Atlantic Council: Украіна валодае ўнікальным досведам абароны інфраструктуры ва ўмовах вайны
1- 9.12.2025, 19:42
Краіна можа стаць сусветным лідарам у фармаванні новых стандартаў і дактрын устойлівасці.
Украіна больш за дзесяць гадоў жыве пад пастаяннай пагрозай кібератак і ракетных удараў. Краіна стала прыкладам таго, як дзяржаўная інфраструктура можа функцыянаваць ва ўмовах бесперапыннага ціску. Яе досвед паказвае, што абарона крытычна важных сістэм выходзіць далёка за межы кібербяспекі і патрабуе гібрыднага падыходу, які спалучае лічбавую і фізічную ўстойлівасць, піша Atlantic Council (пераклад — сайт Charter97.org).
З 2014 года энергетыка, банкаўскі сектар і тэлекамунікацыі Украіны падвяргаліся ўсё больш жорсткім атакам. Расія ўпершыню ў свеце ў 2015–2016 гадах справакавала кібератакай маштабнае адключэнне электраэнергіі. Аднак менавіта ў гэтыя моманты выявілася ключавая перавага Украіны — аналагавая ўстойлівасць: інжынеры ўручную ізалявалі пашкоджаныя ўчасткі сеткі і аднаўлялі падачу электрычнасці.
Эксперты падкрэсліваюць, што поўная лічбавізацыя без рэзервовых механізмаў стварае ўразлівасць. Сапраўдная ўстойлівасць патрабуе гібрыдных сістэм з ручнымі рэжымамі, лакальным кіраваннем і магчымасцю працягваць працу пры страце сувязі.
Банкаўскі сектар Украіны стаў прыкладам інстытуцыйнай аўтаноміі. Нацыянальны банк аператыўна ўкараняў абавязковыя пратаколы бяспекі, ствараў адзіны цэнтр рэагавання і забяспечваў стабільнасць фінансавай сістэмы нават падчас масіраваных атак. Асаблівае значэнне атрымала ініцыятыва Power Banking — сетка аддзяленняў, абсталяваных генератарамі, спадарожнікавай сувяззю і магчымасцю працаваць афлайн.
Кібератакі і фізічныя ўдары часта сінхранізаваныя, а ўстойлівасць вызначаецца не толькі прадухіленнем пагроз, але і здольнасцю падтрымліваць працу.
Эксперты лічаць, што краіне неабходныя галіновыя цэнтры рэагавання, абавязковы абмен разведдадзенымі паміж дзяржавай і бізнесам і адзіны фонд інвестыцый у ўстойлівасць з удзелам Украіны, ЕС і міжнародных фінансавых інстытутаў. Акрамя таго, патрэбная падрыхтоўка не менш як 10 тысяч новых спецыялістаў па бяспецы.
Украіна ўжо валодае ўнікальным досведам абароны інфраструктуры ў рэальных умовах вайны — і цяпер можа стаць сусветным лідарам у фармаванні новых стандартаў і дактрын устойлівасці.