Вельмі актуальны помнік
15- Дзмітрый Чарнышоў
- 4.11.2025, 12:24
- 6,962
Грозны быў параноікам і падазраваў усіх у здрадзе.
У цэнтры Валагды ўсталявалі помнік Івану Грознаму. Губернатар Філімонаў назваў яго «сімвалам рускага свету». Поўнасцю згодны з народным абраннікам. Сапраўды — сімвал.
Хацеў захапіць краіны Балтыі і 25 гадоў вёў найцяжэйшую і крывавую вайну. Краіна даўно надорвалася, усім было зразумела, што Лівонская вайна прайграна, але ён працягваў, працягваў і працягваў пасылаць сваіх салдат у мясарубку. У выніку эканоміка Расіі была цалкам разбураная, а ўсе заваяваныя землі давялося аддаць. І сваіх яшчэ дадаць.
Каб утрымаць уладу, увёў найжорсткую апрычніну. Гэта была асабістая гвардыя цара. Яе сімвалы: сабачая галава (грызуць ворагаў) і мятла (вымятаюць здраду). Апрычнікі насілі чорнае і кляліся служыць толькі цару і не шкадаваць нікога. Вельмі любілі апрычнікі адбіраць чужую ўласнасць — землі, грошы, тавары. Учынілі масавыя забойствы і рабаўніцтвы ў Цверы, Кліне і ў Таржку.
Катаванні пры Грозным былі нормай. Людзей варалі ў кіпені, смажылі на распаленых патэльнях, рэзалі на кавалкі нажамі, саджалі на кол, аблівалі кіпячай і ледзяной вадой па чарзе, каб падоўжыць пакуты. Князь Афанасій Вяземскі быў зажарэны на патэльні. Івана Віскаватава, кіраўніка Пасольскага прыказу, прывязалі да слупа і адразалі ў жывога рукі і ногі па кавалках. Людзей катавалі не дзеля прызнання, а дзеля запалохвання — прызнанне часта было неістотным.
Грозны быў параноікам і падазраваў усіх у здрадзе. Напрыклад, аднаго з галоўных сваіх апрычнікаў — Аляксея Басманава. Іван загадаў яго ўласнаму сыну забіць бацьку. Сын адмовіўся, і тады забілі абодвух. Увогуле часта выразалі ўсю сям’ю падазраваных, каб не заставалася мсціўцаў.
Ноўгарад за падазрэнне ў здрадзе быў акружаны, каб ніхто не ўцёк — Іван загадаў абліваць ноўгарадцаў запальнай сумессю і потым, абгарэлых і яшчэ жывых, скідваць у Волхаў. Людзей забівалі да смерці палакамі, кідалі ў раку Волхаў, смажылі ў распаленай муцэ. Ноўгарадскі летапісец пісаў, што былі дні, калі колькасць забітых дасягала паўтары тысячы; дні, у якія забівалі 500–600 чалавек, лічыліся «шчаслівымі».
Пра пахатлівасць Грознага і васьмі ягоных жонак нічога пісаць не буду. Узгадаю толькі, што ў дзяцінстве Ваня любіў забіваць катоў і птушак. Сабак скідваў з даху Крамля і глядзеў, як яны разбіваюцца.
Пры Грозным пачалася дэмаграфічная катастрофа — краіна страціла да чвэрці насельніцтва, і цэлыя рэгіёны апусцелі. Сельская гаспадарка заняпала, гандаль быў падарваны, а казна пустая. Пасля Грознага пачаўся Смутны час.
Вельмі актуальны помнік.
Дзмітрый Чарнышоў, «Фэйсбук»