Генетыкі раскрылі сакрэт снежных барсаў
5- 16.10.2025, 12:43
- 2,920
Як гэтая жывёла захавала генетычнае здароўе.
Новае генетычнае даследаванне паказала, што снежныя барсы (Panthera uncia) маюць найніжэйшую генетычную разнастайнасць сярод усіх буйных каціных. Навукоўцы лічаць, што гэта звязана з тым, што іх папуляцыя заўсёды была невялікай на працягу ўсёй эвалюцыі. Такі нізкі ўзровень разнастайнасці павышае рызыку знікнення віду ва ўмовах хутка змяняльнага клімату, піша часопіс Forbes (пераклад — сайт Charter97.org).
Снежныя барсы — вяршыня харчовага ланцуга ў гарах Цэнтральнай Азіі. Яны палююць на горных козлаў, бараноў, аленяў і дробных млекакормячых. Аднак з-за скарачэння натуральнай здабычы жывёлы нярэдка нападаюць на хатнюю жывёлу, што прыводзіць да незадаволенасці фермераў.
Паводле дадзеных даследавання, колькасць снежных барсаў ацэньваецца менш як у 8 000 асобін, а паводле арганізацыі Snow Leopard Trust — ад 3 900 да 6 400. Від знаходзіцца пад пагрозай знікнення з-за браканьерства, страты асяроддзя існавання і змянення клімату. Навукоўцы прагназуюць, што пацяпленне можа скараціць плошчу горных экасістэм на 30%.
«У іх вельмі мала генетычнай разнастайнасці, што зніжае здольнасць адаптавацца да змяненняў асяроддзя», — адзначае вядучы аўтар даследавання, генетык Стэнфардскага ўніверсітэта Кэці Солары.
Тым не менш даследчыкі знайшлі і пазітыўны аспект: нягледзячы на малую колькасць, снежныя барсы не пакутуюць ад назапашвання шкодных мутацый, як, напрыклад, гепарды. Шматвяковае «натуральнае ачышчэнне» геному дазволіла віду захоўваць адноснае здароўе.
Навукоўцы таксама распрацавалі новы ДНК-тэст на аснове фекаліяў, які дазволіць неінвазіўна адсочваць стан папуляцыі і здароўе жывёл. Гэты метад дапаможа абараняць снежных барсаў без стрэсу для саміх жывёл — што асабліва важна на фоне кліматычных пагроз.