Кітайская эканоміка пачынае падаць

Асноўнай прычынай стала жорсткая палітыка ўрада.

У большасці міжнародных стандартаў эканамічны рост Кітая на 4% у гадавым вылічэнні ў чацвёртым квартале мінулага года быў дастаткова магутным паказчыкам. Аднак, хоць такі паказчык перавысіў прагнозы большасці аналітыкаў, гэта было самым марудным тэмпам росту кітайскай эканомікі за 18 месяцаў, што значыць спад росту на 6,5% за той жа перыяд 2020 года. Валавы ўнутраны прадукт Кітая вырас на 8,1 адсотка ў 2021 годзе. Запаволенне развіцця краіны будзе мець глабальны ўплыў: паводле звестак МВФ, Кітай з'яўляецца самым вялікім укладам у сусветны ВУП і да 2026 года на яго дзель будзе прыпадаць больш за адну пятую агульнага сусветнага росту, цытуе выданне Financial Times «Люстэрка тыдня. Украіна».

Характэрна, што тры асноўныя чыннікі, якія блакуюць кітайскую эканоміку, у значнай ступені выцякаюць з палітыкі ўрада краіны. Працяглая серыя «рэпрэсій» была накіраваная на такія галіны, як фінансавыя тэхналогіі, онлайн-адукацыю і індустрыю забаў, а таксама «сацыяльныя праблемы», такія як культура знакамітасцяў, гульні і тэндэнцыі жаночай моды.

Млявасць рынку нерухомасці Кітая, якая, паводле ацэнак, складае блізу 30 адсоткаў ВУП краіны, звязана са сцвярджэннем Пекіна аб тым, што забудоўшчыкі павінны знізіць каэфіцыент завінавачанасці да «трох чырвоных ліній», абвешчаных у 2020 годзе.

Яшчэ адна перашкода для росту кітайскай эканомікі - гэта стратэгія Пекіна што да поўнай «ліквідацыі каранавіруса». Некаторыя гарады краіны зараз часткова закрытыя, паколькі ўлады спрабуюць адсачыць кожнага чалавека, інфікаванага новым штамам віруса Omicron.

Goldman Sachs, які знізіў свой прагноз аб росце ВУП Кітая сёлета да 4,3 адсотка з 4,8 адсотка, назваў карантынныя абмежаванні, звязаныя з COVID, ключавым чыннікам блакавання развіцця кітайскай эканомікі.

Такім чынам, запаволенне росту Кітая, прынамсі часткова, выклікана менавіта кітайскімі ўладамі. Але цяжка ўявіць, што Пекін будзе адкрыты для паслаблення палітыкі ў гэтых ключавых сферах. Кожны аб'ект ціску ўлады, ад фінансавых тэхналогій да онлайн-гульняў, магчыма, адлюстроўвае цвёрдае афіцыйнае перакананне.

Рацыяналізацыя рынку нерухомасці матывуецца правільнай ацэнкай небяспечна высокага ўзроўню завінавачанасці. І сумневы ў эфектыўнасці кітайскіх вакцын супраць COVID у пэўнай ступені тлумачаць пазіцыю Пекіна што да поўнай ліквідацыі каранавіруса.

Тым не менш, Кітаю трэба актывізаваць эканамічную дзейнасць, а таксама супрацьстаяць таму, што кіраўнік Нацыянальнага бюро статыстыкі краіны Нін Цзінчжэ называе «ўнутранай эканомікай пад патройным ціскам скарачэння попыту, шоку прапановы і паслаблення чаканняў".

У онлайн-прамове на штогадовай сустрэчы Сусветнага эканамічнага форуму прэзідэнт Кітая Сі Цзіньпін выказаў упэўненасць у эканамічным росце. Ён заявіў, што кітайская палітыка «агульнага працвітання» павінна «спачатку зрабіць пірог большым», а затым правільна падзяліць яго з дапамогай інстытуцыйных дамоўленасцяў.

Аднак Народны банк Кітая, магчыма, устурбаваны падзеннем тэмпаў росту, знізіўшы важную стаўку на крэдыты ўпершыню з красавіка 2020 года.

Наступнае паслабленне можна было б сустрэць сярэднім шляхам; Пекін павінен зразумець, што яго пазыковыя праблемы былі часткова створаныя папярэднім лішкам ліквіднасці.

Кітай таксама мог бы актывізаваць супрацу з Вашынгтонам для спынення гандлёвай вайны ЗША і Кітая. Адмова ад тарыфаў, уведзеных абедзвюма краінамі ў 2019 і 2020 гадах, дапамагла б стрымаць інфляцыйны ціск у ЗША, падвысіць узровень гандлю і задаць больш станоўчы тон для транспамежных інвестыцый, якія ўпалі за апошнія тры гады. Гэтага можа быць недастаткова для паскарэння росту ВУП у Кітаі. Але гэта быў бы крок у правільным кірунку, рэзюмуе выданне.

Супрацьстаянне ЗША і Кітая мяняе глабальныя геапалітычныя стандарты, Пекін стаў новай пагрозай для Захаду. Што з'яўляецца ўнікальным у кітайскай мадэлі? Цяжка сказаць, што існуе канкрэтная кітайская эканамічная мадэль. Можна ўспомніць аб мадэлі развіцця Усходняй Азіі: хуткая індустрыялізацыя, што кіруецца экспартам, лідарамі якой сталі Японія, Паўднёвая Карэя і Тайвань. Кітай выкарыстоўваў тую ж мадэль, але ў большым маштабе. Сапраўднай навіной Пекіна было тое, што краіна не лібералізавалася палітычна, але стала багацейшай. Гэта адрознівае Кітай ад іншых краін Азіі, піша Financial Times.