Сям'я ветэрынараў уцякла ў Польшчу і жыве па-новаму

Яны не толькі не здаюцца, але яшчэ і паспяваюць дапамагаць іншым.

Такім тэкстам зараз ужо мала каго здзівіш. Беларусы, супрацьстаянне бюракратычнай сістэме, спроба нешта змяніць, выезд з краіны - звычайная гісторыя. У Ганны і Антона Шамянковых нават планы ўжо самыя звычайныя — больш-менш абжыцца ў Польшчы, завесці свой бізнэс. Яны не толькі не здаюцца, але яшчэ і ўмудраюцца дапамагаць іншым. Ганна надумала расказаць нам найноўшую гісторыю сваёй сям'і. Гэта звычайны, банальны тэкст аб эміграцыі, але тэрапеўтычная дэманстрацыя сілы духу і гісторыя пераадолення складанасцяў, піша euroradio.fm.

- Чаму вы з'ехалі?

- Мы сям'я ветэрынараў: я лекар, муж - правізар ветэрынарнай медыцыны. У нас яшчэ да жніўня [2020 гады. - Еўрарадыё] усё пачалося. Муж адпрацоўваў практыку ў Хойніках, а я паехала туды паводле размеркавання праз два гады пасля мужа. Там сітуацыя дайшла да таго, што ў нас узнікла думка падаць у суд на Гомельскі аблвыканкам, але своечасова схамянуліся і не зрабілі гэтага. Усё адно гэта нічога б не змяніла і мы б толькі нажылі сабе вялікіх праблем.

А 10 жніўня 2020 года мы былі ў Гомелі і, як многія гомельцы, выйшлі на вуліцу. Перад выбарамі, яшчэ ў траўні, мы былі на пікеце для збору подпісаў за Святлану Ціханоўскую на Камароўскім рынку ў Менску, стаялі ў той знакамітай чарзе на кіламетры і на свае вочы бачылі затрыманні. Ужо літаральна праз месяц пасля выбараў стала зразумела, што выхады з кветкамі ні да чаго нас не прывядуць.

Увосень 2020-га, калі супрацьстаянне зацягнулася, узмацняліся рэпрэсіі, мы надумалі не выпрабоўваць лёс і з'ехаць у Польшчу. І ўжо праз пару месяцаў бацьку майго мужа патэлефанавалі з міліцыі, каб даведацца, дзе ён. Так мы зразумелі, што пастанова з'ехаць была правільнай.

- Калі вы паехалі? З адной валізкай?

- Мы прыехалі ў Польшчу ў канцы лістапада 2020 года. З сабой мы ўзялі ўсяго тры валізкі, напакаваныя даверху адзеннем. Ведалі б загадзя, што для жыцця на эміграцыі гэта зусім не патрэбныя рэчы, узялі б з сабой нешта больш карыснае і неабходнае. Грошай у кішэні было няшмат, даляраў 500 прыкладна.

Пераезд быў таксама вялізным стрэсам. Мы надумалі з'язджаць з працоўнымі візамі. Для іх атрымання трэба, каб польскі працадаўца даслаў нам так званае запрашэнне на працу. Усё гэта было зроблена, візы мы атрымалі, вось ужо надышоў дзень ад'езду. І мы атрымліваем званок ад працадаўцы, у якім ён кажа, што вакансій у яго больш няма, і мы яму як работнікі не патрэбныя. Мы пераглянуліся і наважылі ўсё роўна ехаць і спрабаваць замацавацца. Тым больш "запрашэнне на працу" яшчэ не было ануляванае.

Увогуле, тры валізкі, 500 даляраў, запрашэнне на працу, на якой нас не чакаюць, - і вось мы ў Польшчы.

- Як вас сустрэла чужая краіна?

- Прыехалі, селі на карантын, пачалі шукаць працу. Усе грошы аддалі за арэндную кватэру на дзесяць дзён. Працавалі на заводзе, але праз паўтара месяца нас звольнілі. Патрапілі пад "скарачэнне". Тамака свая гісторыя: на ўсім заводзе былі толькі ўкраінцы, а мы адзіныя беларусы. Украінцы хацелі сваіх прывесці на нашыя месцы, і мы, відаць, вельмі перашкаджалі. Таму палякі нам сказалі "да сустрэчы". З інтэрната нас таксама выселілі. З аднаго пакоя на дваіх.

Надумалі ехаць у Познань. У маленькай камунальнай кватэры ў цэнтры горада арэндавалі пакой. Я пайшла на працу, на падпрацоўку, бо нам патрэбны былі грошы.

- Ніхто не дапамагаў? Беларуская дыяспара?

— Было некалькі цяжкіх момантаў, раскажу пра самыя яркія. У нейкі момант у нас не было грошай увогуле і мы звярнуліся па дапамогу ў царкву. Яны проста прывезлі дадому ежы, за што мы вельмі ўдзячны. Таксама нам вельмі дапамаглі студэнты-беларусы. Дзякуй вялікі ўсім, хто адгукнуўся. Асобнае прывітанне Яўгену Казінскаму. Гэта актывіст беларускай дыяспары ў Познані.

- Ніхто не дапамог з працай?

- У мужа ёсць пасведчанне кіроўцы. Ён уладкаваўся на працу ў таксі. Таксама пачаў рассылаць маё рэзюмэ ветэрынарнага лекара ва ўсе клінікі Познані, і мы былі прыемна здзіўлены, калі мяне запрасілі на гутарку. Нават нягледзячы на адсутнасць ведання мовы, мне далі шанц працаваць паводле спецыяльнасці.

- Як выглядала гутарка?

— Мой муж ужо крыху вучыў польскую мову. Ён актыўны чалавек і з людзьмі

камунікуе больш, чым я. Некаторыя фразы ён перакладаў за мяне і дапамагаў у адказах. А я магла сказаць літаральна два-тры словы. Зрэшты, польская мова беларусу крыху зразумелая.

- Вас узялі на працу?

- Так, я прыступіла да працы, а муж тым часам працягваў працаваць у таксі. У клініцы я прапрацавала некалькі месяцаў. Ведаў ветэрынарыі для працы ставала, аднак моўны бар'ер быў непераадольнай перашкодай для працягу працы. Цяпер я працую ў клінінгу. Прыбіраю паверх офіснага будынка, тамака вельмі спакойна. Восем гадзін працоўны дзень, стабільна два выходныя, і мяне пакуль задавальняе.

- Гэта агульная справа?

— Не, у нас крыху розныя ўяўленні. Кожны з нас займаецца сваімі ідэямі і справамі, але мы ва ўсім дапамагаем адно аднаму. Муж хоча адкрыць ветэрынарную аптэку або сетку заакрамаў, ёсць у яго і іншыя ідэі.

- Чаго вам не стае?

- Тут цяжка, напэўна, у фінансавым пытанні. Многія думаюць, што мы грузім грошы рыдлёўкай, бо за мяжой, як кажуць, трава зелянейшая. Напраўду, хутчэй, нават наадварот. Свой бізнэс - гэта немаленькія грошы. Але цяжкасцяў для адкрыцця і вядзенні ў бюракратычным сэнсе я не бачу.

Вам усё зробяць, дапамогуць "адкрыцца", у Польшчы мноства фірмаў, якія якраз гэтым і займаюцца. Гэта не Беларусь, як я бачу на прыкладзе маіх бацькоў-прадпрымальнікаў.

Клічам іх увесь час да нас. Але бацькі - гэта ўсё ж такі не дваццацігадовая моладзь.

- Што вы робіце зараз?

- У мужа з'явілася ідэя. Ён заўважыў, што ў сацыяльных сетках беларусы часта задаюць пытанні пра жывёл. Бо ў чужой краіне без ведання мовы часта не атрымліваецца пагаварыць з польскім лекарам ці можна натрапіць на нядобрасумленнага спецыяліста, які проста забярэ ў чалавека грошы і не развяжа праблему.

Ёсць такія захворванні, якія патрабуюць сапраўды сур'ёзнага ўмяшання, і пры іх узнікненні трэба абавязкова звярнуцца да лекара ў стацыянары, а ёсць такія праблемы, як харчовая алергія напрыклад, з якой чалавек можа даць рады самастойна. Калі са мной звязваецца чалавек, я тлумачу, які можа быць дыягназ, што неабходна зрабіць, якія лепш аналізы здаць, якія могуць быць перспектывы, і адказваю таксама на іншыя пытанні. Грошы я за гэта не бяру, гэта абсалютна бясплатныя кансультацыі. Калі нехта хоча дапамагчы, то мы будзем вельмі ўдзячныя.

- Колькі людзей ужо да вас звярнулася?

- Ой, ну за ўвесь час, напэўна, чалавек 40 звярнулася. Але не ўсе з Польшчы. Мне

тэлефанавалі з Нямеччыны, з Англіі, з Чэхіі, з Літвы, з ЗША, з Канады. Многім, магчыма, ужо не патрэбна кансультацыя пасля нашага тэлеграм-канала, бо там мы размяшчаем допісы аб розных праблемах з жывёламі.

- Дапамога іншым ратуе вас? Сумуеце па Беларусі?

- Цікавая тэма, але ўжо, напэўна, не. Ужо няма нейкага дыскамфорту ў Польшчы. Мову больш-менш мы ведаем. Недзе я магу камунікаваць.

Палякі таксама звычайны народ. Такія, як мы, па сутнасці. Усюды ёсць свае нюансы, але ў нас таксама ёсць нюансы. Калі палічыць, напрыклад, колькі я разоў чула, як лаюцца палякі на ўкраінцаў, то гэта было вельмі часта. І я разумею, чаму яны гэта гавораць.

- Вы сочыце за тым, што адбываецца ў Беларусі?

- Вядома, мы сочым. Мы перажываем, мы разумеем, што нічога не скончылася. Барацьба не скончана. Я не ведаю, як там унутры, цяжка зразумець настроі ўнутры краіны.

Але калі ты эмігрыруеш, то ты можаш больш цвяроза ацаніць тое, што адбылося. Нейкія ружовыя акуляры, якія ў нас былі, яны хутчэй спадаюць тут. І аналіз сітуацыі адбываецца хутчэй. Я думаю, што хутчэй трэба пачынаць думаць пра тое, што ж рабіць далей, і, магчыма, думаць пра нейкія рашучыя дзеянні.