Ці перастане Літва выдаваць віды на жыхарства беларусам?

У законапраекце Сойма не ўсё так адназначна.

Як паведамляў сайт Charter97.org, Сойм Літвы ў першым чытанні ўхваліў законапраект, які прыпыніць для беларусаў і расейцаў атрыманне літоўскага грамадзянства, у гэтым законе таксама гаворыцца аб абмежаваннях на выдачу віз і ВНЖ. Беларусы ў сацсетках успрынялі навіну ў такім ключы, што беларусам перастануць выдаваць візы і ВНЖ, і пачалі панікаваць.

Журналісты the-village.me распавялі, пра што напраўду ідзе гаворка ў законапраекце і чаму панікаваць рана.

Што гаворыцца ў законапраекце

Фактычна, для беларусаў, якія апынуліся ў Літве з гуманітарных прычын, гэты дакумент не мяняе нічога, акрамя пытання атрымання літоўскага грамадзянства і магчымасці зрабіць электронны подпіс.

У дакуменце не ідзе размовы аб поўнай забароне выдачы віз і ВНЖ, у ім прапісаны ўжо дзейныя абмежаванні: для падачы на ВНЖ беларусам трэба мець візу (шэнгенскую або нацыянальную) або папярэднюю ВНЖ (Літвы або іншай дзяржавы ЕЗ), а для атрымання візы патрэбны пасрэднік – МЗС Літвы.

Калі законапраект прымуць без змен, у дачыненні да беларусаў з'явяцца два новыя абмежаванні: яны больш не змогуць падаць дакументы на літоўскае грамадзянства і на статус электроннага рэзідэнта. Апошняе азначае, што беларусы не змогуць зрабіць электронны подпіс smart ID, з дапамогай якога можна карыстацца банкаўскімі паслугамі, аплачваць камунальныя паслугі і падаткі. Што будзе з ужо выдадзенымі беларусам электроннымі подпісамі пакуль невядома.

У каментары «Радыё Свабода» кіраўнік Freedom House у Літве Віціс Юрконіс патлумачыў, што для беларусаў, якія будуць атрымліваць візы і віды на жыхарства з гуманітарных прычын, нічога не зменіцца.

«Законапраект нічога не мяняе з таго, што і так рабілася. У прынцыпе, механізмы, якія былі вызначаны і ўжо працавалі на практыцы, зараз прапісаны на ўзроўні закона. Варта адзначыць, што законапраект мае дасылку да змены сітуацыі. Трэба разумець кантэкст вайны і саўдзелу беларускага рэжыму ў ёй і пытанні нацыянальнай бяспекі. У такім кантэксце і трэба бачыць гэты законапраект. Ён не мяняе таго, што і так існавала апошні год», - кажа Віціс Юрконіс.

Аднак, з яго слоў, застаецца адкрытым пытанне IT-спецыялістаў, якія рэлацыраваліся з Беларусі ў Літву:

«Сярод беларусаў, якія прыехалі, вялікая доля рэлакантаў з ІТ-кампаній. Тут пытанне, як гэта іх закране. Трэба быць актыўнымі самім беларусам, дакладна весці лінію, дзе візы трэба выдаваць і дзе іх выдаваць не трэба».

Каб гэты законапраект увайшоў у дзеянне, яго павінны прыняць у другім чытанні. Да гэтага ў дакумент яшчэ могуць унесці праўкі. Калі адбудзецца другое чытанне, пакуль невядома. Калі закон прымуць, ён будзе дзейнічаць 1 год.