У чым унікальнасць беларускай перамогі ў бітве пад Воршай

Для Еўропы стала сенсацыяй тое, як нашы продкі выйгралі адну з самых значных бітваў у гісторыі.

Войска Вялікага Княства Літоўскага пад кіраўніцтвам гетмана Канстанціна Іванавіча Астрожскага разграміла пад Воршай маскоўскіх інтэрвентаў, піша nn.by.

Гэта была бліскучая перамога над маскоўскім войскам, якое значна перавышала ў колькасці, дасягнутая ў вайне па абароне сваіх зямель сваім жа войскам пад правадырствам свайго, праваслаўнага, гетмана.

Бацькі беларускай нацыянальнай гістарыяграфіі ўважалі яе за яскравы довад гістарычнай неідэнтычныя беларусаў і велікарусаў. А для гісторыкаў расейскіх, наадварот, яна была ці не самай «нязручнай» падзеяй, якая ніяк не ўпісвалася ў канцэпцыю «адзінага славянарасейскага народа».

Для трубадураў «Вялікай Расеі» агрэсія Масквы супраць Вялікага княства была справядлівай барацьбой за «ўз'яднанне» зямель Русі ў адной дзяржаве. Але менавіта Аршанская бітва і разбурае тэзіс аб праваслаўі як аснове таго «адзінства» і справядлівым характары войнаў «за ўз'яднанне».

У XVI ст. для нашых продкаў было натуральна не толькі памятаць пра перамогу пад Воршай, але і ганарыцца ёю.

Праваслаўны летапісец выказваў падзяку гетману Астрожскаму за тое, што яго стараннямі «маскоўскага ворага пабілі», і ставіў маскавітаў у адзін шэраг з басурманамі. У эпоху жорсткага супрацьстаяння з Масквой бітвы 1514 года часта згадвалі ў гераічным кантэксце, называючы «вялікай бітвай Аршанскай».

Тая перамога спыніла маштабны наступ маскоўскага войска і дазволіла вызваліць гарады Усходняй Беларусі, а ў далейшым - паспрыяла развалу небяспечнага ваеннага альянсу Масквы з імперыяй Габсбургаў, які пагражаў існаванню ВКЛ.

Так што пафасныя словы пра абарону суверэнітэту зусім не беспадстаўныя. І сёння не лішне памятаць тую вайсковую мудрасць, дзякуючы якой нашы продкі атрымалі перамогу.

Нагадаем, што роўна 25 гадоў таму, 8 верасня 1992 года, у гэты дзень вайскоўцы прымалі ўрачыстую прысягу на вернасць Беларусі.