Ці дачакаюцца прадпрымальнікі «справы цюбецеек»?

Уражальныя лічбы з беларускіх рынкаў.

Прадстаўнікі малога бізнэсу не першы год б'юць трывогу праз нядобрасумленную, на іх думку, канкурэнцыю з боку так званых «крам-цюбецеек», адкрытых ва ўсёй краіне гандлярамі з Сярэдняй Азіі, піша «Солидарность».

Прэтэнзіі беларускіх прадпрымальнікаў да іх даўно вядомыя: праца без сертыфікатаў і іншых дазвольных дакументаў, частае ігнараванне касавых апаратаў, нізкія кошты. Апошняя акалічнасць, фактычна дэмпінг, адабраў у ІП з рэгіёнаў апошніх пакупнікоў.

Да апошняга моманту факты аб парушэннях у працы «крам-цюбецеек» траплялі ў прэсу ў асноўным дзякуючы прагнозам прадпрымальнікаў.

Для ілюстрацыі прывядзем невялікі фрагмент публікацыі пра адзін дзень працы крамы ў Менскай вобласці: «У гэты дзень за час працы крамы яе наведалі 2093 чалавекі (плюс/мінус - 50 чал, назіральнік усё ж быў вымушаны зрэдку адцягвацца), або 1,45% жыхароў горада. За адзін дзень! Сярэдні чэк куплі - 25 рублёў. Нешта набылі 837 наведвальнікаў, г.зн., прыкладна 40% наведвальнікаў крамы. Разам, за дзень каса крамы папоўнілася прыкладна на 21000 рублёў (або $10000). Пры гэтым касавыя чэкі прабівалі добра калі кожнаму дзясятаму пакупніку. Атрымліваецца, 90% прыбытку ідзе «чорнай гатоўкай».

Запомніце гэтыя лічбы - іх будзе з чым параўнаць.

«Дзівіліся: як трапіў у краіну тавар»

Свае папрокі прадпрымальнікі адрасавалі і ўладам, якія, на іх думку, заплюшчваюць вочы на бойкі бізнэс гасцей з Узбекістана. Фактычна гэтыя прэтэнзіі апраўданыя. Улады і праўда не спяшаюцца развязваць праблему. Хоць і не першы год сочаць за сітуацыяй.

Вось фрагмент каментара афіцыёзнай газеты «СБ. Беларусь сегодня» начальніка аддзела дзяржнагляду і кантролю Дзяржстандарту Ігара Буселя да артыкулу аб краме «цюбецейцы», які адкрылася ў 2017-м у Светлагорску:

- Дзіўлюся: як трапіў у краіну тавар, незразумела дзе і калі выраблены, з якіх матэрыялаў. Ён маркіруецца ў гандлёвых пунктах. Цэтлікі афармляюцца ад рукі. Большую частку прадукцыі легпрама немагчыма ідэнтыфікаваць праз адсутнасць поўнай інфармацыі пра яе. (...) Але калі гэта кантрафакт, то займацца ім павінны людзі ў пагонах. Выканкамы таксама могуць і павінны ўжыць дзейсныя захады, у тым ліку прыцягваючы камісіі для супрацьдзеяння абарачэнню небяспечнай прадукцыі.

Дарэчы, у тым жа артыкуле своеасабліва патлумачылі пра прычыны прэтэнзій нашых ІП да канкурэнтаў з Азіі: «Нічога звышнатуральнага ў стылі гандлю азіяцкіх крам не бачаць мясцовыя наглядныя органы, яны паўтараюць: нашы прадпрымальнікі дапускаюць такія ж парушэнні! Розніца толькі ў тым, што імпартныя тавары легпрама з Масквы мясцовыя коміваяжоры вязуць у торбах, не саромеючыся «нацэнак», а замежныя грамадзяне дастаўляюць тавар фурамі, маючы магчымасць знізіць да мінімуму накладныя выдаткі. Адсюль і нізкія кошты. Пакупнікі задаволеныя, чаго не скажаш пра айчынных прадпрымальнікаў, якія яшчэ зусім нядаўна пратэставалі супраць праверак, афармлення накладных, касавых чэкаў, вядзення кніг заўваг і прапаноў».

Уражальныя лічбы з Гарадзеншчыны

На днях сталі вядомыя вынікі маніторынгу Гарадзенскай абласной інспекцыі Дзяржстандарту, чые спецыялісты цягам 2018 года праверылі 62 крамы тавараў лёгкай прамысловасці з Сярэдняй Азіі. Вынік ўражвае: агляд і ацэнку прайшлі 2308 найменняў прадукцыі, з якіх пытанні выклікалі 2293 - 99,4% ад агульнай колькасці.

Якія высновы можна зрабіць? Улічваючы той факт, што прадпрымальнікі не першы год сігналізуюць аб парушэннях у працы азіяцкіх крамаў ва ўсёй краіне, сітуацыя на Гарадзеншчыне не выглядае ўнікальнай. Адсюль узнікае шэраг пытанняў.

Наўрад ці такі бізнэс мог дасягнуць такіх маштабаў у Беларусі без адпаведнай падтрымкі ў высокіх кабінетах. Хто менавіта спрыяе гандлярам з Сярэдняй Азіі? Магчыма, адказ на гэтае пытанне прагучыць пасля таго, як на праблему азіяцкіх крам, якія працуюць не першы год з татальнымі парушэннямі, звернуць увагу на самым версе.

Але як хутка і ці звернуць наогул? На тое, каб убачыць абуральнае становішча спраў у медыцыне, уладам спатрэбілася больш за дзесяць гадоў. У малога бізнэсу такога часу проста няма.