выйшлі нататкі пра тое, як Беларусь заняла антыізраільскую пазіцыю. Я асабіста, вядома, не здзіўлены, але ўсё ж ёсць нейкія межы, можна было і прамаўчаць. А тое, што яны падтрымалі тэрарыстаў, паказвае, які рэжым і якая ідэалогія зараз у Беларусі і Расеі.

- Лукашэнка, Іран, Пуцін, ХАМАС - зло ў свеце салідарызуецца. Ці ёсць нейкі спосаб ім адказаць?

- Такое пытанне, мне здаецца, трэба задаваць прэм'ер-міністру, ён займаецца стратэгічнымі пытаннямі. Я ведаю, што зараз да берагоў Лібана падышла флатылія з авіяносцам ЗША, у дарозе яшчэ адна. Як мне здаецца, авіяносцы - гэта не таксі, так проста іх не ганяюць туды-сюды. Таму я не выключаю, што надалей будзе развязанае пытанне з Іранам. Натуральна, Расея і зараз Беларусь знаходзяцца пад ядзерным парасонам, з імі ніхто не будзе спрабаваць неяк канфліктаваць. Тым больш, што ў Беларусі знаходзяцца дзясяткі тысяч габрэяў.

Усе мы ведаем, што за ўсю гісторыю дыктатары, асабліва вусатыя, ніколі не былі схільныя рабіць дабро габрэям, таму ніхто не хоча будзіць у іх звера. Я не ведаю, як можна на іх паўплываць, але цалкам магчыма, будзе нейкі ўплыў на Іран, улічваючы інфармацыю аб яго датычнасці да падрыхтоўкі нападу на Ізраіль.

Ёсць такая чутка, яна больш-менш з надзейных крыніц, што некаторыя з тэрарыстаў размаўлялі на фарсі, значыць, яны былі з Ірана. Магчыма, будзе нешта падобнае, як пасля 11 верасня было з Афганістанам. Але гэта, зноў жа, мае нейкія думкі, па такую інфармацыю лепш звяртацца да афіцыйных людзей.

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]