«Зноў у падзямелле?»: Кіроўцы рыхтуюць байкот закона аб продажу аўто за рублі

Прадаваць і купляць самаходы беларусы будуць толькі за цвёрдую валюту.

Ці можна любіць таго, хто табе безупынна здраджвае? Не спяшайцеся адказваць - усё не так проста. Вось, да прыкладу, слабая нацыянальная валюта. Нам, беларусам, адказ відавочны: разлічвацца можна, а давяраць і ўжо пагатоў адчуваць нейкія сентыментальныя пачуцці накшталт патрыятычнай любові - не. Ужо шмат гадоў мы лічым даходы і выдаткі ў далярах/еўрах - так больш зразумела і, як гэта ні смешна, стабільна, піша abw.by.

А ў суседняй Расеі ўсё па-іншаму. Шасцярэнькі ў галовах у іх пачынаюць трашчаць, калі мы звыкла просім перавесці кошт тавару, суму сярэдняй пенсіі або штрафу ў "цвёрдую" валюту: "Так, а ў далярах гэта колькі?" - "Ды чорт яго ведае, кажу ж: ... рублёў!"

Лаяльнасць да нацыянальнай валюты ў суседзяў настолькі вялікая, што шмат хто з нашых аўтамабілістаў, якія адправіліся ўвосень 2014 года па новы самаход у Расею, проста круцілі пры скроні. Вось рэальная гісторыя куплі Ford Transit у Падмаскоўі ў пару, калі рубель з кожнай гадзінай ляцеў у чорную фінансавую дзірку. "Што за паперкі ты мне соваеш? Давай рублі!" - абурыўся прадавец, убачыўшы амэрыканскую валюту. Пакупнік паціснуў плячыма, паехаў у абменнік і такім чынам вымеркаваў яшчэ 400 даляраў.

У чым сакрэт гэтай апантанай прыхільнасці да нацыянальнага аплатнаму сродку - невядома. Магчыма, дынамікі ў тэлевізарах у іх гучнейшыя або геапалітычных амбіцый у кожным асобна ўзятым індывідууме больш, але нашы ўлады пра такую адданасць могуць толькі марыць.

Бо беларусаў нішто “не бярэ". Здавалася б, даўно ўсім патлумачылі, што выкарыстанне замежнай валюты пры разліках унутры краіны незаконнае.

Так, пад забарону трапляюць:

купля, продаж, абмен замежнай валюты без ліцэнзіі або дзяржаўнай рэгістрацыі, а таксама спроба такіх дзеянняў;

незаконнае прыняцце замежнай валюты ў якасці аплатнага сродку, а таксама іншае незаконнае выкарыстанне каштоўных папер і аплатных дакументаў у замежнай валюце.

І гаворка ідзе не толькі пра крамы, кавярні і базары але нават пра "бытавыя" дачыненні куплі-продажу.

Аднак будзем сумленнымі: у разліках "сам-на-сам", асабліва калі гаворка ідзе пра вялікую суму, няма больш папулярнай валюты, чым еўра або даляр. Значыць, нашы людзі зноў па-добраму не зразумелі.

І значыць, трэба па-дрэннаму. Сказана - зроблена. На пачатку кастрычніка берасцеец хоць і ацаніў сваё аўто на 20.000 рублёў, але ад пакупца прыняў валюту - 10.000 даляраў. У выніку ў прадаўца канфіскавалі ўсю атрыманую за Volkswagen Jetta суму, а ў пакупца - аўтамабіль. Апошняга яшчэ і аштрафавалі на 50 базавых адзінак (1225 рублёў).

Пакараных, вядома, вельмі шкада. Але што рабіць астатнім? І як успрымаць тое, што адбылося ў рамках усяго рынка ужываных аўтамабіляў у краіне? Ці будуць выкараняць у нас даляр, ці гэта была проста разавая акцыя застрашвання? Як, нарэшце, прадаваць і купляць цяпер самаходы?

Пра гэта на мінулым тыдні мы запыталіся ў чытачоў. Пытанне гучала так: "Якія высновы вы зрабілі, калі прададзенае за даляры аўто сканфіскавалі?"

Выявілася, што "жорсткія" довады праваахоўнікаў пачулі толькі 11% асоб, якія мерацца сваё аўто прадаваць толькі за рублі.

21% рэспандэнтаў мяркуе, што не варта звяртаць на гэты выпадак увагу, гэта разавая "акцыя застрашвання".

Рабіць высновы пакуль не спяшаюцца 24%: яны ўпэўненыя, што варта пачакаць і паглядзець, што будзе далей.

А 44% апытаных ладзяцца рабіць так, як заўсёды, калі ўлады звяртаюцца да непапулярных захадаў: яны будуць прадаваць у валюце, але зробяць усе захады, каб пра гэта ніхто не даведаўся.

Вядома, гэта парушэнне. Вядома, гэта няправільна. А цяпер давайце паглядзім на сітуацыю вачыма таго, хто свядома ідзе супраць закона. Калі ён будзе захоўваць колькі-небудзь значную суму на куплю аўтамабіля ў рублях, то ўжо заўтра гэтых грошай можа не выстарчыць на тыя варыянты, на якія ставала яшчэ ўчора. А калі пакупнікі пачнуць здаваць у банкі ашчадак, каб пасля разлікаў прадаўцы назад пераводзілі ў валюту атрыманае, то страцяць абодва, а здабудуць толькі фінансісты.

Таму людзі ахвочыя рызыкаваць, а некаторых, магчыма, зловяць. Самае цікавае, што бюджэт не страціць у кожнай сітуацыі: альбо фінансавая сфэра разварушыцца, альбо канфіскат пачне паступаць. Такая вось "элегантная перамога" дзяржавы, якая самая ўважае за лепшае лічыць мыты і кошт платных дарог у замежнай валюце.