Сакрэты «Расейскага дома» ў Берліне

Шыфроўкі з Масквы, крадзеж і праплачаныя крымінальнікі.

Пракуратура Берліна пачала праверку Расейскага дома навукі і культуры (РДНК), больш вядомага як «Расейскі дом», на прадмет захавання Закона аб замежным гандлі і выплатах у перыяд санкцыйных абмежаванняў. Раней Падліковая палата РФ выявіла ў РДНК шматлікія фінансавыя парушэнні. Фармальна гэтая арганізацыя закліканая садзейнічаць культурнаму ўзаемадзеянню паміж краінамі, але дэ-факта яна стала адным з інструментаў гібрыднай вайны, ідэалагічнай прапаганды і палітычнага ўмяшання ў справы Нямеччыны. Пры гэтым супрацоўнікі РДНК нярэдка дзейнічаюць рукамі крымінальнікаў. Так, напрыклад, «Расейскі дом» аплаціў візіт у Расею грамадзяніна Нямеччыны Максіма Шлунда, які ў верасні мінулага года быў адным з арганізатараў масавай акцыі ў Кёльне ў падтрымку палітыкі Крамля.

Як высветліў The Insider, немец Шлунд выявіўся раней судзімым расейцам Расціславам Цеслюком.

Скаргу на «Расейскі дом» падаў дэпутат ад партыі «Зялёных» Фолькер Бек. У сваім звароце ў пракуратуру ён заявіў, што «проста недапушчальна, каб у Нямеччыне арганізацыя займалася крамлёўскай прапагандай, у той час як на вайне ва Украіне кожны дзень гінуць людзі».

РДНК у Берліне з'яўляецца найбуйнейшым падраздзяленнем Рассупрацоўніцтва і абыходзіцца расейскім падаткааплатнікам прыкладна $10 млн на год.

У «шыфроўках» з Масквы, якія апынуліся ў распараджэнні The Insider, даюцца рэкамендацыі «Расейскаму дому» па прасоўванні мяккай сілы ў Нямеччыне:

«РДНК павінен стаць каркасам матывацыі для прасоўвання выразнай ідэалогіі, як сістэмы накіравання каштоўнасных прынцыпаў, якія выдзяляюць дзейнасць РДНК на фоне канкурэнтаў па мяккасілавым контуры. Новыя ідэі павінны фармаваць не хаатычную сукупнасць, а спарадкаванае мноства. Важна ствараць злітную выяву, якая будзе нават на падсвядомым узроўні ўспрымацца грамадствам краіны знаходжання. Тут не лішнім будзе без наўпроставага капіявання прааналізаваць найлепшыя савецкія практыкі».

Да наступлення пандэміі РДНК штогод праводзіў у Нямеччыне 300-400 мерапрыемстваў прапагандысцкага характару, такіх як «Выхадныя ў «Расейскім доме», «Захаванне гістарычна-культурнай спадчыны за мяжой і выхаванне падрастаючага пакалення», «Роля рускіх святых у духоўна-маральным выхаванні», «Добры дзень, Расея», «Расейскія сезоны ў Берліне», «Сабібор» і г.д.

У тым ліку праводзіліся платныя ўрокі па вывучэнні расейскай мовы, таксама праз РДНК выдзяляліся квоты для навучання ў расейскіх ВНУ маладых суайчыннікаў, якія пражываюць у Нямеччыне, і аплачваліся візіты моладзевых дэлегацый у Расею. Пасля нападу расейскіх войскаў на Украіну РДНК перавёў курсы вывучэння расейскай мовы ў рэжым анлайн і спыніў правядзенне мерапрыемстваў. Даходы значна скараціліся, няма чым аплачваць нямецкую ахову будынка і паслугі ЖКГ. У Маскву паляцелі трывожныя шыфроўкі з просьбай даслаць грошы.

Аднак два месяцы таму «Расейскі дом» зноў стаў праяўляць актыўнасць і зазываць грамадзян на прагляд савецкіх фільмаў у сваёй кіназале. Будучы структурным падраздзяленнем Рассупрацоўніцтва, якое ўнесенае ў санкцыйны спіс Еўразвязу, «Расейскі дом» не мае права атрымліваць прыбытак у Нямеччыне ад продажу квіткоў на свае мерапрыемствы або здачы ў арэнду падведамных памяшканняў.

У Берліне ў РДНК у бестэрміновым карыстанні знаходзіцца зямельны надзел 0,68 га і будынак агульнай плошчай 29000 кв. м, у якім размешчаныя 64 жылыя кватэры і тэхнічныя памяшканні. Акрамя таго, у Дрэздэне маецца двухпавярховая віла на Цытаўэр-штрасэ, 29 (зямельны надзел 0,12 га, будынак агульнай плошчай 303 кв. м), якая раней належала Заходняй групе савецкіх войскаў у Нямеччыне. Большасць жылых памяшканняў РДНК здаюцца ў арэнду нямецкім фірмам. У ліку арандатараў былі пазначаныя крама моднага адзення Escada, кампанія «Крыст», Kulturverein Tolstoi e.V., турыстычнае бюро «Ада Райзен», фірмы «Цісэн-Круп», «GelikonsEuropa», «Трафімаў-Медыен» і Нямецка-расейскі інстытут культуры, які заняў вілу ў Дрэздэне. Прычым у некаторых выпадках арэндная плата неабгрунтавана прыніжалася.

У распараджэнні The Insider маюцца выніковыя справаздачы Падліковай палаты (СП) РФ у фінансавых праверках Рассупрацоўніцтва ў Нямеччыне з 2015 да 2020 года. Праверкі выявілі шматлікія фінансавыя парушэнні ў «Расейскім доме» і факты нядбайнага складання і захоўвання справаздачных дакументаў.

Напрыклад, для замены ў кватэрах РДНК зношаных частак рукамыйніц і ўнітазаў былі закупленыя вырабы па 230 еўраў за адзінку. Хоць, як высветлілі правяраючыя з СП, такая сантэхніка ў мясцовых крамах не даражэйшая за 50 еўраў. Акрамя таго, у прадстаўніцтве не вяліся часопісы ўнутранага фінансавага кантролю, своечасова не падаваліся справаздачы аб кошце і выкананні некаторых мерапрыемстваў, пры правядзенні закупаў груба парушалася антыманапольнае заканадаўства, завышаліся ліміты і заніжаўся метраж памяшканняў, якія здаюцца ў арэнду: «Праверкай устаноўленая адсутнасць у цэнтральным апараце аб супрацоўніцтве поўнай і дакладнай інфармацыі аб аб'ектах федэральнай маёмасці адданых у бязвыплатнае карыстанне, што сведчыць аб адсутнасці належнага кантролю за дзейнасцю прадстаўніцтваў», – заявіла падліковая палата РФ (поўная справаздача СП маецца ў распараджэнні The Insider).

З 2017 года «Расейскі дом» у Берліне ўзначальвае Павел Ізвольскі. Ён шмат выступае ў СМІ і ўважае сябе часткай культурнага дыялогу паміж Расеяй і Нямеччынай. У сваім інтэрв'ю «Маскоўскай нямецкай газеце» Ізвольскі паведаміў, што скончыў гістарычны факультэт Ніжагародскага дзяржаўнага ўніверсітэта і Дыпламатычную акадэмію МЗС РФ. Пасля гэтага ён працаваў ва Усерасійскім выставачным цэнтры і «Расатаме», дзе займаўся міжнароднымі праектамі і іх кадравым забеспячэннем.

Праўда, у біяграфіі Ізвольскага няма згадкі аб тым, што адзін час ён быў зарэгістраваны ў афіцэрскім інтэрнаце на вул. Галавачова, 190, у якім пражываюць курсанты Маскоўскага вышэйшай вайсковай каманднай вучэльні (МВВКВ). Многія выпускнікі МВВКВ служаць у ГРУ або шпіёняць па лініі навукова-тэхнічнай выведкі СВР.

Паводле інфармацыі Reuters, «Расейскі дом» аплачваў паездку ў Расею Максіму Шлунду і яго грамадзянскай жонцы Алене Каўбаснікавай, якія ў верасні мінулага года арганізавалі ў Кёльне акцыю ў падтрымку Крамля. Прарасейскія актывісты неслі плакаты з патрабаваннем скасаваць санкцыі супраць Масквы і ўвесці эмбарга на пастаўкі Нямеччынай узбраення для Украіны. Прапагандысцкая акцыя шырока асвятлялася на расейскіх федэральных тэлеканалах, і, хаця колькасць удзельнікаў не перавышала 1000 чалавек, вядоўцы называлі яе масавым пратэстам нямецкага народа.

Апроч Кёльна Шлунд і Каўбаснікава зладзілі ў Дзюсельдорфе так званы Дзень музыкі, ежы і спорту. Банкетная зала была ўпрыгожаная сцягамі з выявай Рамзана Кадырава, а фота з мерапрыемства выклаў міністр інфармацыі Чачэніі Ахмед Дудаеў, які назваў Шлунда і Каўбаснікаву пасламі добрай волі. Акрамя таго, шлюбная пара часцяком выдае сябе за простых немцаў і выступае каментатарамі на тэлеканале «Расія-24», а таксама ўдзельнічала ў прапагандысцкім фільме, прафінансаваным уладальнікам «Царграда» Канстанцінам Малафеевым: «Актывісты з Нямеччыны прыехалі на Данбас па праўду», - паведамляў у прэс-рэлізе.

Каўбаснікава, паводле некаторых звестак, нарадзілася ва Украіне, а Шлунд да пераезду з Расеі ў Нямеччыну насіў імя Расціслаў Цяслюк. Ён скончыў факультэт лятальных апаратаў Вайскова-паветранай акадэміі ў Варонежы, а затым служыў у ВПС. У сацсетках можна адукаць фота Цеслюка ў форме вайсковага лётчыка, а таксама ў чорнай майцы «Я расеец», вельмі папулярнай у радыкальных нацыяналістаў.

Між тым, як высветліў The Insider, Цяслюк-Шлунд стаіць на спецуліку МУС за нанясенне ў 2010 годзе цялесных пашкоджанняў мужчыне, тады суд прысудзіў яго да аднаго года ўмоўна.

Акрамя таго, паводле аператыўнай справаздачы ГУУС г. Масквы за 2009/01/13, у краме «Сёмы кантынент» на вул. Міклухі-Маклая Цяслюк выкраў тавараў на суму 1600 рублёў 53 капейкі, але быў затрыманы з довадамі злачынства (крымінальная справа №158532). Мяркуючы са справаздач Падліковай палаты, кірунак дзейнасці Цеслюка з тых часоў змяніўся не моцна, але маштабы выраслі.