Беларуса хочуць пазбавіць ВНЖ у Польшчы

У чым прычына?

У Польшчы ў Паўла (імя зменена) праца і вялікія планы на жыццё. Ён наладзіў быт у новай краіне, куды пераехаў пасля пратэстаў 2020 года, і ўжо падаў дакументы на грамадзянства. Але раптам атрымаў ліст: яго хочуць пазбавіць пастаяннага віду на жыхарства.

Усяму віной памылка трохгадовай даўніны. Падрабязнасцямі гісторыі ён падзяліўся з MOST.

«Разумеў, што здзяйсняю глупства»

У 2020 годзе ў родным горадзе Павел арганізоўваў мітынгі і быў адміністратарам пратэставага чата, таму, асцерагаючыся пераследу, вырашыў перабрацца ў Польшчу. У мужчыны польскія карані — і па Карце паляка ён змог хутка атрымаць пастаянны від на жыхарства. Павел уладкаваўся на працу ў Беластоку і кажа, што на працягу наступных двух гадоў жыццё складвалася нядрэнна — да таго моманту, пакуль ён не трапіў пад скарачэнне. Зберажэнняў не было, а з пошукам новай працы ўзніклі цяжкасці.

— Хадзіў у розныя агенцтвы. Казалі, што праца [ёсць] у іншых гарадах, а ў Беластоку — ну ўвогуле нічога.

На пераезд сродкаў не было. Павел вырашыўся пазычыць грошай у знаёмага. Той адмовіў, але прапанаваў зарабіць нядрэнныя грошы — 400 долараў — тут і цяпер. Для гэтага трэба было парушыць закон.

— Трэба было перавезці мігрантаў ад мяжы. Я разумеў, што здзяйсняю глупства, але быў у безвыходным становішчы, — прызнаецца мужчына.

Той жа ноччу яны са знаёмым адправіліся да мяжы. Аднак на месцы нікога не засталі. Трошкі пачакаўшы, знаёмы Паўла атрымаў паведамленне ад куратараў: мігранты да пункта сустрэчы не дабраліся. Мужчыны вярнуліся ў горад, застаўшыся ні з чым: паколькі заданне фактычна не было выканана, аплату яны не атрымалі.

«Затрымлівалі, як Пабла Эскабара»

Беларусаў ніхто не бачыў, і здавалася, што падстаў для непакою няма. Але аднойчы, выходзячы з дому, каля пад’езда Павел заўважыў праваахоўнікаў. Адразу да яго падышоў пажылы чалавек і паказаў фатаробат, удакладняючы, ці не ён намаляваны на ім. Павел пазнаў сябе і адказаў станоўча — яго затрымалі.

— Затрымлівалі, як Пабла Эскабара (калумбійскі наркабарон. — Заўв. MOST), — смяецца мужчына. І дадае, што двое моцных мужчын скруцілі яго, прад’явілі пастанову аб затрыманні і павялі ў кватэру — на вобшук. — Забралі мой тэлефон і SIM-картку. Шукалі грошы. Думалі, што ў мяне іх шмат.

Высветлілася, што знаёмы, з якім беларус зрабіў няўдалую спробу перавозкі мігрантаў, трапіў у пастку польскіх праваахоўнікаў, і яго затрымалі. А на допыце ён распавёў, што арганізатарам быў Павел.

Пасля вобшуку беларуса адвезлі ў аддзяленне Памежнай службы. Допыт цягнуўся некалькі гадзін, але да мужчыны ставіліся добразычліва: у любы момант ён мог схадзіць у прыбіральню, а адна з супрацоўніц некалькі разоў прыносіла яму гарачы чай.

Пасля допыту мужчыну даставілі да пракурора. Там ён правёў яшчэ пяць гадзін.

Суд прызнаў Паўла вінаватым у арганізацыі незаконнага перасячэння мяжы і прызначыў яму ўмоўны тэрмін. На працягу наступнага года мужчына павінен быў тройчы на тыдзень адзначацца ў аддзяленні паліцыі.

«У патовай сітуацыі»

Два гады таму тэрмін нагляду скончыўся. За гэты час мужчына знайшоў працу, здаў дзяржаўны экзамен на веданне польскай мовы і падаў дакументы на грамадзянства. Паводле яго слоў, у цэлым вёў законапаслухмяны лад жыцця.

— З таго часу я чысты, як слёза, — кажа мужчына.

Аднак нядаўна Павел атрымаў ад ваяводы шакавальны ліст: распачата працэдура пазбаўлення яго пастаяннага віду на жыхарства. Прычынай стаў запыт каменданта аддзялення Памежнай службы, дзе Павел праходзіў допыт, у сувязі са справай аб арганізацыі незаконнай міграцыі.

— Я ў патовай сітуацыі. Я так разумею, што за гэтым можа рушыць услед дэпартацыя, — кажа мужчына. — У Беларусь мне нельга: перспектыва выйсці праз 20 гадоў без калка і дварка, нікому не патрэбным — такое сабе. Ну або ва Украіну — у Полк Каліноўскага.

Беларус накіраваў ваяводзе ліст з тлумачэннем сваёй пазіцыі: ён зрабіў памылку неўзважана, але з таго часу вядзе законапаслухмяны лад жыцця. Мужчына параіўся з юрыстам і намерваецца азнаёміцца са справай.

MOST накіраваў у Памежную службу Падляскага ваяводства пытанні пра тое, у якіх выпадках ведамства накіроўвае запыты аб пазбаўленні віду на жыхарства.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]