Асцярожна, дзеці!

На «ўроку з Лукашэнкам» моладзь не схібіла.

На месцы Аляксандра Лукашэнкі я сядзела б дома і не вылазіла. Звяла б да мінімуму камунікацыю - пакінула б для парываў душы і асалоды вачэй толькі Качанаву. І ніколі, ні пры якіх абставінах не лезла б з размовамі да дзяцей. Таму што кожны, нават самы добранадзейны школьнік, старанна адабраны КДБ і службай бяспекі, будзе выглядаць на фоне Лукашэнкі Спінозай і Шапенгаўэрам у адной асобе - нават манерай гаворкі, не кажучы ўжо пра стыль мыслення, - падкрэсліваючы абскурантызм чалавека, які вядзе «адкрыты ўрок».

Падумайце самі: няўжо дзяцей для таго ўрока збіралі па школах паводле прынцыпу «вучыцца на дзясяткі, удзельнічае з алімпіядах і зборы металалому»? Вядома ж, не. Іх адбіралі, як у СССР у замежныя паездкі: каб паходжанне – з сялян ці ў крайнім выпадку са службоўцаў, каб ніякіх рэпрэсаваных у родзе, каб ніякай палітычнай актыўнасці ў сям'і да сёмага калена, каб ніякіх сваякоў за мяжой ці на акупаваных тэрыторыях. Трэслі дасье і асабістыя справы, вывучалі старонкі ў сацсетках, напэўна дапытвалі кадравікоў на працы ў бацькоў, а пасля прасейвання кандыдатур праз усе наяўныя спецслужбы і сцвярджэнні патрабавалі загадзя перадаць пытанні і рэплікі для зацвярджэння.

І тым не менш моладзь не схібіла. Нават ухваленыя спецслужбамі з БРСМ, даўнія ўдзельнікі разнастайных дзяржаўных мерапрыемстваў прадэманстравалі, што пры ўсім ціску прапаганды і рэгулярным прамыванні мазгоў крытычнае мысленне вытруціць немагчыма нават дустам. Віцебскі кадэт размаўляў па-беларуску і ўзгадваў сваіх рэпрэсаваных пры Сталіне родных, першакурснік біяфака тлумачыў, што пасля падзей 2020 года дзяржаўную прапаганду ўжо ніхто не ўспрымае ўсур'ёз, яшчэ адзін першакурснік пісаў на паперцы слова «Выратуйце!».

А інакш і быць не магло. Мы ўбачылі пакаленне, якое вырасла за Лукашэнкам. Гэта маладыя людзі, якія не ведалі свабоды. Але, у адрозненне ад тых, хто вырас у СССР за жалезнай заслонай, яны раслі ў свеце, які ўжо быў аб'яднаны сусветнай сеткай. І аб'ём інфармацыі, які атрымлівае сучасныя беларускія дзеці з ненавісных ідэолагамі гаджэтаў, значана большыя і разнастайнейшыя, чым 24-гадзінная прапаганда.

Дзяржаўная прапаганда саступае таму, што заўсёды нязграбная, бяздарная і трымаецца на дурных штампах, якія ўдала высмейваюцца дзецьмі. Не ўпэўнена ў тым, што ўсе мэмы на тэму «а я вам зараз пакажу, адкуль на Беларусь рыхтаваўся напад», былі створаны дарослымі. Адчуваецца, што падлеткі над гэтым таксама папрацавалі з задавальненнем і натхненнем. А ютубы і ціктокі, тэлеграмы і інстаграмы прапануюць такую разнастайнасць кантэнту на ўсялякі густ, што прапагандыстам лепш звольніцца і з'ехаць на лецішча - тыя, на каго разлічаная іх праца, усё адно не заўважаць адсутнасці.

Разнастайнасць інфармацыі не можа не прывесці да развіцця крытычнага мыслення. Адабраць збожжа ад пустазелля, фэйкі ад праўды, мемасікі ад сур'ёзных рэчаў - усё гэта немагчыма без бесперапыннай дзейнасці розуму. І кантраляваць гэты працэс, а тым больш кіраваць ім не ў стане ні ваенрукі, ні ідэолагі, ні БРСМ. Так што спрабаваць з трыбуны выкладаць дзецям нешта пра напад на Беларусь, які рыхтаваўся – гэта зусім бессэнсоўнае марнаванне часу і красамоўства. Усё адно не павераць.

Зрэшты, гэта і так усё ведаюць. І дзеці, і дарослыя. Нічога новага нам гэты «адкрыты ўрок» не адкрыў, як бы ні зваўся. Адзінае, што стала канчаткова зразумела: Лукашэнка не любіць дзяцей. Бо чалавек, які любіць дзяцей, ніколі не прымусіць іх сядзець і слухаць уласныя развагі пра Берыю як бацьку беларускай дзяржаўнасці чатыры гадзіны. У гэтым выпадку не мае значэння, пра Берыю ён гаворыць ці пра тое, адкуль на Беларусь рыхтаваўся напад. Важны сам факт: ён гаворыць чатыры гадзіны. 1 верасня, у першы дзень вучобы, калі дзеці вярнуліся з вакацый і больш за ўсё на свеце хочуць паганяць мяч на перапынку ў двары і расказаць адзін аднаму, дзе былі і што рабілі. Пагутарыць уволю, падзяліцца сакрэтамі, паказаць новыя фота. Замест гэтага ўсіх беларускіх школьнікаў і нават студэнтаў-першакурснікаў адпраўляюць на чатыры гадзіны слухаць лекцыю пра Берыю. Адных - у зале, іншых - да манітораў. Разам з настаўнікамі.

Дарэчы, за гэты час можна было правесці чатыры ўрокі. Так што дарма вы, дарагія настаўнікі, ва ўчастковых камісіях выбары фальсіфікавалі. Падзякі ад замоўцы - нуль.

Ірына Халіп, адмыслова для Charter97.org

Калі вам спадабаўся артыкул, вы можаце падтрымаць сайт Charter97.org наступным чынам:

РАЗЛІКОВЫ МУЛЬТЫВАЛЮТНЫ РАХУНАК ДЛЯ АХВЯРАВАННЯЎ:

Назва банка: Bank Millennium S.A.
Адрас: ul. Stanislawa Zaryna, 2A, 02-593, Warszawa
IBAN: PL 97 1160 2202 0000 0002 1671 1123
SWIFT: BIGBPLPW
Імя ўладальніка рахунку: Fundacja “KARTA ‘97”
рызначэнне аплаты: Darowizna na cele statutowe

Звязацца з намі можна праз адрас [email protected]