У Расіі рушыцца сістэма пасажырскіх перавозак
1- 9.11.2025, 18:19
- 4,208
Закрылася кожная восьмая кампанія ў сферы грамадскага транспарту.
За тры гады ў Расіі згарнулі дзейнасць 875 кампаній і індывідуальных прадпрымальнікаў (ІП) у сферы гарадскіх і міжгародніх пасажырскіх перавозак. З лістапада 2022-га па лістапад 2025-га іх колькасць скарацілася з 7043 да 6168, або на 12,4%, падлічылі аналітыкі «Кантур.Фокуса». Найбольш пацярпеў сегмент аўтобусных гарадскіх перавозак — рынак пакінулі 775 аператараў (-14%). У тралейбусных і трамвайных перавозках скарачэнне склала 6,5% і 7,8% адпаведна. Таксама закрыліся 93 кампаніі, якія забяспечвалі аўтобусныя маршруты паміж гарадамі (-6,7%), піша The Moscow Times.
У 2025 годзе найбольш масавы зыход аператараў грамадскага транспарту быў зафіксаваны ў Іркуцкай вобласці (-71). Таксама высокія паказчыкі — у Тыве (-21), Краснадарскім краі (-18), Якуціі (-17), Астраханскай і Свярдлоўскай абласцях (-17 і -4), Ставропальскім краі (-16) і Кабардзіна-Балкарыі (13). Усяго ў 2025 годзе згарнулі дзейнасць 426 перавозчыкаў.
Аналітык «Кантур. Фокуса» Вераніка Скараходава тлумачыць спад узмацненнем галіновых патрабаванняў, кансалідацыяй рынку і павышэннем стандартаў бяспекі. Яна адзначае, што буйныя кампаніі атрымліваюць падтрымку праз лізінг і субсідыі, у той час як астатнім усё складаней адпавядаць новым нормам. Паводле дадзеных Скараходавай, доля ІП на рынку гарадскіх перавозак знізілася да 55,8%, а доля камерцыйных юрыдычных асоб — узрасла да 20,5%, што сведчыць пра выцісканне малога бізнесу.
Навуковы кіраўнік Інстытута эканомікі транспарту ВШЭ Міхаіл Блінкін бачыць у тым, што адбываецца, «трывожную» тэндэнцыю для невялікіх гарадоў, дзе «ёсць раёны, якія абслугоўваюць адзін-два аператары». На яго думку, гэта ўплывае на транспартную даступнасць і ў цэлым ставіць пад пагрозу захаванне пасажырскіх перавозак у такіх агламерацыях.
Загадчык лабараторыі Інстытута народнагаспадарчага прагназавання Расійскай акадэміі навук Кірыл Янкоў згаджаецца, што колькасць перавозчыкаў скарачаецца праз розныя нарматыўныя ўзмацненні, у тым ліку ў частцы патрабаванняў па прыёме банкаўскіх, транспартных і сацыяльных карт, што зніжае абарот наяўных грошай, а значыць, і магчымасці аптымізацыі падаткаў.
Пры гэтым ён таксама адзначае недахоп перавозчыкаў на міжгародніх маршрутах. Напрыклад, аўтобусы не ходзяць паміж Углічам і Калязіным, размешчаных у суседніх Яраслаўскай і Цвярской абласцях, хоць абодва гарады — турыстычныя, звяртае ўвагу Янкоў.
Сітуацыя ўскладняецца вайной з Украінай, якая ідзе ўжо чацвёрты год. Так, у памежнай Курскай вобласці адмяняюць аўтобусныя маршруты, паколькі вадзіцелі масава звальняюцца з-за абстрэлаў. У Чыце колькасць тралейбусных рэйсаў скарацілася ўдвая пасля таго, як частка супрацоўнікаў пайшла на фронт.
Вясной у Дзярждуме заяўлялі пра недахоп 37 тысяч вадзіцеляў грамадскага транспарту, аднак гэтая лічба можа быць большай. Дэфіцыт кадраў у сферы перавозак складае 500 тысяч чалавек, казаў у студзені прэзідэнт арганізацыі «Вадзіцелі Расіі» Алег Торош. Паводле яго слоў, з праблемай сутыкаюцца ўсе рэгіёны. Напрыклад, попыт на вадзіцеляў аўтобусаў у Санкт-Пецярбургу ў 2024 годзе вырас на 40% год да года, падлічвалі аналітыкі HeadHunter.
У кастрычніку Агульнарасійскае аб’яднанне пасажыраў заклікала Мінздароўя перагледзець спіс абмежаванняў да кіравання аўтобусамі і дапусціць да кіравання «ветэранаў СВА», у якіх адсутнічаюць або дэфармаваныя канечнасці, каб скараціць дэфіцыт кадраў у галіне.