Грэнландыя «плыве»

Востраў дрэйфуе на паўночны захад.

Грэнландыя імкліва змяняецца пад уплывам глабальнага пацяплення. Таненне ледавікоў не толькі выклікае павышэнне ўзроўню мора, але і змяняе саму структуру вострава, піша New Voice.

Паводле дадзеных даследавання DTU Space, Грэнландыя дрэйфуе на паўночны захад са хуткасцю каля двух сантыметраў у год. Гэта адкрыццё здзівіла вучоных, бо раней такія дакладныя вымярэнні руху сушы не праводзіліся.

Даследаванне, якое ўзначаліў Даньял Лонгфор Берг, базуецца на дадзеных з 58 GNSS-станцый, размешчаных па ўсёй тэрыторыі Грэнландыі. Яны дазволілі зафіксаваць як вертыкальнае падняцце зямной кары, так і яе гарызантальнае зрушэнне. Падняцце адбываецца з-за паступовага змяншэння ціску лёду, які тысячагоддзямі сціскаў зямную паверхню. У той жа час некаторыя ўчасткі вострава пашыраюцца, а іншыя — сціскаюцца, што прыводзіць да складанай карціны змяненняў: у цэлым тэрыторыя Грэнландыі трохі змяншаецца, хоць у асобных месцах яна, наадварот, павялічваецца.

Гэтыя працэсы звязаныя не толькі з сучасным таненнем ледавікоў, але і з наступствамі апошняга ледавіковага перыяду, які завяршыўся каля 20 тысяч гадоў таму. Зямная кара да гэтага часу рэагуе на страту старажытнага лёду, і гэтая рэакцыя накладаецца на сучасныя змены, выкліканыя пацяпленнем. У выніку Грэнландыя не проста паднімаецца — яна рухаецца, змяняе форму і памеры.

Разуменне гэтых змен мае вялікае значэнне для дакладнасці геадэзічных вымярэнняў, картаграфіі і прагназавання ўзроўню мора. Нават фіксаваныя пункты, якія выкарыстоўваюцца для навуковых разлікаў, паступова зрушаюцца, што можа паўплываць на дакладнасць глабальных мадэляў. Калі не ўлічваць рух вострава, гэта можа прывесці да памылак у прагнозах, асабліва для прыбярэжных рэгіёнаў, якія найбольш пакутуюць ад павышэння ўзроўню акіяна.

Змены ў Грэнландыі — гэта не часовая з’ява. Паколькі тэмпература працягвае расці, таненне ледавікоў будзе толькі паскарацца, а разам з ім — і геалагічныя працэсы. Востраў пастаянна рэагуе на сілы, што дзейнічаюць як знутры, так і звонку, і яго форма не з’яўляецца сталаю. Грэнландыя — актыўная ўдзельніца кліматычных змен, і яе рух — яшчэ адно сведчанне таго, наколькі глыбока гэтыя працэсы ўплываюць на нашу планету.

Вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL97116022020000000216711123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]