«Будзе неўраджай інвестыцый з пабочным эфектам у выглядзе неўраджаю заробкаў»

Беларускі ўрад здзейсніў «бессэнсоўны і бязлітасны акт».

Тэлеграм-канал "Лісты да дачкі" напісаў, як улады дзейнічаюць паводле прынцыпу бі сваіх, а то чужыя могуць і адказаць.

Беларускі ўрад учыніў акт бязлітаснай помсты і заблакаваў несяброўскія замежныя актывы ў 190 кампаніях. Цяпер калі іхнія ўладальнікі захочуць раптам развітацца з беларускай стабільнасцю, то зрабіць гэта яны змогуць толькі з дазволу беларускіх уладаў. Гэта значыць, прадаваць свае актывы давядзецца або беларускаму ўраду або добрым людзям, якіх гэты ўрад выбера. І, вядома, з справядлівымі коштамі, а не паводле законаў хаатычнага рынку. А можа, і з справядлівымі коштамі не атрымаецца прадаць, калі беларускі ўрад пастановіць, што ён з гэтым інвестарам яшчэ не нагуляўся.

Але ведаеш, што кідаецца ў вочы? Што большасць пацярпелых – дробныя кампаніі або кампаніі, у якіх дзель несяброўскіх інвестараў малая да знікнення. А сярод буйных кампаній ад антызаходніх санкцый пацярпелі тыя, якія з'яўляюцца замежнымі паводле фармальнай прыкметы. Накшталт таго самага Еўраопта. А вось буйныя кампаніі, якія і праўда паходзяць з несяброўскіх краінаў, накшталт А1, Raifeisenbank, Stadler ці Coca-Cola у антысанкцыйны спіс не патрапілі.

Бо бі сваіх, а то чужыя могуць і адказаць. Як у выпадку з санкцыямі супраць ежы, беларускі ўрад усё ж такі паклапаціўся, каб самому не вельмі моцна пацярпець. Таму што, з аднаго боку, абражаная геапалітычная годнасць патрабуе адэкватнага і асіметрычнага адказу. Такога адказу, якім не сорамна было пахваліцца ў тэлевізары. А з іншага боку – грошай жа няма. Вось можна сабе выкупіць Прыёрбанк паводле справядлівым кошце, але за якія грошы потым у гэтым банку банкаваць?

Але нават з усімі гэтымі самаабмежаваннямі, накладзенымі дзеля ўласнай эканамічнай бяспекі, вялікага практычнага сэнсу ў блакаванні акцый мне нешта не відаць. Акрамя, вядома, пачуцця глыбокага маральнага задавальнення. Бо незаўважна, каб нават вельмі сяброўскія пакупнікі выстройваліся ў чаргу па набыццё беларускіх актываў. А калі б такі пакупнік раптам знайшоўся, то беларускія ўлады атрымалі б ад угоды сваю законную капейчыну, а бізнэс – інвестыцыі ад новага ўладальніка.

А так атрымліваецца, што ніхто нічога не атрымае, акрамя фіксацыі ўладальнікамі сваіх стратаў. Таму што ніякі, нават самы бескарыслівы аматар грашовых знакаў не захоча ўкладваць свае грошы ў кампанію, якая апынулася за паўкроку ад нацыяналізацыі.

Падазраю, што жаданне інвеставаць у беларускую стабільнасць моцна знізіцца і ў акцыянераў тых кампаній, якія не патрапілі ў спіс. Бо грошай жа шкада. Яны свае.

Вось пасля таго як урад увёў санкцыі супраць несяброўскай ежы, у краіне, мяркуючы з коштаў, адразу здарыўся неўраджай памідораў, трускавак, яблыкаў. Прыкладна ўсяго, карацей. А цяпер, відаць, будзе неўраджай інвестыцый з пабочным эфектам у выглядзе неўраджаю заробкаў.

Хоць мэтазгоднасць гэтай пастановы сумнеўная, калі ацэньваць яе з гледзішча глабальных эканамічных інтарэсаў. А калі ацэньваць з гледзішча асобных добрых людзей, то можа атрымацца вельмі мэтазгодна. Калі б яшчэ добрыя людзі маглі пераразмяркоўваць на сваю карысць несяброўскія актывы са справядлівымі коштамі? Гэта ў маштабах краіны маленькі гешэфт на дысконце не апраўдвае спадарожных эканамічных рызыкаў. А ў маштабах асобна ўзятага добрага чалавека вельмі нават апраўдвае. Добраму чалавеку ж шмат не трэба.