Навукоўцы патлумачылі, як гарбата ўплывае на крывяны ціск

Ужываючы гарбату, мы актывуем яе карысныя антыгіпертэнзіўныя ўласцівасці.

Навукоўцы з ЗША і Даніі высветлілі, што спалучэнне зялёнай і чорнай гарбаты актывуюць бялкі іонных каналаў у сценках крывяносных сасудаў, што прыводзіць да іх раслаблення. Такім чынам, рэгулярнае ўжыванне гарбаты прыводзіць да зніжэння артэрыяльнага ціску. Вынікі даследавання апублікаваныя ў часопісе Cellular Physiology and Biochemistry.

Даследнікі з Каліфарнійскага ўніверсітэта ў Ірвайне і Капенгагенскага ўніверсітэта ўсталявалі, што два флаванойдныя злучэнні катэхінавага тыпу - эпікатэхінгалат і эпігалакатэхін-3-галат, - выяўленыя ў гарбаце, актывуюць пэўны тып бялку іоннага канала пад назвай KCNQ5, які дазваляе іонам калію дыфундаваць з клетак сценак крывяносных сасудаў, памяншаючы клеткавую ўзбуджальнасць.

Гэтыя злучэнні ўтрымліваюцца ў расліне Camellia sinensis, з лісця якой вырабляюць як чорную, так і зялёную гарбату, якія адрозніваюцца толькі па ступені ферментацыі.

Так як KCNQ5 знаходзіцца ў гладкіх цягліцах, што высцілаюць крывяносныя сасуды, яго актывацыя катэхінамі гарбаты спрыяе пашырэнню крывяносных сасудаў і памяншэння крывянога ціску. Гэта адкрыццё тлумачыць антыгіпертэнзіўныя ўласцівасці гарбаты і, на думку аўтараў, можа прывесці да распрацоўкі новых прэпаратаў для зніжэння артэрыяльнага ціску.

Папярэднія даследаванні паказалі, што спажыванне зялёнай або чорнай гарбаты можа знізіць крывяны ціск на невялікую, але пастаянную велічыню, і было выяўлена, што гэтаму спрыяюць катэхіны. Але сам малекулярны механізм дзеяння гэтых злучэнняў праз канал KCNQ5 дагэтуль быў невядомы.

З дапамогай лабараторных даследаванняў у галіне мутагенеза і кампутарнага мадэлявання навукоўцы выявілі, што пэўныя катэхіны звязваюцца з асновай датчыка напружання іоннага канала KCNQ5, які дазваляе каналу адчыняцца ў адказ на клеткавае ўзбуджэнне.

«Такое звязванне дазваляе каналу адчыняцца нашмат лягчэй і раней», - прыводзяцца ў прэс-рэлізе Каліфарнійскага ўніверсітэта ў Ірвайне словы кіраўніцы даследавання Джэфры Эбат (Geoffrey Abbott), прафесара кафедры фізіялогіі і біяфізікі Медыцынскай школы ўніверсітэта.

Паводле ацэнак экспэртаў, да траціны ўсяго дарослага насельніцтва свету пакутуе на гіпертанію, якая ўважаецца галоўнай рызыкай развіцця сардэчна-сасудзістых захворванняў і заўчаснай смяротнасці. Таму новы падыход да лячэння гіпертаніі валодае велізарным патэнцыялам для паляпшэння здароўя насельніцтва ва ўсім свеце, лічаць навукоўцы.

Акрамя сваёй ролі ў кантролі тонусу сасудаў, KCNQ5 экспрэсуюцца ў розных частках мозгу, дзе ён рэгулюе электрычную актыўнасць і перадачу сігналаў паміж нейронамі. Парушэнне канала KCNQ5 можа выклікаць эпілептычныя курчы, энцэфалапатыі і парушэнні развіцця. Паколькі катэхіны пераадольваюць гематаэнцэфалітычны бар'ер, адкрыццё іх здольнасці актываваць KCNQ5 можа, на думку аўтараў, у будучыні прывесці і да стварэння прэпаратаў для лячэння дысфункцый мозгу, звязаных з узбудлівасцю.

Навукоўцы таксама выявілі з дапамогай мас-спектраметрыі, што награванне зялёнага гарбаты да 35 градусаў Цэльсія змяняе яе хімічны склад такім чынам, што робіць актывацыю KCNQ5 больш эфектыўнай. Але гэта не значыць, што гарбату абавязкова піць гарачай.

«Незалежна ад таго, п'яце вы гарбату халоднай або гарачай, гэты парог дасягаецца, бо тэмпература чалавечага цела складае больш за 36 градусаў па Цэльсіі. Такім чынам, проста ўжываючы гарбату, мы актывуем яе карысныя антыгіпертэнзіўныя ўласцівасці», - тлумачыць Эбат.